Τα τελευταία χρόνια επικρατούν πρωτόγνωρα ευνοϊκές συνθήκες για Ελλάδα και Κύπρο, αλλά η απουσία ανάλογης ηγεσίας στην Αθήνα -που δικαιωματικά έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων- είναι εξίσου πρωτόγνωρα απογοητευτική. Μια απλή σύγκριση καταδεικνύει το ηθικό «χάσμα». Μέσα από τις θυσίες των αγωνιστών του 1821, αναδύθηκε το νεοελληνικό κράτος σε ένα μικρό ποσοστό εδάφους της σημερινής επικράτειας του. Εκείνη η πάμπτωχη Ελλάδα είχε προτεραιότητα την απελευθέρωση των υπόδουλων Ελλήνων που διαβιούσαν εκτός νεοελληνικού κράτους και που δεν ψήφιζαν στα εσωτερικά δρώμενα! Δείγμα της σημερινής επικρατούσας πολιτικής αντίληψης της αθηναϊκής ελίτ- και όχι του αδελφού Ελληνικού λαού- είναι η «εγκατάλειψη» της Κύπρου προσδοκώντας να χορτάσει το τουρκικό θηρίο. Κι όμως, αυτή η πολιτική έφερε την Τουρκία να διεκδικεί το μισό Αιγαίο, θαλάσσια περιοχή στην Ανατ. Μεσόγειο και δύο κράτη στην Κύπρο!
Μια πρωτόγνωρα ευνοϊκή συγκυρία υπήρξε ο Χάρτης της Σεβίλλης (2003), τον οποίο χρηματοδότησε η ΕΕ για να καταγραφούν οι ΑΟΖ των κρατών-μελών βάσει του Διεθνούς Δικαίου για την Θάλασσα. Σε εκείνο τον Χάρτη οι ΑΟΖ Ελλάδας-Κύπρου εφάπτονται και ο τότε Πρόεδρος της Κύπρου Τ. Παπαδόπουλος ζητούσε διορατικά οριοθέτηση της ΑΟΖ Ελλάδας-Κύπρου, όπως έκανε η Κύπρος με Αίγυπτο και Ισραήλ, αλλά στην Αθήνα φοβούνταν τις … τουρκικές αντιδράσεις. Σε εκείνο το θαλάσσιο «κενό» παρενέβη το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο (2019), που εκ των υστέρων με ψήφισμα της Ευρωβουλής και με απόφαση των «27» της ΕΕ, καταδικάσαμε ως παράνομο κι άκυρο. Κι έτσι φτάσαμε στη σημερινή επικρατούσα εξωτερική πολιτική της Αθήνας με βάση το αυτοκτονικό δόγμα «διάλογος με υποχωρήσεις για να αποφεύγουμε τον πόλεμο.»
Η πλέον πρόσφατη ευνοϊκή συγκυρία προέκυψε με την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, αφού άλλος ένας πόλεμος ανάμεσα σε Ελλάδα-Τουρκία, κράτη εντός ΝΑΤΟ, θα ήταν αδιανόητο για ΗΠΑ και ΕΕ και θα έφερνε το τέλος του ΝΑΤΟ. Όμως, στην Αθήνα επέμεναν εμμονικά στον «διάλογο …για να αποφύγουμε τον πόλεμο», πρόσφεραν «δώρα» στην Τουρκία για να παραμείνει στο δυτικό στρατόπεδο κι όσο απίστευτο κι αν νοείται, μετατέθηκαν οι τουρκικές παρανομίες από το Ευρωπαϊκό πλαίσιο στο διμερές, όπως βολεύει την ΕΕ και Τουρκία, η οποία παρά τις αφορμές αποφεύγει τον πόλεμο λόγω της ετοιμότητας των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων. Έτσι, προέκυψε η μεγαλύτερη δυνατότητα των τελευταίων δεκαετιών, η Ευρωάμυνα. Καθώς διάφοροι αναλώνονται στον Κανονισμό SAFE, το σπουδαιότερο αφορά το γεγονός ότι οι Κυβερνήσεις μας επέτρεψαν να προχωρήσει η Ευρωάμυνα χωρίς πολιτικό προσανατολισμό π.χ. την προάσπιση των εξωτερικών μας συνόρων και ως να μην υπάρχει τουρκικός επεκτατισμός. Πάντως, το πως θα αντιδράσουν οι Τούρκοι σε ενέργειες υλοποίησης έργου στην θάλασσα από Ελλάδα-Κύπρο, είναι προβλεπτό, δηλαδή όπως στην Κάσο, στην Κρήτη κ.ά. Αν η Αθήνα αντιδράσει με τον ίδιο τρόπο όπως στο παρελθόν, η φοβία θα διασφαλίσει άλλη μια ήττα, ενώ η τόλμη μια ανατροπή με τεράστια προοπτική.
Παρεμπιπτόντως, έχω προτείνει κατ΄επανάληψην σε εκπροσώπους της επικρατούσας εξωτερικής πολιτικής στην Αθήνα (δημοσιογράφους, πανεπιστημιακούς, πολιτικούς) για μια δημόσια συζήτηση επί των σχέσεων με την Τουρκία, που δεν αποδέχονται. Προτιμούν τον … μονόλογο στα εξαρτώμενα ΜΜΕ.
Γράφει ο Κώστας Μαυρίδης, Ευρωβουλευτής, ΔΗΚΟ – S&D costas.mavrides@europarl.europa.eu