Σήμερα τα κράτη μέλη συμφώνησαν στις κατευθυντήριες γραμμές του Συμβουλίου για την κατάρτιση του προϋπολογισμού της ΕΕ για το 2024. Ο ετήσιος προϋπολογισμός της ΕΕ καθορίζει όλες τις δαπάνες και τα έσοδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ένα έτος. Προβλέπει τη χρηματοδότηση πολιτικών και προγραμμάτων της ΕΕ σύμφωνα με τις πολιτικές προτεραιότητες και τις νομικές υποχρεώσεις της ΕΕ. Τα σχετικά συμπεράσματα του Συμβουλίου έχουν ως εξής:
Το Συμβούλιο υπογραμμίζει ότι ο προϋπολογισμός για το 2024 διαδραματίζει βασικό ρόλο στην ανάπτυξη και την υλοποίηση των μακροπρόθεσμων στόχων και πολιτικών προτεραιοτήτων που έχει συμφωνήσει η Ένωση.
Μετά τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, το Συμβούλιο, σύμφωνα με τις οδηγίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, επαναλαμβάνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει δεσμευμένη να παρέχει, μαζί με τους εταίρους, οικονομική ανακούφιση στην Ουκρανία και να στηρίξει την ανθεκτικότητά της και τη μακροπρόθεσμη ανοικοδόμησή της. Το Συμβούλιο τονίζει ότι είναι σημαντικό ο προϋπολογισμός για το 2024 να συνεχίσει να δείχνει την αλληλεγγύη της Ένωσης προς τον λαό της Ουκρανίας και να ανταποκρίνεται στις σχετικές κρίσεις.
Το Συμβούλιο υπενθυμίζει την αρχή της αλληλεγγύης και υπογραμμίζει ότι η αποτελεσματική χρήση του προϋπολογισμού της ΕΕ θα ενισχύσει την αξιοπιστία της Ένωσης έναντι των ευρωπαίων πολιτών.
Το Συμβούλιο επαναλαμβάνει ότι ο προϋπολογισμός πρέπει να καταρτιστεί σύμφωνα με τις δημοσιονομικές αρχές που ορίζονται στον δημοσιονομικό κανονισμό 1 , ιδίως με τις αρχές της ενότητας, του ετήσιου χαρακτήρα, της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της διαφάνειας.
Το Συμβούλιο θεωρεί ότι ο προϋπολογισμός για το 2024 θα πρέπει να είναι ρεαλιστικός, σύμφωνα με τις πραγματικές ανάγκες, να διασφαλίζει συνετή κατάρτιση προϋπολογισμού και, με την επιφύλαξη των διατάξεων της Διοργανικής Συμφωνίας (ΔΣ) 2, αφήνουν επαρκή περιθώρια στα ανώτατα όρια του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) για την αντιμετώπιση απρόβλεπτων περιστάσεων. Ταυτόχρονα, ο προϋπολογισμός για το 2024 θα πρέπει να παρέχει επαρκείς πόρους για να διασφαλιστεί η εφαρμογή των προγραμμάτων της Ένωσης και να επιτραπεί η έγκαιρη πληρωμή των δεσμεύσεων που έχουν ήδη αναληφθεί στο πλαίσιο του τρέχοντος και του προηγούμενου ΠΔΠ. Για το σκοπό αυτό, εάν είναι απαραίτητο και σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις, μετά την εκτέλεση όλων των πιθανών ανακατανομών εντός του προϋπολογισμού, θα πρέπει να εξασφαλιστούν επαρκείς πιστώσεις με τη χρήση των διαθέσιμων ευελιξιών, ώστε να αποφευχθούν τυχόν μη πληρωμένες απαιτήσεις που υποβάλλονται από τα κράτη μέλη. Το επίπεδο των εκκρεμών υποχρεώσεων (RAL) θα πρέπει να παρακολουθείται συνεχώς.
Το Συμβούλιο τονίζει την ανάγκη όλα τα θεσμικά όργανα, οι φορείς, τα γραφεία και οι οργανισμοί της Ένωσης να σέβονται και να συμμορφώνονται με όλα τα στοιχεία του ΠΔΠ 2021 2027 3 κατά την κατάρτιση και την εκτέλεση του προϋπολογισμού για το 2024.
Επιπλέον, το Συμβούλιο υπογραμμίζει ότι η δημοσιονομική πειθαρχία θα πρέπει να τηρείται από όλα τα θεσμικά όργανα, τους φορείς, τα γραφεία και τους οργανισμούς της Ένωσης και τονίζει την ανάγκη να προϋπολογιστούν μόνο τα στοιχεία δαπανών που θεωρούνται απαραίτητα. Το Συμβούλιο υπογραμμίζει την ανάγκη να τηρήσει η Επιτροπή τις προηγούμενες διαβεβαιώσεις σχετικά με ό,τι θεωρείται απαραίτητο. Επιπλέον, το Συμβούλιο επισημαίνει ότι τα πρόσθετα ποσά που περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό, όπως η επαναχρησιμοποίηση των αποδεσμεύσεων βάσει του άρθρου 15 παράγραφος 3 του δημοσιονομικού κανονισμού, θα πρέπει να συμμορφώνονται πλήρως και να περιορίζονται στη συμφωνία για το ΠΔΠ 2021 2027.
Το Συμβούλιο επαναλαμβάνει ότι το ανώτατο όριο για τον τομέα 7 του ΠΔΠ 2021-2027 βασίζεται στην προϋπόθεση ότι όλα τα θεσμικά όργανα της Ένωσης υιοθετούν μια συνολική και στοχευμένη προσέγγιση για τη σταθεροποίηση του αριθμού του προσωπικού και τη μείωση των διοικητικών δαπανών. Οι πολυετείς αυξήσεις του προσωπικού, ιδίως του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αλλά και ορισμένων άλλων θεσμικών οργάνων, υπονομεύουν τη θεσμική ισορροπία και θέτουν τον τομέα 7 υπό σημαντική πίεση. Αυτή η πίεση ενισχύεται από την τρέχουσα μέθοδο αυτόματης ενημέρωσης μισθών, τις τιμές της ενέργειας και τις γενικές αυξήσεις των τιμών στο παρόν άνευ προηγουμένου πληθωριστικό περιβάλλον. Ως εκ τούτου, το Συμβούλιο ζητά κοινά μέτρα για να περιλάβουν αυτόν τον τίτλο. Όπου ενδείκνυται, υπό το φως των ανωτέρω, καλεί την Επιτροπή να ασκήσει τις εξουσίες της δυνάμει του άρθρου 314 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ.
Στο πλαίσιο αυτό, το Συμβούλιο επαναλαμβάνει τα αιτήματά του προς την Επιτροπή, να υποβάλει, πρώτον, και με την επιφύλαξη του δικαιώματος πρωτοβουλίας της, σύμφωνα με το άρθρο 241 ΣΛΕΕ, αποτελεσματικά μέτρα για να διασφαλίσει ότι τα τρέχοντα ανώτατα όρια του τομέα 7 του ΠΔΠ δεν θα και ότι δεν θα κινητοποιηθούν τα ειδικά μέσα για αυτόν τον τομέα. Δεύτερον, να παρουσιάσει μια αξιολόγηση που θα επιτρέπει τη διασφάλιση μιας συντονισμένης προσέγγισης για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, έτσι ώστε να μπορεί να μετριαστεί η οικονομική επιβάρυνση όλων των ιδρυμάτων. Και τα δύο αιτήματα θα πρέπει να εξεταστούν σε χρονοδιάγραμμα συμβατό με τη διαπραγμάτευση του προϋπολογισμού για το 2024 και σε κάθε περίπτωση πριν από την 1η Ιουνίου 2023.
Το Συμβούλιο σημειώνει την αυξημένη ακρίβεια των προβλέψεων των κρατών μελών 4 και καλεί την Επιτροπή να το λάβει υπόψη κατά την εκτίμηση του επιπέδου των πληρωμών στο σχέδιο προϋπολογισμού. Το Συμβούλιο τονίζει την ανάγκη προβλεψιμότητας των συνεισφορών τόσο των κρατών μελών στον προϋπολογισμό της Ένωσης όσο και των πληρωμών από τον προϋπολογισμό της Ένωσης προς τα κράτη μέλη, υπενθυμίζοντας ότι ο ακριβής προϋπολογισμός αποφεύγει ανεπιθύμητες προκλήσεις για τους εθνικούς προϋπολογισμούς. Εν προκειμένω, το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να παρέχει με διαφανή τρόπο ακριβείς και αξιόπιστες προβλέψεις για όλα τα έσοδα, συμπεριλαμβανομένων των επανεισροών, των προστίμων και του ετήσιου ποσού που καταβάλλει το Ηνωμένο Βασίλειο το 2024 σύμφωνα με τη συμφωνία αποχώρησης 5, το οποίο θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να αξιολογήσουν την αναμενόμενη συνεισφορά τους στον προϋπολογισμό της Ένωσης εγκαίρως.
Το Συμβούλιο υπογραμμίζει ότι τα διορθωτικά δημοσιονομικά εργαλεία, όπως οι διορθωτικοί προϋπολογισμοί, θα πρέπει να διατηρούνται στο ελάχιστο δικαιολογημένο, να εισάγονται εγκαίρως ώστε να επιτρέπεται η κατάλληλη εξέταση και να αποφεύγονται διαταραχές στη λειτουργία των προγραμμάτων της Ένωσης και να χρηματοδοτούνται κυρίως από ανακατανομές. Ειδικότερα, το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να υποβάλει χωριστά και χωρίς καθυστέρηση σχέδια διορθωτικών προϋπολογισμών βάσει εσόδων, μόλις καταστούν διαθέσιμες οι σχετικές πληροφορίες. Το Συμβούλιο επιβεβαιώνει την ισχυρή του δέσμευση να λάβει θέση σχετικά με τα σχέδια διορθωτικών προϋπολογισμών το συντομότερο δυνατό.
Προκειμένου τα εθνικά κοινοβούλια να έχουν επαρκή χρόνο για να διενεργήσουν λεπτομερή έλεγχο και το Συμβούλιο να προετοιμάσει διεξοδικά τη θέση του, το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να υποβάλει το σχέδιο προϋπολογισμού για το 2024 το συντομότερο δυνατό και το αργότερο κάθε εβδομάδα 22. Ενθαρρύνει επίσης την Επιτροπή να βελτιώνει συνεχώς το περιεχόμενο των δημοσιονομικών εγγράφων της καθιστώντας τα πιο απλά, πιο συνοπτικά και διαφανή και να διασφαλίζει ότι είναι διαθέσιμα τα πιο πρόσφατα δεδομένα. Το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει, σε αποθεματικό, πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων και πληρωμών που προβλέπονται για νέες νομικές πράξεις ή τροποποιήσεις υφιστάμενων νομικών πράξεων που δεν έχουν ακόμη εγκριθεί, σύμφωνα με τις διατάξεις του δημοσιονομικού κανονισμού.
Επιπλέον, το Συμβούλιο προτρέπει την Επιτροπή να συνοδεύσει το σχέδιο προϋπολογισμού με το πλήρες σύνολο των εφαρμοστέων εγγράφων που αναφέρονται στο άρθρο 41 του δημοσιονομικού κανονισμού. Το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να εγγυηθεί την πλήρη διαφάνεια και προβολή όλων των κονδυλίων στο πλαίσιο του EURI παρέχοντας όλες τις σχετικές πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων συνοπτικών πινάκων για τις πιστώσεις του προϋπολογισμού.
Το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να ενημερώνει τακτικά τα κράτη μέλη σχετικά με τα έσοδα για ειδικό προορισμό που εγγράφονται στον προϋπολογισμό, μεταξύ άλλων από το EURI και τη συμφωνία εμπορίου και συνεργασίας με το Ηνωμένο Βασίλειο 6 , και να συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις της στον δημοσιονομικό κανονισμό όσον αφορά άλλα έσοδα για ειδικό προορισμό διατίθεται σε ορισμένα προγράμματα σύμφωνα με τη συμφωνία για το ΠΔΠ 2021 2027.
Το Συμβούλιο τονίζει τη σημασία της διαφάνειας σχετικά με το κόστος χρηματοδότησης του EURI και της χρηματοδοτικής βοήθειας που αναφέρεται στο άρθρο 220α του δημοσιονομικού κανονισμού, τη διαχείριση του χρέους και όλες τις άλλες υποχρεώσεις του προϋπολογισμού της Ένωσης. Το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να παράσχει ενημερώσεις σχετικά με τα διαθέσιμα κεφάλαια για πληρωμές τόκων EURI και τις πληρωμές τόκων που σχετίζονται με τη χρηματοδοτική συνδρομή που αναφέρεται στο άρθρο 220α του δημοσιονομικού κανονισμού. Από την άποψη αυτή, καλεί την Επιτροπή να προβλέψει στον προϋπολογισμό του 2024 σημαντικά μέσα για τη χρηματοδότηση του κόστους των επιτοκίων της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής του 2023 στην Ουκρανία.
Το Συμβούλιο ενθαρρύνει όλα τα θεσμικά όργανα να συνεργάζονται αποτελεσματικά και εποικοδομητικά, επιτρέποντας την ομαλή δημοσιονομική διαδικασία και την κατάρτιση του προϋπολογισμού για το 2024 εντός των προθεσμιών που ορίζει η ΣΛΕΕ. Συγκεκριμένα, το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να ενεργήσει ως έντιμος μεσολαβητής καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας του προϋπολογισμού. Προκειμένου να διευκολυνθεί η διαδικασία συνδιαλλαγής, το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να παράσχει έγκαιρη πρόσβαση σε σχέδια στοιχείων για κοινά συμπεράσματα, τα οποία θα πρέπει να είναι περιεκτικά και να περιέχουν όλες τις σχετικές πληροφορίες (ιδίως για τις αναλήψεις υποχρεώσεων και τις πληρωμές).
Το Συμβούλιο επαναλαμβάνει τη μεγάλη σημασία που αποδίδει σε αυτές τις κατευθυντήριες γραμμές και αναμένει από την Επιτροπή να τις λάβει δεόντως υπόψη κατά την προετοιμασία του σχεδίου προϋπολογισμού για το 2024.
Αυτές οι κατευθυντήριες γραμμές θα είναι διαθέσιμες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Επιτροπή, καθώς και στα άλλα θεσμικά όργανα και φορείς της Ένωσης.
14.3.2023
