Γράφει η Δήμητρα Καρακατσάνη
Πλησίαζαν Χριστούγεννα και ο μπαμπάς έφερε στο σπίτι μια μέρα , δυό κούτες.
Η μιά ,είχε την δωδεκάτομη εγκυκλοπαίδεια του Ελευθερουδάκη και η άλλη ,η μικρότερη ,βιβλία ,που μας τα έκανε δώρο ο βιβλιοπώλης.
Ηταν ¨”Τα 50 παραμύθια”., “Τα 20 παραμύθια”,”Το Κάστρο” του Κρόνιν και ένα του Στέφαν Τσβάιχ, που δεν θυμάμαι ,τον τίτλο…
Χάρηκα πολύ το δώρο,μια και το διάβασμα μου ‘άρεσε και της μαμάς μου, το μόνιμο παράπονο ήταν, “κέντα και λιγάκι ….,άσε το βιβλίο”
Εκλεισαν τα σχολεία για τις διακοπές των γιορτών και παραμονή Πρωτοχρονιάς ,αφού γυρίσαμε τη γειτονιά με τον αδελφό μου ,για τα κάλαντα, μας έβαλαν να κοιμηθούμε το μεσημέρι ,για ν΄αντέξουμε το βραδυ , που θα άλλαζε ο χρόνος και να μη μας βρει στον ύπνο.
Ετσι, το βράδυ ,νωρίς νωρίς φάγαμε και μετά η μαμά ,άδειασε το τραπέζι και τ’ άφησε, μόνο με το καλό ,βυσσινί βελούδο ,τραπεζομάντηλο και χωρίς το καρέ και τη φρουτιέρα .
“Ελάτε να παίξουμε “πάρτα όλα”… μας φώναξε ο μπαμπάς και με φασόλια ,αντί για δραχμές ,πα’ιζαμε και το ράδιο είχε κάλαντα και τραγούδια, μέχρι τις 12 παρά… ,που ο εκφωνητής ειδοποιούσε, κάθε λιγάκι ,για το πόσο μένει ,να μπει ο νέος χρόνος!
Τι αγωνία!!
“Σε 5΄αγαπητοι μου ακροατές!! σε 4′!! σε 3΄!!! σε 2΄, σε 1 ΄!!!!!!!!!!
ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ!!!! ΕΥΤΥΧΕΣ ΤΟΝ ΝΕΟΝ ΕΤΟΣ 1970!!!
“Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά!!!!!!!τα κάλαντα θριαμβευτικά ,στο ράδιο και μεις μαζί ,να τα λέμε!
Η μαμά συγκινημένη , σταυροκοπιέται και μουρμουράει ” ας είμαστε και του χρόνου γεροί”…..
“Ελάτε να κόψουμε τη πίτα…
Του Αη Βασίλη και του Χριστού ,το κομμάτι ,πρώτα και μετά του σπιτιού και της δουλειάς του μπαμπά, ύστερα του μπαμπά, της μαμάς , του αδελφού μου και το δικό μου… και το φλουρί ,πως γινόταν και το τύχαινα όλο εγω!! χαιρόμουν πολύ ,θαρρείς και κέρδιζα το κόσμο όλο……
Νόστιμη η βασιλόπιτα, που έφτιαχνε η μαμά και τα ψημένα αμύγδαλα, πάνω της, έγραφαν το έτος 1 9 7 0 και γύρω γύρω της είχε με το πηρούνι, σχέδια φτιαγμένα.
Φάγαμε, ο καθένας το κομμάτι του.
“Αντε για ύπνο τώρα και του χρόνου ,νάμαστε καλα!!”
Το καντηλάκι σιγόκαιγε ,για ώρα , και έδινε στο δωματιάκι ένα ιλαρό φως ,που δεν ήθελα να κλείσω τα παιδικά μου μάτια , για να βλέπω .
Μύριζε και το θυμίαμα ,που θύμιασε η μαμά ,για “το καλό”…..απο νωρίς….
Το πρωί ,όλα είχαν άλλο χρώμα!!
Πρωτοχρονιάτικο!! πιό χαρουμενο!!
Αυτό το χρώμα έχει ο κόσμος , μόνο όταν η ψυχή είναι παιδική και αθώα…
Μεσημεριανό φαγητό ,κούρκα(γαλοπούλα) γεμιστή και πως μου άρεσε το ρύζι με τα τζιεράκια της μέσα και τοκανε και πιπεράτο η μαμά..και λίγο κρασακι ημίγλυκο ,μια που είναι γιορτή.
Το απόγευμα ,όλα ήσυχα ….
“Ο,τι κάνεις, σήμερα Πρωτοχρονιά, θα είναι για όλο το χρόνο”.τα λόγια της μαμάς…
“Φρόνιμη νάσαι…”
” Δεν είμαι ,μαμά; “… ” είσαι ,αλλά νάσαι και πάντα…. “
“Να πιάσεις να κεντήσεις , το μισοτελειωμένο απ το καλοκαίρι , το “μετρητό”…. “
“Δε θέλω να κεντήσω. Θα πάρω από τα βιβλία, που μας έκαναν δώρο ,με την εγκυκλοπαίδεια μαζί ,να διαβασω… “
Και πήρα ν΄αρχίσω το πρώτο…
Να κι ο μπαμπάς ξύπνησε και σηκώθηκε απο τον μεσημεριανό του ΄ύπνο…
Με βλέπει με το βιβλίο…
“Τι διαβάζεις εκεί ; αυτά τα παραμύθια ; … Oλόκληρη εγκυκλοπαίδεια ,σε πήρα .Ενα χιλιάρικο κάνει!! έβαλα δόσεις..”
“Μα , μπαμπά , απο κει παίρνω πληροφορίες ,όταν μας πει ο δάσκαλος ,για κάτι να βρούμε και να τις πάμε στο σχολείο.
Οπως και απο τον “Θησαυρό των γνώσεων” ,που έχω.”
“Εγώ , τι σε λέω ,άκου!!!, συνέχισε ο μπαμπάς …
“Εβαλα δόσεις!!!. διαβάζετε ,μη μείντε σα κι εμάς ξύλα απελέκητα και κανα καιρό ,σας κοροιδεύει ο κόσμος και σας λέει ” άλφα βήτα το ρορό , το κεφάλι σ΄ το ξερό”… χαχαχαχχα!!!
Γέλασα κι εγώ και ανόρεχτα έκλεισα το βιβλίο των παραμυθιών ,πάνω που είχα αρχίσει ” το αηδόνι και το τριαντάφυλλο”…..
Πήγα μεσα στη βιβλιοθηκούλα ,που αγοράστηκε για να μην είναι στοίβα οι τόμοι και τράβηξα τον τόμο “1 “.
Βαρύς,!! τον πήρα αγκαλιά, μια γρήγορη ματιά στο στολισμένο δεντράκι και μέσα στη ζεστή κουζίνα ,πάλι.
Πολλές οι σελίδες του και η γλώσσα γραφής των λημμάτων αρχαίζουσα…
Το ” είναι ” γραμμένο με έψιλον … ” είνε”…..
Μικρά τα γραμματάκια και πυκνά και στο τέλος του τόμου ” συμπλήρωμα ” πληροφοριών….
Τι να βρω ,που να μ΄αρέσει ,εδώ μέσα……
Εικόνες δεν έχει ,παρά μόνο ,κάποια συνοδευτικά σκίτσα …
Όμως ο μπαμπάς , έβαλε δόσεις και γω έπρεπε διαβάζοντας ,να βοηθήσω, να αποπληρωθούν ; …….
Nόμος, των γονιών τα λόγια , τότε…
Πρέπει, σου λέει και παει τέλειωσε!!
Ο,τι κάνεις τη Πρωτοχρονιά ,όλη τη χρονια ,θα το κάνεις….
Υπάκουε, διάβαζε , κέντα, φάε όλο το φαί , κάτσε φρόνιμα….
Διότι ΠΡΕΠΕΙ!!
Κι όμως ,όλα ήταν καλώς ειπωμένα και καλώς καμωμένα., στο παιδικό μυαλό μέσα…Σ΄αυτό ,το φρόνιμο ,υποδειγματικά…..
Στις Πρωτοχρονιές, που μεγάλη έζησα , τα ΠΡΕΠΕΙ ήταν δικά μου…
Να διαβάζω ήθελα πάντα κι ακόμη …
Να κεντάω, άλλο ,απο τα εφηβικά και μετά ,χρόνια ,δεν θέλησα.
Οση προίκα έγινε, έγινε κι έφτασε…
Νάταν ,’αραγε,που εκείνη τη παιδική Πρωτοχρονιά ό,τι έκανα , εμεινε ;
“Πιάσε το ΠΡΕΠΕΙ από το ιώτα και γδάρε το ίσαμε το πι “., είπε ο Οδ. Ελύτης…..
Τέτοια προστακτική !!
Σου δινει θάρρος κι αέρα να βάλεις μπρος και να γδάρεις ,ένα κάρο “ΠΡΕΠΕΙ”….
Μπορείς, εν τέλει ;
Eκεί είναι το ζήτημα……
‘Αλλα τα γδέρνεις κι άλλα τα φοράς γιακά και κάνεις και πως δεν σε τσιμπάει η τρίχα τους….
Οι ηρωισμοί και οι δηλώσεις με στεντόρια φωνή και ύφος ,πολύ εντυπωσιάζουν .
Θέλεις!! ναι…
Μπορείς ;…..
H θα το γδάρεις , η θα σε γδάρει και στο τσιγκέλι της , η ζωή θα σε κρεμάει κατά περίσταση..
Κακά τα ψέματα!
Εβαλες δόσεις και πρέπει να ξωφληθούν με ό,τι αποφασίσεις, πως μπορείς …..
Δήμητρα Καρακατσάνη
Από το βιβλίο μου ” Τα Καβαλιώτικα ,μικρά μου χρόνια” Εκδόσεις Αγγελάκη
20.12.2023
