Η πορεία υλοποίησης της Ενεργειακής Κοιλάδας της Κρήτης από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, #CreteValley, συζητήθηκε στην τακτική συνάντηση των εταίρων του έργου.
Στην κοινοπραξία του έργου #CreteValley συμμετέχουν 41 εταίροι από όλη την Ευρώπη, με συντονιστή το Ινστιτούτο Επικοινωνιών και Συστημάτων Υπολογιστών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ICCS). Η Μινώα Ενεργειακή, (ενεργειακή κοινότητα μέλη της οποίας είναι δήμοι, δημοτικές επιχειρήσεις, η περιφέρεια Κρήτης, ιδρύματα, συνεταιρισμοί, φορείς του δημοσίου κ.α.) ως βασικός ωφελούμενος του έργου, συμμετέχει στην υλοποίηση τεσσάρων κοινοτικών ενεργειακών εργαστηρίων, που βρίσκονται σε τέσσερις περιοχές του νησιού, στην Άρβη, στο Οροπέδιο Λασιθίου, στο Αρκαλοχώρι και στον Αθερινόλακκο και οι οποίες θα επωφεληθούν από την ανάπτυξη συστημάτων παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.
Σε κάθε περιοχή αξιοποιείται διαφορετικό μείγμα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ηλιακή, αιολική, γεωθερμία, βιομάζα, βιοαέριο/βιομεθάνιο και υδρογόνο), ανάλογα με τις ειδικές γεωγραφικές και κλιματικές συνθήκες καθεμιάς, για την κάλυψη των ετήσιων αναγκών σε ενέργεια. Οι τοπικές κοινότητες που θα ωφεληθούν από την παραγωγή και την αποθήκευση της παραγόμενης ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας, θα περιλαμβάνουν περίπου 150 εμπορικές και βιομηχανικές υποδομές και 175 νοικοκυριά.
Στόχος του έργου είναι η αύξηση της παραγωγής πράσινης ενέργειας, η διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού και η μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα, συμβάλλοντας έτσι στην πράσινη μετάβαση του νησιού. Η ενεργειακή κοιλάδα που θα αναπτυχθεί στο “Crete Valley”, μπορεί να θεωρηθεί ως ένα αποκεντρωμένο σύστημα έργων αξιοποίησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, που θα βοηθήσει την Κρήτη να επιτύχει υψηλότερη ενεργειακή αυτονομία, ασφαλέστερο εφοδιασμό και χαμηλότερο ενεργειακό κόστος.
Πέρα από τις καινοτόμες τεχνολογίες που ενσωματώνει το έργο, ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στις μεθοδολογίες που καταγράφουν όλους τους ανθρώπινους παράγοντες που επηρεάζονται και ενισχύουν την κοινωνική συμμετοχή, όχι μόνο στη φάση της αξιοποίησης των αποτελεσμάτων του έργου αλλά και κατά το σχεδιασμό των υποδομών.
Οι πολίτες είναι συνδιαμορφωτές αυτού που τελικά θα χρησιμοποιήσουν με το ελάχιστο δυνατό κόστος. Και βέβαια πάντα με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος.
Αυτές είναι μερικές μόνο από τις ουσιώδεις διαφορές ανάμεσα στα ενεργειακά έργα μεγάλων ιδιωτικών εταιρειών και σε εκείνα των Ενεργειακών Κοινοτήτων ευρείας λαϊκής βάσης, όπως η Μινώα Ενεργειακή.
Τα έργα ανά περιοχή
Στο Αρκαλοχώρι, το έργο προβλέπει τη δημιουργία ενός εργοστασίου βιομάζας που θα χρησιμοποιεί πρωτίστως τα κλαδέματα των ελιών, που υπολογίζονται σε 20.000 τόνους ανά έτος. Τα κλαδέματα αυτά, θα τροφοδοτούν ένα λέβητα βιομάζας, ο οποίος θα μπορεί να παράγει έως και 1,6 MWth θερμικής ενέργειας. Το δίκτυο τηλεθέρμανσης που θα εγκατασταθεί, θα προσφέρει θέρμανση σε οικίες, δημοτικά κτίρια και εμπορικές επιχειρήσεις, με κόστος σημαντικά μειωμένο, σε σχέση με την τρέχουσα πρακτική που χρησιμοποιεί πετρέλαιο. Αξίζει να σημειωθεί ότι το δημοτικό κολυμβητήριο θα θερμανθεί από τη νέα προτεινόμενη μονάδα, εξαλείφοντας το τρέχον κόστος των 250.000 ευρώ για την ετήσια θέρμανσή του με πετρέλαιο.
Προβλέπεται επίσης η εγκατάσταση, κοντά στην πόλη, ενός μικρού αριθμού έως 2 ανεμογεννητριών, ονομαστικής ισχύος 60 kW η καθεμία. Η προτεινόμενη δράση μπορεί να ενισχυθεί περαιτέρω με την αποκεντρωμένη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από Φ/Β. Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τα φωτοβολταϊκά, σε συνδυασμό με την εγκατάσταση αποκεντρωμένων συστημάτων αποθήκευσης (μπαταριών), θα οδηγήσει σε μειώσεις της τάξης του 70% στους λογαριασμούς ρεύματος των συμμετεχόντων στο έργο.
Στο Οροπέδιο Λασιθίου, δεδομένων των υφιστάμενων γεωργικών και κτηνοτροφικών δραστηριοτήτων, έχει προβλεφθεί η εγκατάσταση μονάδας παραγωγής βιοαερίου. Θα διαθέτει χώρο υποδοχής υγρών και στερεών οργανικών αποβλήτων, σταθμούς τροφοδοσίας, πρωτεύων και δευτερεύων χωνευτήριο και αποθήκη βιοαερίου. Στα οργανικά απόβλητα που μπορούν να αξιοποιηθούν συγκαταλέγονται τα μαγειρικά λίπη, τα απόβλητα από αρτοποιεία, η κοπριά από την εκτροφή ζώων, ο ορός γάλακτος, το τριφύλλι και οι λοιπές ζωοτροφές. Το βιοαέριο που θα παράγεται από αυτά, θα τροφοδοτεί ένα σύστημα συμπαραγωγής θερμικής και ηλεκτρικής ενέργειας. Η τιμή της παρεχόμενης θερμότητας για τους συμμετέχοντες στο έργο, θα διαμορφωθεί έτσι ώστε να διασφαλίζεται η ετήσια λειτουργία και συντήρηση της μονάδας. Σε κάθε περίπτωση, το κόστος θέρμανσης των συμμετεχόντων θα είναι τουλάχιστον 50% μειωμένο, σε σχέση με τα τωρινά συστήματα θέρμανσης που χρησιμοποιούν πετρέλαιο.
Επιπλέον, 50 μικροί ηλεκτρικοί ανεμόμυλοι, ονομαστικής ισχύος 3 kW, στα πρότυπα του παραδοσιακού ανεμόμυλου, που αποτελεί το σήμα κατατεθέν του Λασιθίου, θα εγκατασταθούν για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Αξίζει να σημειωθεί ότι η σύγχρονη αυτή εκδοχή του παραδοσιακού ανεμόμυλου, προσαρμοσμένη για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, αποτελεί μια καινοτομία του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου, με το σχεδιασμό, την κατασκευή και τη συντήρησή τους να υποστηρίζεται από ντόπιους επιστήμονες και μηχανικούς, γεγονός που προσδίδει προστιθέμενη αξία στο έργο. Η παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια από τους ηλεκτρικούς ανεμόμυλους θα συμψηφίζεται με εκείνη που καταναλώνεται από τους συμμετέχοντες, με τη μείωση των λογαριασμών ρεύματος να φτάνει το 70%.
Η Άρβη είναι μια από τις κύριες γεωργικές περιοχές της Κρήτης, με χιλιάδες στρέμματα καλυμμένα με θερμοκήπια που παραμένουν παραγωγικά ακόμη και το χειμώνα. Ο οικισμός της, έχει σημαντικές ανάγκες ψύξης εσωτερικών χώρων, ακόμη και για 9 μήνες το χρόνο. Οι εκτεταμένες αγροτικές δραστηριότητες, είναι η αιτία για τους 400 μόνιμους κατοίκους του, παρά τη σχετικά, απομονωμένη θέση του.
Η γειτνίαση του οικισμού με τον αιγιαλό δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την εγκατάσταση μονάδας γεωεναλλαγής ανοικτού βρόχου και υδραυλικού δικτύου περιφερειακής ψύξης. Η απορριπτόμενη θερμότητα από τον κλιματιζόμενο εσωτερικό χώρο κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ζεστού νερού, μέσω αποκεντρωμένων συστημάτων ανάκτησης θερμότητας. Ο ίδιος γεωεναλλάκτης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη των αναγκών θέρμανσης του οικισμού, κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Η προτεινόμενη λύση, θα οδηγήσει σε μείωση κατά 40-50% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, των συμμετεχόντων στο έργο, για θέρμανση και ψύξη εσωτερικών χώρων, σε σύγκριση με τα συστήματα που χρησιμοποιούνται σήμερα.
Επιπλέον, το άφθονο διαθέσιμο ηλιακό δυναμικό, μπορεί να αξιοποιηθεί στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με φωτοβολταϊκά, για τον συμψηφισμό της ενέργειας που καταναλώνουν οι χρήστες. Η έκπτωση που θα δουν στους λογαριασμούς ρεύματος οι συμμετέχοντες στο έργο, θα είναι της τάξης του 70%, σε σχέση με την τρέχουσα κατάσταση.
Στον Αθερινόλακκο, η κοιλάδα πράσινου υδρογόνου που αναπτύσσεται από την εταιρία EUNICE, θα έχει τη δυνατότητα παραγωγής 300-500 τόνων υδρογόνου ετησίως, αξιοποιώντας ηλεκτρική ενέργεια από κοντινό φωτοβολταϊκό σταθμό αποκλειστικής χρήσης. Το παραγόμενο υδρογόνο θα αυξήσει τη διαθέσιμη ενέργεια και θα καλύψει την αυξημένη ενεργειακή ζήτηση του νησιού κατά τη θερινή περίοδο. Η περίσσεια ενέργειας, θα επιτρέψει την ανάπτυξη συστημάτων αποθήκευσης, γεγονός που θα συμβάλει στην απεξάρτηση από το πετρέλαιο.
Στο πλαίσιο αυτό, στόχος του έργου είναι η αύξηση της ζήτησης του πράσινου υδρογόνου που παράγεται στον Αθερινόλακκο. Μία από τις δράσεις για το σκοπό αυτό, είναι η χρήση λεωφορείων που λειτουργούν με κυψέλες καυσίμου υδρογόνου, αποδεικνύοντας παράλληλα και τη σημασία του στον τομέα των μεταφορών. Επίσης το υδρογόνο θα χρησιμοποιηθεί στη συνδυασμένη παραγωγή θερμικής και ηλεκτρικής ενέργειας για τα κοντινά χωριά. Τέλος, ένα μέρος της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας θα αξιοποιηθεί στην τροφοδοσία πέντε φορτιστών ηλεκτρικών οχημάτων, τα οποία επιπλέον, θα έχουν τη δυνατότητα να τροφοδοτούν το σύστημα διανομής, όταν αυτά δεν κινούνται.
Οι παραπάνω δράσεις, αναμένεται να αποδείξουν στην πράξη τα πλεονεκτήματα του πράσινου υδρογόνου ως καύσιμου σε όλες τις δραστηριότητες που απαιτούν ενέργεια, συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω υιοθέτησή του από τους κατοίκους του νησιού.
24.4.2024