Το Συμβούλιο ενέκρινε νέους κανόνες για την καταπολέμηση των μισθολογικών διακρίσεων και για να συμβάλει στην κάλυψη του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων στην ΕΕ.
Σύμφωνα με την οδηγία για τη διαφάνεια των αμοιβών , οι εταιρείες της ΕΕ θα πρέπει να ανταλλάσσουν πληροφορίες σχετικά με το ποσό που πληρώνουν γυναίκες και άνδρες για εργασία ίσης αξίας και να λαμβάνουν μέτρα εάν η διαφορά αμοιβών μεταξύ των δύο φύλων υπερβαίνει το 5%.
Η νέα οδηγία περιλαμβάνει επίσης διατάξεις για αποζημίωση για τα θύματα μισθολογικών διακρίσεων και κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένων των προστίμων , για τους εργοδότες που παραβιάζουν τους κανόνες.
Γιατί να πληρώσετε διαφάνεια;
Οι γυναίκες στην ΕΕ κερδίζουν κατά μέσο όρο 13% λιγότερα από τους άντρες συναδέλφους τους και η διαφορά στις αμοιβές μεταξύ των δύο φύλων έχει παραμείνει σε μεγάλο βαθμό στάσιμη την τελευταία δεκαετία.
Ενώ διάφοροι παράγοντες συμβάλλουν σε αυτή τη διαφορά, οι διακρίσεις στις αμοιβές έχουν αναγνωριστεί ως ένα από τα βασικά εμπόδια για την επίτευξη της ισότητας στις αμοιβές των φύλων.
Η άνιση αμοιβή θέτει τις γυναίκες σε μεγαλύτερο κίνδυνο φτώχειας και συμβάλλει στο χάσμα των συνταξιοδοτικών αμοιβών της ΕΕ , το οποίο το 2018 ήταν περίπου 30%.
Πρόσβαση σε πληροφορίες
Οι νέοι κανόνες θα καταστήσουν υποχρεωτικό για τους εργοδότες να ενημερώνουν τα άτομα που αναζητούν εργασία σχετικά με τον αρχικό μισθό ή το εύρος αμοιβών των διαφημιζόμενων θέσεων, είτε στην προκήρυξη κενής θέσης είτε πριν από τη συνέντευξη. Επίσης, οι εργοδότες δεν θα μπορούν να ρωτούν τους υποψηφίους για το ιστορικό των αμοιβών τους .
Μόλις αναλάβουν τον ρόλο, οι εργαζόμενοι θα έχουν το δικαίωμα να ζητούν από τους εργοδότες τους πληροφορίες σχετικά με τα μέσα επίπεδα αμοιβής , κατανεμημένα ανά φύλο, για κατηγορίες εργαζομένων που κάνουν την ίδια εργασία ή εργασία ίσης αξίας. Θα έχουν επίσης πρόσβαση στα κριτήρια που χρησιμοποιούνται για τον καθορισμό της αμοιβής και της εξέλιξης της σταδιοδρομίας, τα οποία πρέπει να είναι αντικειμενικά και ουδέτερα ως προς το φύλο.
Υποχρέωση αναφοράς
Οι εταιρείες με περισσότερους από 250 υπαλλήλους θα πρέπει να υποβάλλουν ετησίως αναφορές σχετικά με το χάσμα αμοιβών μεταξύ των φύλων στον οργανισμό τους στην αρμόδια εθνική αρχή. Για τους μικρότερους οργανισμούς (αρχικά εκείνους με περισσότερους από 150 υπαλλήλους), η υποχρέωση υποβολής εκθέσεων θα πραγματοποιείται κάθε τρία χρόνια.
Εάν η έκθεση αποκαλύψει μισθολογικό χάσμα άνω του 5% που δεν μπορεί να δικαιολογηθεί με αντικειμενικά, ουδέτερα ως προς το φύλο κριτήρια, οι εταιρείες θα υποχρεωθούν να αναλάβουν δράση με τη μορφή κοινής αξιολόγησης αμοιβών σε συνεργασία με εκπροσώπους των εργαζομένων.
Πρόσβαση στη δικαιοσύνη
Σύμφωνα με τη νέα οδηγία, οι εργαζόμενοι που έχουν υποστεί μισθολογικές διακρίσεις λόγω φύλου μπορούν να λάβουν αποζημίωση , συμπεριλαμβανομένης της πλήρους ανάκτησης των καθυστερούμενων αποδοχών και των σχετικών επιδομάτων ή πληρωμών σε είδος.
Ενώ το βάρος της απόδειξης σε υποθέσεις μισθολογικών διακρίσεων βαρύνει παραδοσιακά τον εργαζόμενο, εναπόκειται πλέον στον εργοδότη να αποδείξει ότι δεν έχουν παραβιάσει τους κανόνες της ΕΕ για την ίση αμοιβή και τη διαφάνεια των αμοιβών. Οι κυρώσεις για παραβάσεις πρέπει να είναι αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές και θα περιλαμβάνουν πρόστιμα.
Διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής
Για πρώτη φορά, οι διατομεακές διακρίσεις (ο συνδυασμός πολλαπλών μορφών ανισότητας ή μειονεκτημάτων, όπως το φύλο και η εθνικότητα ή η σεξουαλικότητα) συμπεριλήφθηκε στο πεδίο εφαρμογής των νέων κανόνων. Η οδηγία περιέχει επίσης διατάξεις που διασφαλίζουν ότι λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες των εργαζομένων με αναπηρία .
Ιστορικό
Το δικαίωμα στην ίση αμοιβή μεταξύ γυναικών και ανδρών για ίση εργασία ή εργασία ίσης αξίας κατοχυρώνεται στο άρθρο 157 της ΣΛΕΕ και στην οδηγία 2006/54/ΕΚ για την ίση αμοιβή. Ωστόσο, η εφαρμογή και η επιβολή αυτής της αρχής ήταν εδώ και καιρό προκλήσεις. Αυτό οφείλεται εν μέρει στο ότι οι διακρίσεις στις αμοιβές συχνά δεν εντοπίζονται λόγω έλλειψης διαφάνειας στις αμοιβές, που σημαίνει ότι τα θύματα εμποδίζονται να υποβάλουν αξιώσεις.
Η διαφάνεια των αμοιβών λόγω φύλου συμπεριλήφθηκε ως βασική προτεραιότητα στη στρατηγική της ΕΕ για την ισότητα των φύλων 2020-2025 και στις 4 Μαρτίου 2021 η Επιτροπή δημοσίευσε την πρότασή της για οδηγία. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, υπό την ηγεσία της τσεχικής προεδρίας, κατέληξαν σε πολιτική συμφωνία στις 15 Δεκεμβρίου 2022. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε την οδηγία στην ολομέλειά του στις 30 Μαρτίου 2022.
Επόμενα βήματα
Η οδηγία για τη διαφάνεια των αμοιβών θα τεθεί σε ισχύ από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ. Στη συνέχεια, οι χώρες της ΕΕ θα έχουν στη διάθεσή τους έως και τρία χρόνια για να «μεταφέρουν» την οδηγία προσαρμόζοντας την εθνική τους νομοθεσία ώστε να ληφθούν υπόψη οι νέοι κανόνες.
Δύο χρόνια μετά τη λήξη της προθεσμίας μεταφοράς, η απαίτηση αναφοράς πληροφοριών για τις αμοιβές με βάση το φύλο κάθε τρία χρόνια θα επεκταθεί σε εταιρείες που απασχολούν περισσότερους από 100 εργαζομένους (αρχικά, η υποχρέωση αναφοράς θα ισχύει μόνο για εταιρείες με 150 ή περισσότερους εργαζόμενους)
