Ζιμπάμπουε: Δήλωση της Ύπατης Εκπροσώπου εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) επαναλαμβάνει τη φιλοδοξία της να συνεχίσει να αναπτύσσει μια πιο εποικοδομητική σχέση με τη Ζιμπάμπουε.

Η ΕΕ χαιρετίζει την πρόθεση του Προέδρου της Ζιμπάμπουε να απευθύνει πρόσκληση προς την ΕΕ να αναπτύξει μια αποστολή εκλογικής παρατήρησης για τις εκλογές του 2023 μόλις ολοκληρωθούν οι συνταγματικές διαδικασίες. Η ΕΕ παρακολουθεί στενά τη διαδικασία που οδηγεί στις εκλογές, οι οποίες έχουν μεγάλη σημασία για την πορεία της χώρας. Η ΕΕ ενθαρρύνει όλους τους εκλογικούς φορείς, κρατικούς και μη, να διαδραματίσουν τον ρόλο τους στη διασφάλιση της οργάνωσης μιας αξιόπιστης και ειρηνικής εκλογικής διαδικασίας. Η Αποστολή Παρατήρησης Εκλογών της ΕΕ του 2018 παρείχε μια σειρά από συστάσεις και ενθαρρύνει τους φορείς να συνεχίσουν να βελτιώνουν το εκλογικό πλαίσιο για να επιτρέψουν αξιόπιστες, χωρίς αποκλεισμούς και διαφανείς εκλογές.

Η ΕΕ χαιρετίζει την πρόσφατη έναρξη της πλατφόρμας διαλόγου σχετικά με τη διαδικασία εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών και επίλυσης χρεών και προσβλέπει σε απτή πρόοδο στη διαδικασία αυτή. Επιπλέον, η ΕΕ χαιρετίζει τη δέσμευση της Ζιμπάμπουε στη διαδικασία της Οικουμενικής Περιοδικής Αναθεώρησης, την ευθυγράμμιση της νομοθεσίας με το Σύνταγμα του 2013, τη θέσπιση του νόμου της Ανεξάρτητης Επιτροπής Καταγγελιών, του νέου νόμου περί γάμου και του πολιτικού συμφώνου υψηλού επιπέδου για τη βία λόγω φύλου. Άλλες εξελίξεις προκαλούν ανησυχία από τη σκοπιά του δημοκρατικού και αστικού χώρου. Αυτά περιλαμβάνουν τον Νόμο για την Προστασία Δεδομένων και, εάν θεσπιστεί, νομοσχέδια όπως το Νομοσχέδιο Τροποποίησης των Ιδιωτικών Εθελοντικών Οργανώσεων και τις προβλεπόμενες «πατριωτικές διατάξεις» στο Νομοσχέδιο Τροποποίησης Ποινικού Δικαίου. Η ΕΕ διατηρεί επίσης τις ανησυχίες της ότι οι συστάσεις της Εξεταστικής Επιτροπής Motlanthe δεν έχουν τηρηθεί ουσιαστικά και οι δράστες παραβιάσεων που σημειώθηκαν τον Αύγουστο του 2018 και τον Ιανουάριο του 2019 εξακολουθούν να απολαμβάνουν ατιμωρησίας από δίωξη. Είναι σημαντικό να τηρούνται οι διεθνείς υποχρεώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και να γίνονται σεβαστά τα συνταγματικά δικαιώματα του λαού της Ζιμπάμπουε.

Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, στην αναθεώρηση των περιοριστικών μέτρων το 2023, η ΕΕ αποφάσισε να παρατείνει κατά ένα έτος τα δύο ισχύοντα μέτρα (δηλαδή: το εμπάργκο όπλων και το πάγωμα στοχευμένων περιουσιακών στοιχείων σε μια εταιρεία, τη Zimbabwe Defense Industries). Από τον Φεβρουάριο του 2022 δεν υπάρχουν καταχωρημένα άτομα. Η ΕΕ θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στην κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και υπενθυμίζει ότι είναι διατεθειμένη να προσαρμόσει αναλόγως ολόκληρο το φάσμα των πολιτικών της.

Τα υπόλοιπα περιοριστικά μέτρα που ισχύουν δεν επηρεάζουν τους κατοίκους της Ζιμπάμπουε, την οικονομία της, τις άμεσες ξένες επενδύσεις ή το εμπόριο. Η Ζιμπάμπουε συνεχίζει να επωφελείται από την αδασμολόγητη και χωρίς ποσοστώσεις πρόσβαση των εξαγωγών της προς την ΕΕ, ενώ συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις για την εμβάθυνση της Συμφωνίας Οικονομικής Εταιρικής Σχέσης Ανατολικής και Νότιας Αφρικής (ESA). Υπάρχει σημαντικό δυναμικό όσον αφορά τις επενδύσεις και τις ευκαιρίες απασχόλησης, υπό τον όρο ότι η κυβέρνηση προωθεί πολιτικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις, διευκολύνει ένα ευνοϊκό και πιο προβλέψιμο επιχειρηματικό περιβάλλον, καταπολεμά τη διαφθορά και προωθεί τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου.

Μαζί με τα κράτη μέλη της ΕΕ, η ΕΕ θα συνεχίσει να υποστηρίζει την Εθνική Στρατηγική Ανάπτυξης της Ζιμπάμπουε 1, ιδίως σχετικά με (i) την ισότητα των φύλων και την ενδυνάμωση των γυναικών και (ii) την πιο πράσινη και κλιματικά έξυπνη γεωργία, με περισσότερα από 400 εκατομμύρια ευρώ έως το 2025. Η ΕΕ δεσμεύεται να ενίσχυση των κοινών προσπαθειών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής με βάση τις δεσμεύσεις της Ζιμπάμπουε και της ΕΕ στη COP27. Η ΕΕ θα συνεχίσει να υποστηρίζει τον λαό της Ζιμπάμπουε με ανθρωπιστική βοήθεια, όταν χρειαστεί.

Η ΕΕ προσβλέπει σε έναν πιο ολοκληρωμένο και εποικοδομητικό πολιτικό διάλογο του άρθρου 8 στη Χαράρε, συμπεριλαμβανομένων των διεθνών θεμάτων, και περισσότερες ευκαιρίες για συναντήσεις υψηλού επιπέδου. Θετικό παράδειγμα ήταν η πρόσφατη αποστολή του Ειδικού Αντιπροσώπου της ΕΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Χαράρε.

28.2.2023