Cinema

ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΗ ΣΤΕΓΗ | Lukasz Twarkowski, ROHTKO | 8-10.3.2024

8–10 Μαρτίου2024|Κεντρική Σκηνή|Παρασκευή–Κυριακή|19:00Έναρξη προπώλησης:Παρασκευή16Φεβρουαρίου, στις 17:00

Αποθεώθηκε από κοινό και κριτικούς και επανέρχεται. Μνημειώδες θέαμα-εμπειρία, σταόρια θεάτρου, σινεμά καιvideoart, από τον κορυφαίο σύγχρονο Πολωνό σκηνοθέτηŁukaszTwarkowski, που συστήθηκε πέρυσι στην Ελλάδα και τη Στέγη και εντυπωσίασεμε αυτή την εικονοκλαστική παράσταση-βουτιά στο άδυτο της σύγχρονης τέχνης, με μια παράξενη ιστορία απάτης και τονεξπρεσιονιστήMarkRothkoστο επίκεντρο.

Τον«ανορθόγραφο»RohtkoτουσύγχρονουΠολωνούσκηνοθέτηŁukasz Twarkowskiτον πρωτογνωρίσαμε πέρυσι στη Στέγητου Ιδρύματος Ωνάση πριν σχεδόν από όλη την υπόλοιπη Ευρώπη. Με τον διεθνή τύπο να παραληρεί, οTαρκόβσκιεπιστρέφειστηνΕλλάδα για τη Στέγη δύο φορές σε τρεις μήνες: με τονRohtkoπου χαρακτηρίστηκε η κορυφαία ξένη παραγωγή που είδαμε στην Ελλάδα το 2023 και με τοRespublikaπου θα κάνει ελληνική πρεμιέρα τον Ιούνιο σε έναν χώρο-έκπληξη, εκτός Στέγης. Τίποτα με τον Ταρκόβσκι δεν είναι όπως έχουμε συνηθίσει. Δεν κατατάσσεται, δεν περιγράφεται, ανατρέπει την έννοια του χρόνου κάνοντας την ώρα να μοιάζει με δεκάλεπτο, ξεπερνά κάθε προσδοκία. Από 8 έως 10 ΜαρτίουοRohtkoέρχεταικαι πάλι στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης με την ξεκάθαρη υπόσχεση πως όποιος το δει, δεν θα το ξεχάσει. Σαν τους πίνακες του Ρόθκο.ΟŁukasz Twarkowski, με μακρά συνεργασία με τον εμβληματικό επίσης Πολωνό σκηνοθέτη Krystian Lupa, παραδίδει ένα θέαμα-εμπειρία, στα όρια θεάτρου, σινεμά καιvideo art, μια εικονοκλαστική παράσταση-βουτιά στο άδυτο της σύγχρονης τέχνης, με τον εξπρεσιονιστή Mark Rothko στο επίκεντρο. Και αν παρατηρήσατε τον αναγραμματισμό στον τίτλο της παράστασης και στο όνομα του Rothko, δεν πρόκειται για λάθος, αλλά για μια εσκεμμένη παραποίηση από τους δημιουργούς του έργου, καθώς στο επίκεντρο του έργου βρίσκεται μια αληθινή ιστορία πλαστογραφίας έργου τέχνης: πριν από λίγα χρόνια ένας πίνακας του πρωτοπόρου ζωγράφου του αφηρημένου εξπρεσιονισμούMarkRothkoπουλήθηκε στο αστρονομικό ποσό των 8,5 εκατομμυρίων δολαρίων. Μόνο που, όπως αποδείχθηκε, ο πίνακας ήταν πλαστός. Ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα απάτης στην ιστορία της σύγχρονης τέχνης ξεσπά.

Ένα κινέζικο εστιατόριο, με τα κρεμαστά φαναράκια και τους μάγειρες πάνω από τις κατσαρόλες με τα νουντλς, μια κατάλευκη γκαλερί της Νέας Υόρκης με νέον επιγραφές, το διπλό κρεβάτι με τα ανακατωμένα κλινοσκεπάσματα ενός καλλιτέχνη από τη Λετονία που έμελλε να αλλάξει την ιστορία της σύγχρονης τέχνης, οθόνες ύψους επτά μέτρων που ορθώνονται στην Κεντρική Σκηνή. Το σκηνικό αυτό, κάτι μεταξύ κινηματογραφικού πλατό και video art πρότζεκτ, υπό τους ήχους δυνατών ατμοσφαιρικών beats, θα καταληφθεί από διάσημους ζωγράφους και Κινέζους μάγειρες, γκαλερίστες, εμπόρους τέχνης και πλαστογράφους, μαικήνες της τέχνης και υπάλληλους παράδοσης φαγητού. Οι κριτικές από τον τύπο όπου έχει ήδη παρουσιαστεί η παράσταση είναι ενθουσιώδεις. Στη Γαλλία ηLeMondeαναφέρει για τονRohtko:«Ζωντανεύει απόλυτα την αλληλεπίδραση που δημιουργείται ανάμεσα σε μια παράσταση και το κοινό (ή ανάμεσα στην τέχνη και το κοινό). Αφήνουμε τον εαυτό μας να παγιδευτεί στη δίνηου εξαπολύεται», ενώ ηLibérationμιλά για «μια εντυπωσιακή σκηνοθεσία γεμάτη οπτικά και ηχητικά κόλπα».

Στον πολωνικό Τύπο,το“Magazynszum” γράφει πως «είναι δύσκολο να μιλήσω για μια θεαματική παράσταση, μια σπουδαία παραγωγή και μια νέα ποιότητα. Αυτές είναι ίσως απλές μα και υψηλές έννοιες, όμως εξακολουθώ να πιστεύω πως δεν είναι αρκετές». Παράλληλα,η“Przegladbaltycki” κλείνει την κριτική της με τα εξής λόγια: «Αυτό το θέμα ανοίγει διάπλατα το βλέμμα σε περιπέτειες χαμένες στη λήθη. Ένας βαθύς και σκοτεινός προβληματισμός για την επιχειρηματική φύση της σύγχρονης τέχνης και μια δραματική ανάγνωση της φιγούρας του Ρόθκο, που αναλύονται ευανάγνωστα και εμπνευσμένα». Μπορεί ένας πλαστός πίνακας να συγκινήσει; Ποια η σημασία του αυθεντικού στον καιρότωνNFTsκαι τουblockchain; Ποιος ορίζει την αξία της τέχνης; Πόσο ελεύθερος είναι ένας καλλιτέχνης; Τι είναι, τελικά, η τέχνη; Τι σημασία έχει η τέχνη–και η ζωή η ίδια–όταν πλέον υπάρχει η ψηφιακή πραγματικότητα; Τέτοια ερωτήματα διατρέχουν την τετράωρη παράσταση του Λούκας Ταρκόβσκι που έρχεται και πάλι στην Ελλάδα με μια επική ιδιοφυή και πρωτότυπη ιστορία για τους ταραγμένους καιρούς μας.Η εμπειρία των θεαμάτωντουŁukasz Twarkowski συνεχίζεται και τον Ιούνιο. Ο κορυφαίος Πολωνός σκηνοθέτης επιστρέφει με τοRespublika, ένα εξάωρο rave party και ένα υβριδικό θέαμα-κατάσταση όπου techno μουσική, θέατρο, περφόρμανς, χορός, σινεμά, εικαστικές τέχνες και dj-set γίνονται ένα. Aπό τις 13 έως τις 15 Ιουνίου, σ’ έναν χώρο-έκπληξη, εκτός Στέγης.

Βοηθός Σχεδιαστή Βίντεο:Adam ZduńczykΧειριστές Βιντεοκάμερας:Arturs Gruzdiņš, Jonatans GobaΜεταφράστριες Προβών:Diāna Kaijaka, Elza Marta RužaΔιεύθυνση Παράστασης:Iveta BošaΠαραγωγός:Ginta TropaΔιεθνής Διανομή:NewErrorMετάφραση και υπερτιτλισμός:Γιάννης Παπαδάκης Η παράσταση δημιουργήθηκε στο Dailes Theater της Λετονίας σε συνεργασία με το JK OpoleTheater της Πολωνίας και το Ινστιτούτο Adam Mickiewicz, με συγχρηματοδότηση από το Υπουργείο Πολιτισμού και Εθνικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Δημοκρατίας της Πολωνίας.

Διαβάστε ΠερισσότεραΠαρατηρήστε τον αναγραμματισμό στον τίτλο της παράστασης και στο όνομα τουRothko.Δεν πρόκειται για λάθος, αλλά για μια εσκεμμένη παραποίηση από τους δημιουργούς τουέργου, οι οποίοι σχολιάζουν την ανθούσα αγορά των απομιμήσεων, που διαστρεβλώνουντα ονόματα από διάσημες φίρμες (π.χ.AdibasήDolceBanana).Γεννημένος στη σημερινή Λετονία (τότε έδαφος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας), οMarkusYakovlevichRothkowitz, γιος ενός μαρξιστή φαρμακοποιού που μετανάστευσε στις ΗΠΑστις αρχές του 20ού αιώνα, αναγκάστηκενα περικόψει την εβραϊκή κατάληξη τουονόματός του το 1938–οπότε και απέκτησε την αμερικανική υπηκοότητα. Η άνοδος τουΧίτλερ στην εξουσία και η έκρηξη του αντισημιτισμού, που κορυφώθηκε στον Β ́Παγκόσμιο Πόλεμο, τον ανάγκασε να «κρυφτεί» πίσω από το όνομαMarkRothko.

Πηγή έμπνευσης για την παράσταση του Τβαρκόφσκι στάθηκε το βιβλίο “Shanzhai:DeconstructioninChinese” του Κορεάτη καθηγητή φιλοσοφίας και πολυδιαβασμένου στηνευρωπαϊκή επικράτεια,Byung-ChulHan.Oόροςshanzhaiστα κινεζικά περιγράφεικάτι«πλαστό», με σαφή αναφορά ιδιαίτερα στα κινητά-μαϊμούδες που κυκλοφόρησαν στηχώρα υπό τις ονομασίεςNokir(αντίNokia) καιSamsing(αντίSamsung)· όμως, ενώ ήταναντίγραφα, είχαν υψηλή κατασκευαστική ποιότητα, συχνά υψηλότερη από αυτή τωνπρωτότυπων.Η πρακτική αυτή εξαπλώθηκε στην Κίνα σε χιλιάδες προϊόντα,αναπαράγοντας την κινεζική φιλοσοφία πως ένα πρωτότυπο υλικό ή προϊόν μέλλει νααναδομείται και να μεταμορφώνεται μέσα στον χρόνο.Στη Δύση, αυτό θα ονομαζόταναπλώς «πειρατεία».Η ιστορική γκαλερί της Νέας ΥόρκηςKnoedlerέκλεισε το 2011. Αυτό συνέβη εξαιτίας ενόςτεράστιου σκανδάλου στη σύγχρονη ιστορία της Τέχνης στις ΗΠΑ, όταν η διευθύντρια τηςγκαλερί,AnnFreedman, προώθησε προς πώληση περισσότερους από 30 πλαστούςπίνακες διάσημων εξπρεσιονιστών (JacksonPollock,Rothko,RobertMotherwell) σεδιάστημα μιας δεκαπενταετίας. Οι πίνακες αποδείχθηκε πως ήταν έργα του Κινέζουζωγράφου και μαθηματικούPei-ShenQianαπό το Κουίνς της Νέας Υόρκης. Το χρονικότης απάτης καταγράφηκε στο ντοκιμαντέρ τουNetflix«MadeYouLook: Μια αληθινήιστορία για πλαστά έργα τέχνης» που, μετά τη συμμετοχή του σε διάφορα φεστιβάλ,ανέβηκε στην πλατφόρμα τον χειμώνα του 2021.

Η διάσημη σειρά έργων του Ρόθκο, “SeagramMurals”–που αποτέλεσαν και την πρώτη τουαπόπειρα ναδημιουργήσει σε σκούρο καμβά–, προοριζόταν για να κοσμήσει τονεοϋορκέζικο εστιατόριοFourSeasonsστο ομώνυμο κτίριοSeagram. Μετά την επίσκεψήτου στον χώρο του εστιατορίου, ο Ρόθκο άλλαξε γνώμη, επέστρεψε την παχυλή αμοιβήτου και απέσυρε τα έργα. Σχεδόν μία δεκαετία αργότερα, στα τέλη Φεβρουαρίου του 1970,θα δώριζε τους πίνακες στηνTateModernτου Λονδίνου. Τραγική ειρωνεία; Την ίδια μέρα,με την υγεία του κλονισμένη από τις καταχρήσεις (μεταξύ άλλων, και με ένα ανεύρυσμααορτής) αλλά και με τον γάμοτου να καταρρέει, θα βρισκόταν νεκρός στο στούντιό τουστο Μανχάταν. Η αυτοκτονία έμοιαζε να είναι το ύστατο έργο του: Ημίγυμνος, Έχοντα αφήσει πολύ νερό να τρέξει στο πάτωμα και να αναμειχθεί με το αίμα του–το άφθονο αίμαπου κύλησε όταν έκοψε με ξυράφι τις αρτηρίες των χεριών του–, παρέπεμπε ευθέωςστους αιμάτινους πίνακές του.Ήταν 66 ετών.Λεξικόγια την παράστασηΤοNFT(Non-FungibleToken: μη ανταλλάξιμο διακριτικό) είναι σχεδιασμένο για νααποδεικνύει το ιδιοκτησιακό καθεστώς των άυλων πραγμάτων στον κόσμο της εικονικής πραγματικότητας. Όταν δύο πράγματα έχουν την ίδια χρήση, όπως για παράδειγμα τα χρήματα, είναι ανταλλάξιμα. Δύο διαφορετικά κέρματα ευρώ είναι ανταλλάξιμα. Μη ανταλλαξιμότητα σημαίνει ότι δεν μπορεί κανείς να ανταλλάξει ένα πράγμα με κάποιοάλλο, γεγονός που καθιστά αυτό το ένα πράγμα μοναδικό. Μέσω των μοναδικώνNFT, οιψηφιακοί καλλιτέχνες (που εισέπρατταν μόνοlikesμέχρι πρόσφατα) μπορούν πλέον ναυπογράφουν και να πωλούν τα έργα τους (memes,gifs,tweetsκαι κάθε είδους ψηφιακάέργα, τα οποία μπορεί ακόμα να αντιγράψει οποιοσδήποτε). Οι ίδιοι διατηρούν ταπνευματικά δικαιώματα και τα δικαιώματα αναπαραγωγής. Για να το θέσουμε με όρους μιας συλλογής φυσικών έργων τέχνης: ο καθένας μπορεί να αγοράσει ένα αντίγραφο έργου τουRothko, αλλά μόνο ένα άτομο μπορεί να έχει στην κατοχή του το πρωτότυπο.BLOCKCHAINείναι ένα σύστημα καταγραφής πληροφοριών, με έναν τρόπο που καθιστά δύσκολή έως και αδύνατη την αλλοίωση, την παραβίαση ή την εξαπάτηση του συστήματος. Έναblockchainαποτελεί ουσιαστικά ένα ψηφιακό μητρώο συναλλαγών που αντιγράφεται και κατανέμεται σε ολόκληρο το δίκτυο υπολογιστικών συστημάτων. Είναι κρυπτογραφικά ασφαλές και αποκεντρωμένο. Η τεχνολογία τουblockchainείναι διαφανής

σε επίπεδο ροής δεδομένων, αλλά ταυτόχρονα επιτρέπει στους χρήστες να παραμένουν ανώνυμοι. Τοblockchainεπέτρεψε την εμφάνιση μιας δοκιμασμένης μεθόδου λειτουργίας ψηφιακού νομίσματος (των κρυπτονομισμάτων), που κυκλοφορεί ανεξάρτητα από κεντρικές τράπεζες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.PROVENANCE(προέλευση, πιστοποίηση) αποκαλείται η τεκμηρίωση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος ενός έργου τέχνης, που αποτυπώνει την ιστορία της κυριότητάς του, συμβάλλοντας έτσι στην επαλήθευση της αυθεντικότητας και της αξίας του. Στον τομέατωνNFT, ηprovenanceεμφανίζεται ωςblockchain, παρέχοντας την καταγραφή και τον εντοπισμό των ψηφιακών αντικειμένων, της γνησιότητας και της πηγής τους.RADICALCARE(ριζική φροντίδα) ονομάζεται η σκόπιμη διεργασία εδραίωσης σχέσεων μεταξύ ανθρώπων και μη ανθρώπων ή τεχνητής νοημοσύνης, η οποία ενισχύει τη συναίσθηση και ενθαρρύνει την ανταλλαγή κοινωνικού κεφαλαίου (αλλά και οποιουδή ποτε άλλου κεφαλαίου) και ένα επίπεδο διατομεακής ευαισθητοποίησης. Επιδιώκει να καταδείξει με ενσυναίσθηση τις εμπειρίες, τις ανάγκες και τις επιθυμίες, προκειμένου να οικοδομήσει μια κοινότητα βασισμένη στην αμοιβαία φροντίδα. Στοχεύει στην ανάδειξη της αλληλεξάρτησης όλων μας· σημαίνει να φροντίζουμε όλα όσα είναι πέρα από εμάς.SHANZHAIκυριολεκτικά σημαίνει «πλαστό». Είναι ένας κινεζικός νεολογισμός που αρχικά χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει τις απομιμήσεις επώνυμων προϊόντων. Τα σανζάι, όμως, προσαρμόζονται πολύ γρήγορα στις νέες συνθήκες και εκμεταλλεύονται τις δυνατότητές τους για να βελτιωθούν. Τα προϊόντα αυτά εμπνέονται μεν από τοπρωτότυπο, αλλά στη συνέχεια διαφοροποιούνται από αυτό και μεταλλάσσονται τελικά σε κάτι που γίνεται το ίδιο αυθεντικό. Τα σανζάι υπονόμευσαν την ισχύ του αυθεντικού, την πνευματική ιδιοκτησία και την τεχνογνωσία. Αποδομούν την έννοια της δημιουργίας ως μιας πράξης κατασκευής πραγμάτων εκ του μηδενός και εμπεριέχουν μια παιγνιώδη, αναρχική ενέργεια.

Λίγα λόγια για τονŁukasz TwarkowskiΟ Łukasz Twarkowski (γενν. 1983) είναι σκηνοθέτης του θεάτρου και του κινηματογράφου, σκηνογράφος και δημιουργός πολυμεσικών παραστάσεων που συνδυάζουν θέατρο και εικαστικά, καθώς επίσης συνεργάτης του διάσημου Πολωνού θεατρικού σκηνοθέτη KrystianLupa, με τον οποίο δούλεψε σε διάφορες παραγωγές τα τελευταία δέκα χρόνια. Ο Λούκας Τβαρκόσφκι ίδρυσε επίσης την «Ομάδα Προβλημάτων Ταυτότητας», μια πολυθεματική συλλογικότητα με σκοπό τον συνδυασμό των εικαστικών και παραστατικών τεχνών με τηλογοτεχνία, την αρχιτεκτονική και την ηχητική τέχνη, στην οποία ανήκε μέχρι το 2017. Μέχρι πρότινος συνεργαζόμενος σκηνοθέτης στο Teatr Polski στο Βρότσλαβ, είναι πλέον ανεξάρτητος σκηνοθέτης που ανεβάζει έργα σε διάφορα θέατρα σε όλη την Ευρώπη.

Συντελεστές
Σκηνοθεσία: Łukasz Twarkowski
Συγγραφέας του κειμένου και Δραματουργός: Anka Herbut
Σχεδιασμός Σκηνικών: Fabien Lédé
Σχεδιασμός Κοστουμιών: Svenja Gassen
Χορογραφία: Pawel Sakowicz
Πρωτότυπη Μουσική: Lubomir Grzelak
Σχεδιασμός Βίντεο: Jakub Lech
Σχεδιασμός Φωτισμών: Eugenijus Sabaliauskas
Παίζουν: Juris Bartkevičs, Kaspars Dumburs, Ērika Eglija-Grāvele, Yan Huang, Andrzej Jakubczyk, Rēzija Kalniņa, Katarzyna Osipuk, Artūrs Skrastiņš, Mārtiņš Upenieks, Vita Vārpiņa, Toms Veličko, Xiaochen Wang
Βοηθοί Σκηνοθέτη: Mārtiņš Gūtmanis, Diāna Kaijaka, Adam Zduńczyk
Βοηθός Ενδυματολόγου: Bastian Stein
Βοηθός Δραματουργού: Linda Šterna
Βοηθός Σχεδιαστή Βίντεο: Adam Zduńczyk
Χειριστές Βιντεοκάμερας: Arturs Gruzdiņš, Jonatans Goba
Μεταφράστριες Προβών: Diāna Kaijaka, Elza Marta Ruža
Διεύθυνση Παράστασης: Iveta Boša
Παραγωγός: Ginta Tropa
Διεθνής Διανομή: NewError
Mετάφραση και υπερτιτλισμός: Γιάννης Παπαδάκης

Η παράσταση δημιουργήθηκε στο Dailes Theater της Λετονίας σε συνεργασία με το JK Opole Theater της Πολωνίας και το Ινστιτούτο Adam Mickiewicz, με συγχρηματοδότηση από το Υπουργείο Πολιτισμού και Εθνικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Δημοκρατίας της Πολωνίας.

Πληροφορίες παράστασης
Στέγη Ιδρύματος Ωνάση
Συγγρού 107
Παρασκευή – Κυριακή 19:00
Διάρκεια: 3 ώρες και 55 λεπτά (με διάλειμμα 20 λεπτών)

Η παράσταση είναι στα λετονικά και στα αγγλικά με ελληνικούς και αγγλικούς υπέρτιτλους.

Στην παράσταση γίνεται χρήση στροβοσκοπικών φωτισμών (strobe lights).
Κατά τη διάρκεια της παράστασης και για τις ανάγκες του έργου, οι ηθοποιοί καπνίζουν επί σκηνής.

Εισιτήρια
Έναρξη προπώλησης: Πέμπτη 16 Φεβρουαρίου, στις 17:00
Κανονικό: 7, 25, 35, 45 €
Μειωμένο, Φίλος, Παρέα 5-9 άτομα: 20, 28, 36 €
Παρέα 10+ άτομα: 18, 25, 32 €
Κάτοικος Γειτονιάς: 7 €*
Ανεργίας, ΑμεΑ: 5 €
Συνοδός ΑμεA: 10 €

*Η αγορά των εισιτηρίων Κατοίκων Γειτονιάς πραγματοποιείται αποκλειστικά από τα εκδοτήρια της Στέγης, Τετάρτη έως Παρασκευή και ώρες 12.00-18.00. Πρόσβαση από την “Eίσοδο καλλιτεχνών” επί της οδού Γαλαξία.

Με την υποστήριξη της Ticketmaster

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΠΩΛΗΣΗ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ
Η υπηρεσία digital ticket / print@home είναι διαθέσιμη για τις online αγορές εισιτηρίων. Ανοίξτε το pdf στη smart συσκευή σας, εναλλακτικά αποθηκεύστε το εισιτήριό σας στο android ή IOS wallet σας ή τυπώστε το και μπείτε απευθείας στην αίθουσα.

ΓΡΑΜΜΗ ΑΓΟΡΑΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ
2111981784
ΓΡΑΜΜΗ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ ΦΙΛΩΝ ΤΗΣ ΣΤΕΓΗΣ
2130178200
ΓΡΑΜΜΗ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ ΑμεΑ
2130178036 και infotickets@onassis.org

ΕΚΔΟΤΗΡΙΑ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ ΣΤΗ ΣΤΕΓΗ (Συγγρού 107)
Τα ταμεία της Στέγης λειτουργούν μόνο τις ημέρες των παραστάσεων

Διαβάστε περισσότερα
ROHTKO | Lukasz Twarkowski – Ένα μνημειώδες θέαμα-εμπειρία από τον κορυφαίο σύγχρονο Πολωνό σκηνοθέτη | Ίδρυμα Ωνάση (onassis.org)