Έχω τρομάξει με την Τεχνητή Νοημοσύνη

Του Δημήτρη Κωνσταντάρα

Δεν ξέρω τι έχετε διαβάσει, τι έχετε ακούσει, τι έχετε συζητήσει για το τελευταίο και μέγιστο επίτευγμα της σύγχρονης τεχνολογίας, την Τεχνητή Νοημοσύνη αλλά όσο περνά ο καιρός και «προωθούνται» νέες εφαρμογές, τόσο περισσότερο τρομάζω για το αύριο του ανθρώπινου πολιτισμού.

Δεν ξέρω δηλαδή αν έχετε αναλύσει και το φαινόμενο της διαπόμπευσης γυναικών, ακόμα και ανήλικων, μέσω της δημοσίευσης παραποιημένων «γυμνών» φωτογραφιών τους,  το οποίο «πέτυχε» ένας νεαρός, φαίνεται ότι διαδίδεται όσο περνά ο καιρός όλο και περισσότερο στη χώρα μας. Το γεγονός ότι 15χρονος  από τον Ασπρόπυργο συνελήφθη την από την αστυνομία γιατί  “ψάρεψε” φωτογραφίες δύο 12χρονων κοριτσιών από το Instagram, τις “έγδυσε” με λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης και τις διαπόμπευσε, στέλνοντάς τις σε συμμαθητές του.

Δεν ξέρω αν είδατε αυτό το περίεργο κατασκεύασμα –ονόματι Ερμής-  που είναι «δημιούργημα» της τεχνητής νοημοσύνης και παρουσιάστηκε από την ΕΡΤ ως «παρουσιαστής»  στο πλαίσιο της ξενάγησης στο Ραδιομέγαρο και στο νέο, υψηλής τεχνολογίας στούντιο που θα φιλοξενούσε  το debate των πολιτικών αρχηγών για τις εκλογές. Ο οποίος «Ερμής» ψέλλισε τα λόγια που του έβαλαν  στον κεντρικό του «εγκέφαλο» και μας είπε με μια περίεργη φωνή ότι : «Κανονικά θα έπρεπε να κάνει ο κ. Κουβαράς αυτή την παρουσίαση, αλλά λόγω φόρτου εργασίας επιστράτευσαν εμένα. Τους έβαλα ιδέες. Θέλουν λέει, να ακολουθούν πάντα την τελευταία λέξη της τεχνολογίας».

Αν και λάτρης –και χρήστης- της τεχνολογίας, τρόμαξα. Και ξαναδιάβασα προσεκτικά μια ανοιχτή επιστολή που έστειλαν προ ολίγων ημερών στο Ινστιτούτο Future of Life,  1.000 ερευνητές απ’ όλο τον κόσμο, εκφράζοντας  τις ανησυχίες τους για τη ραγδαία ανάπτυξη, , των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης από τις εταιρείες τεχνολογίας  χωρίς κανένα ρυθμιστικό πλαίσιο.

Τι διάβασα στην επιστολή:  «Τους τελευταίους μήνες είδαμε εργαστήρια τεχνητής νοημοσύνης να εγκλωβίζονται σε έναν αγώνα εκτός ελέγχου για να αναπτύξουν και να παρουσιάσουν όλο και πιο ισχυρά ψηφιακά μυαλά που κανείς —ακόμα και οι δημιουργοί τους— δεν μπορεί να καταλάβει, να προβλέψει ή να ελέγξει αξιόπιστα».

Έψαξα και βρήκα αυτό που είχα διαβάσει προ δυο μηνών σε κείμενο στο artinews.gr με τίτλο «Τεχνητή νοημοσύνη: Παράδεισος ή δυστοπία;» όπου είχαν κατατεθεί  οι  απόψεις δυο παγκόσμιας εμβέλειας επιστημόνων, του Στήβεν Χόκινγκ και της Χάνα  Άρεντ για το θέμα. Ο πρώτος έλεγε: «Φοβάμαι ότι η τεχνητή νοημοσύνη ίσως αντικαταστήσει τους ανθρώπους εξολοκλήρου… Φοβάμαι ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να καταστρέψει την ανθρωπότητα…» Και η δεύτερη  σημείωνε πως «αν διαχωριστεί η γνώση από την κριτική σκέψη τότε ο άνθρωπος κινδυνεύει να γίνει δούλος των τεχνικών δημιουργημάτων του.».  

Οι 1000 ερευνητές σημείωναν: «Καλούμε όλα τα εργαστήρια Τεχνητής Νοημοσύνης  να σταματήσουν αμέσως για τουλάχιστον έξι μήνες την διαμόρφωση  των πανίσχυρων συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης  Εάν μια τέτοια παύση δεν μπορεί να εφαρμοστεί γρήγορα, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να παρέμβουν και να θεσπίσουν μορατόριουμ», αναφέρεται στην επιστολή των 1000 ερευνητών.

Γιατί άραγε; Και πού αναφέρονταν; Όπως  λένε οι αναλυτές : «Ο φόβος των επιστημόνων είναι ότι τα συστήματα αυτά σε «λάθος» χέρια, μπορούν να συμβάλουν στη δημιουργία fake news, σε χειραγωγήσεις, σε κοινωνικό αποκλεισμό πληθυσμιακών ομάδων και άλλων στην ουσία φρικτών εφαρμογών». Προσθέτω: Και στην διεθνή τρομοκρατία.

Παραμένω τρομαγμένος. Καλή, απαραίτητη, χρήσιμη, αξιομνημόνευτη η πρόοδος της τεχνολογίας αλλά μέχρι πού; Θα την ελέγξουν; Θα νομοθετηθούν παγκοσμίως  και εγκαίρως περιορισμοί; Δεν θα ήθελα να παραλληλίσω την εξέλιξη αυτής της τεχνολογίας με την δημιουργία πυρηνικών όπλων μαζικής καταστροφής που και γι αυτήν εκφράζονταν εγκαίρως φόβοι προ 50-60 ετών αλλά και απόλυτη σιγουριά για το ότι «όλα ήταν υπό έλεγχο». Αλλά τελικά, ξέφυγαν από κάθε έλεγχο.

Δημήτρης Κωνσταντάρας

Δημοσιογράφος

10.5.2023