Το Συμβούλιο ενέκρινε απόφαση που εξουσιοδοτεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υπογράψουν Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά του κυβερνοεγκλήματος. Η Σύμβαση είναι μια διεθνής συνθήκη που θεσπίζει κοινούς κανόνες σε παγκόσμιο επίπεδο για την ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα του κυβερνοεγκλήματος και την ανταλλαγή αποδεικτικών στοιχείων σε ηλεκτρονική μορφή για τους σκοπούς ποινικών ερευνών ή διαδικασιών.
«Η απάτη στον τομέα της πληροφορικής, η μεγάλης κλίμακας πειρατεία, η κατάρα της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης παιδιών στο διαδίκτυο, καθώς και άλλες μορφές κυβερνοεγκλήματος, βρίσκονται σε άνοδο. Με την υιοθέτηση αυτού του διεθνούς νομικού μέσου, έχουμε κάνει ένα σημαντικό βήμα στον παγκόσμιο αγώνα μας κατά αυτού του είδους εγκλήματος.»
Peter Hummelgaard, Υπουργός Δικαιοσύνης της Δανίας
Ποινικοποίηση συμπεριφοράς
Μια βασική πτυχή της Σύμβασης είναι η εναρμόνιση μεταξύ των συμμετεχουσών χωρών όσον αφορά την ποινικοποίηση ορισμένων αδικημάτων που σχετίζονται με τον κυβερνοχώρο. Αυτό σημαίνει ότι όλες οι χώρες δεσμεύονται να καταστήσουν ορισμένες συμπεριφορές (π.χ. απάτη πληροφορικής ή παράνομη υποκλοπή) ποινικό αδίκημα στην εθνική τους νομοθεσία.
Η Σύμβαση θα δώσει επίσης ώθηση για την ποινικοποίηση πράξεων που σχετίζονται με διαδικτυακό υλικό σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, την σεξουαλική παρενόχληση, καθώς και τη μη συναινετική διάδοση προσωπικών εικόνων. Αυτά τα αδικήματα έχουν ήδη ποινικοποιηθεί σε επίπεδο ΕΕ, αλλά όχι ακόμη σε ευρύτερο διεθνές επίπεδο.
Διεθνής συνεργασία
Όλα τα υπογράφοντα μέρη της Σύμβασης δεσμεύονται να συνεργαστούν για τη διερεύνηση και τη δίωξη ποινικών αδικημάτων βάσει της Σύμβασης. Αυτό περιλαμβάνει τη συλλογή και την κοινοποίηση ηλεκτρονικών αποδεικτικών στοιχείων. Η τελευταία ισχύει για τα εγκλήματα στον κυβερνοχώρο, αλλά και για σοβαρά εγκλήματα όπως το διεθνές οργανωμένο έγκλημα, εάν αυτά τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον τεσσάρων ετών.
Εγγυήσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την προστασία των δεδομένων
Η Σύμβαση συνοδεύεται από σημαντικές διασφαλίσεις για την αποτροπή της κατάχρησης από τις συμμετέχουσες χώρες για τη διάπραξη ή τη νομιμοποίηση παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οποιαδήποτε ερμηνεία που θα οδηγούσε στην καταστολή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή των θεμελιωδών ελευθεριών, ιδίως των ελευθεριών της έκφρασης, της συνείδησης, της γνώμης, της θρησκείας ή των πεποιθήσεων, της ειρηνικής συνάθροισης και του συνεταιρίζεσθαι, αποκλείεται ρητά.
Αυτές οι εγγυήσεις διασφαλίζουν επίσης ότι η διεθνής συνεργασία μπορεί να απορριφθεί εάν οι χώρες θεωρούν ότι χρησιμοποιείται για την τέλεση παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή εάν τα αιτήματα θεωρούνται πολιτικά υποκινούμενα. Η συνεργασία μπορεί επίσης να απορριφθεί εάν η συνεργασία αυτή θα ήταν αντίθετη με την εσωτερική νομοθεσία μιας χώρας ή εάν η άρνηση θα ήταν απαραίτητη για την αποφυγή οποιασδήποτε μορφής διάκρισης.
Επόμενα βήματα
Η Σύμβαση θα ανοίξει για υπογραφές στις 25 Οκτωβρίου 2025 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2026. Θα τεθεί σε ισχύ ενενήντα ημέρες μετά την κατάθεση του τεσσαρακοστού εγγράφου επικύρωσης, αποδοχής, έγκρισης ή προσχώρησης. Επιπλέον, η Προεδρία θα δώσει προτεραιότητα στην οριστικοποίηση της αντίστοιχης απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της, με σκοπό να ζητηθεί η συναίνεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Φόντο
Το κυβερνοέγκλημα αποτελεί αυξανόμενη απειλή για την ασφάλεια των πολιτών και των επιχειρήσεων στην ΕΕ. Σύμφωνα με αξιολόγηση απειλών της Europol από το 2024, το κυβερνοέγκλημα έχει αυξηθεί δραματικά όσον αφορά τον όγκο, την ένταση και τις πιθανότητες βλάβης. Ταυτόχρονα, τα ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερη σημασία στο πλαίσιο των ποινικών ερευνών.
Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών τον Δεκέμβριο του 2024. Σύμφωνα με τη Σύμβαση, η ΕΕ (και άλλοι περιφερειακοί οργανισμοί οικονομικής ολοκλήρωσης) μπορούν να υπογράψουν και να επικυρώσουν τη Σύμβαση εάν τουλάχιστον ένα από τα κράτη μέλη της την υπογράψει και την επικυρώσει.
14.10.2025
