Η πτώση των ποσοστών γεννήσεων παγκοσμίως δεν οφείλεται στην υποτιθέμενη αποστροφή των νέων προς τη γονεϊκότητα, αλλά στις πολλαπλές κοινωνικές και οικονομικές πιέσεις που τους εμποδίζουν να αποκτήσουν τα παιδιά που επιθυμούν, σύμφωνα με νέα έκθεση των Ηνωμένων Εθνών.
Το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Πληθυσμό (UNFPA) παρουσίασε την ετήσια έκθεσή του για την Κατάσταση του Παγκόσμιου Πληθυσμού την Τρίτη, προειδοποιώντας ότι ένα αυξανόμενο ποσοστό ανθρώπων στερείται την ελευθερία να δημιουργήσει οικογένεια εξαιτίας της εκτόξευσης του κόστους ζωής, της επίμονης ανισότητας των φύλων και της εντεινόμενης αβεβαιότητας για το μέλλον.
Με τίτλο «Η πραγματική κρίση γονιμότητας: Η επιδίωξη της αναπαραγωγικής αυτονομίας σε έναν μεταβαλλόμενο κόσμο», η έκθεση υποστηρίζει ότι εκείνο που διακυβεύεται δεν είναι η γονιμότητα καθαυτή, αλλά η δυνατότητα των ανθρώπων να επιλέγουν ελεύθερα αν και πότε θα αποκτήσουν παιδιά.
Η ανάλυση βασίζεται σε πρόσφατη έρευνα UNFPA/YouGov που διεξήχθη σε 14 χώρες, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 37% του παγκόσμιου πληθυσμού.
Οικονομικές ανησυχίες στο προσκήνιο
Τα οικονομικά εμπόδια αναδεικνύονται ως κορυφαίος ανασταλτικός παράγοντας, με το 39% των ερωτηθέντων να επικαλούνται ως κύριο λόγο για την απόκτηση λιγότερων παιδιών τις οικονομικές τους δυνατότητες.
Ανασφάλεια για το μέλλον, είτε εξαιτίας της κλιματικής κρίσης είτε λόγω πολέμων, αναφέρθηκε από το 19% των συμμετεχόντων, ενώ η επισφαλής εργασία αναδείχθηκε ως κρίσιμος παράγοντας για το 21%.
Επιπλέον, το 13% των γυναικών και το 8% των ανδρών επισήμαναν τη δομική ανισότητα στη διανομή της οικιακής φροντίδας ως λόγο για την περιορισμένη τεκνογονία.
Η έρευνα αποκάλυψε επίσης ότι 1 στους 3 ενήλικες έχει βιώσει ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, 1 στους 4 αισθάνθηκε ανίκανος να τεκνοποιήσει τη στιγμή που επιθυμούσε, ενώ 1 στους 5 δήλωσε ότι δέχθηκε πίεση να τεκνοποιήσει παρά τη θέλησή του.
Λύσεις στην κρίση γονιμότητας
Η έκθεση προειδοποιεί ενάντια σε απλοϊκές ή εξαναγκαστικές πολιτικές ως απάντηση στα χαμηλά ποσοστά γεννήσεων, όπως τα «επιδόματα τεκνογονίας» ή οι ποσοτικοί στόχοι γεννήσεων, καθώς συχνά είναι αναποτελεσματικές και παραβιάζουν θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα.
Αντιθέτως, ο UNFPA καλεί τις κυβερνήσεις να άρουν τα εμπόδια που εντοπίζουν οι ίδιες οι κοινωνίες τους και να διευρύνουν τις επιλογές των πολιτών.
Οι προτεινόμενες παρεμβάσεις περιλαμβάνουν οικονομική διευκόλυνση της γονεϊκότητας μέσω επενδύσεων στη στέγαση, την αξιοπρεπή εργασία, την πληρωμένη γονική άδεια και την πρόσβαση σε ολοκληρωμένες υπηρεσίες αναπαραγωγικής υγείας.
Ο παράγοντας της μετανάστευσης
Το Ταμείο προτρέπει επίσης τις κυβερνήσεις να αντιμετωπίσουν τη μετανάστευση ως στρατηγικό εργαλείο αντιμετώπισης των ελλείψεων εργατικού δυναμικού και διατήρησης της οικονομικής παραγωγικότητας σε ένα περιβάλλον φθινουσών γεννήσεων.
Όσον αφορά την ανισότητα των φύλων, η έκθεση τονίζει την ανάγκη να αντιμετωπιστεί το κοινωνικό στίγμα για τους πατέρες που συμμετέχουν ενεργά, να ανατραπούν τα εργασιακά πρότυπα που εξωθούν τις μητέρες εκτός εργασίας, να αρθούν οι περιορισμοί στα αναπαραγωγικά δικαιώματα, και να καταπολεμηθούν οι διευρυνόμενες έμφυλες διαφορές στις αντιλήψεις των νεότερων γενεών, που συμβάλλουν στην αύξηση της μοναξιάς.
Πηγή ΟΗΕ
