Η ποιήτρια Νάνσυ Παχή εμφανίζεται μέσα από τη γραφή της ως μια ψυχή που δεν αντέχει τον αποχωρισμό, που επιθυμεί να ζήσει το απόλυτο του έρωτα ως μυσταγωγία και μεταφυσική εμπειρία. Ο έρωτας εδώ δεν είναι μόνο σαρκικός, ούτε απλώς συναισθηματικός. Είναι ολιστικός, διαπερνά την ύλη και φθάνει ως το όνειρο, τον μύθο και την πνευματικότητα. Το σώμα και το πνεύμα δεν αντιμάχονται αλλά συνυπάρχουν – θύματα και
συνάμα δότες ενός πόθου που εξαγνίζει.
Η ποιήτρια μοιάζει να γράφει όχι με την πρόθεση της τέχνης, αλλά με την αναγκαιότητα του σωτηριακού λόγου: ο λόγος είναι θεραπευτικός, ερωτικός, παθιασμένος, αλλά και ένα απεγνωσμένο μήνυμα προς την ύπαρξη:
«Σ’ αγαπώ, άρα υπάρχω. Μη φύγεις, γιατί η μη-ύπαρξή σου σημαίνει και το τέλος της δικής μου».
Η ποιητική συλλογή ξεχειλίζει από μεταφορές, με μια πλούσια αισθητική, που όμως δεν γίνεται ποτέ φλύαρη – αντιθέτως, εξυπηρετεί τον σκοπό της: να αποδώσει τη μεγαλοσύνη του βιώματος, να πνίξει την πεζότητα του κόσμου μέσα σε μια
συμφωνία συμβόλων.
Ο αγαπημένος μετατρέπεται διαρκώς σε: νούφαρο, γιασεμί, ηλιαχτίδα, πηγή, καταφύγιο, πνοή.
Ο ερωτικός σύντροφος δεν είναι πρόσωπο. Είναι ολόκληρο το σύμπαν. Είναι η φύση προσωποποιημένη. Τα λουλούδια μαραίνονται στην απουσία του. Τα δέντρα κλαίνε. Τα άστρα αργολιώνουν. Ακόμη και η Ακρόπολη, ως ιερό αρχέτυπο, γίνεται σκηνή ερωτικής ένωσης.
Πρόκειται για μια ποίηση συμφωνική. Το κάθε ποίημα είναι σαν ένα μουσικό κομμάτι όπου οι εικόνες είναι οι νότες και ο σπαραγμός της απουσίας το σταθερό μοτίβο.
Σε αντίθεση με τις μοντέρνες προσεγγίσεις που βλέπουν τον έρωτα ως μια ψυχολογική ή κοινωνική συνθήκη, η Παχή παραδίδεται στον έρωτα ως οντολογική συνθήκη. Χωρίς έρωτα, δεν υπάρχει χρόνος, δεν υπάρχει φως, δεν υπάρχει ηχώ στο σύμπαν.
Η ποιήτρια ανήκει στην παράδοση του πλατωνικού ερωτισμού, όπου ο έρωτας είναι η μόνη δίοδος προς το Θείο. Όμως δεν
απορρίπτει τη σωματικότητα. Αντίθετα: την εξυψώνει, την καθαγιάζει.
Ο έρωτας γίνεται: άγκυρα στην καταιγίδα του κόσμου, σωτηρία, «φυλαχτό» που θεραπεύει την πνευματική φτώχεια, «χρυσός ναός», στον οποίο η ψυχή γίνεται προσκυνητής.
Στο σύνολο των ποιημάτων, παρατηρείται μια φιλοσοφική εμμονή με τη σωματική απουσία, η οποία όμως ποτέ δεν είναι μόνο απουσία της σάρκας είναι η καταστροφή της τάξης των πραγμάτων, είναι η μεταφυσική πτώση.
Η Νάνσυ Παχή, ως ποιητική φωνή, μοιάζει με ήρωα αρχαίας τραγωδίας: κουβαλάει την υπερβολή της αφοσίωσης, τον πόνο της απόρριψης, και την κάθαρση μέσα από τη γραφή. Δεν επιδιώκει να θεραπεύσει την πληγή, αλλά να την δοξάσει.
Ο ερωτευμένος, για την ποιήτρια, δεν είναι ποτέ μόνος. Είναι συνδεδεμένος με το θείο, το μύθο, την ποίηση, την ανάσα του κόσμου.
Αυτό δίνει στο έργο της έναν οικουμενικό χαρακτήρα. Ο αναγνώστης δεν συγκινείται απλώς – ταυτίζεται. Γιατί η
απώλεια, η επιθυμία, η ανάγκη για ερωτική εξιλέωση είναι
κοινά σε όλους.
Κάποια ποιήματα θα μπορούσαν να μεταφερθούν θεατρικά, ως μονόλογοι ή δραματοποιημένα έργα σε ποιητικό θέατρο.
Η Νάνσυ Παχή, με το «Ερωτικό Μαΐστραλι», δεν γράφει απλώς για τον έρωτα. Τον επικαλείται ως σωτηρία, τον θεοποιεί ως nυπέρτατο νόημα της ζωής, και μας οδηγεί σ’ ένα ποιητικό ταξίδι όπου τα πάθη αγιάζονται και οι απουσίες αποθεώνονται.
Αν η ποίηση είναι ο τρόπος να λες αυτό που σε σκοτώνει, τότε η ποιήτρια βρήκε τον τρόπο να επιβιώσει μέσα από την καλλιτεχνική της κατάθεση, αφήνοντας μια ερωτική δέηση στο αιώνιο.
Παναγιώτα Μπλέτα Συγγραφέας- Διανοήτρια
8.4.2029
