Παραπληροφόρηση: 10 βήματα για να προστατεύσετε τον εαυτό σας και τους άλλους

Η παραπληροφόρηση είναι περιεχόμενο που στοχεύει στη χειραγώγηση, διαδίδεται για να εξαπατήσει ή να ξεγελάσει ένα κοινό και να επιτύχει στρατηγικούς, πολιτικούς ή οικονομικούς στόχους. Συχνά διαδίδεται από κακόβουλους παράγοντες που στόχο έχουν την υπονόμευση της εμπιστοσύνης στους δημοκρατικούς θεσμούς ή να επηρεάσουν το αποτέλεσμα εκλογικών διαδικασιών.

Η παραπληροφόρηση είναι επικίνδυνη για τη δημοκρατία επειδή διαστρεβλώνει τον δημόσιο διάλογο, πολώνει την κοινωνία και εμποδίζει την ικανότητα των ανθρώπων να κάνουν ενημερωμένες επιλογές χωρίς παρεμβάσεις και χειραγώγηση.

Ακολουθούν δέκα εύκολα βήματα που μπορείτε να κάνετε για να αναγνωρίσετε και να σταματήσετε την εξάπλωση της παραπληροφόρησης:

• 01. Επαγρύπνηση

  Προσέξτε για τίτλους που έχουν σχεδιαστεί για να προκαλούν τη συμμετοχή χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η ακρίβεια. Προσεγγίστε το ειδησεογραφικό περιεχόμενο πέρα από τους εντυπωσιακούς τίτλους και δώστε προτεραιότητα στην ουσία έναντι του εντυπωσιασμού.

  02. Μάθετε να αποκωδικοποιείτε την πληροφόρηση

  Ένας από τους καλύτερους τρόπους για να διαπιστώσετε εάν κάτι αποτελεί παραπληροφόρηση είναι να δώσετε προσοχή στο είδος της γλώσσας που χρησιμοποιείται. Αντιμετωπίστε με επιφυλακτικότητα τις συναισθηματικά φορτισμένες ειδησεογραφικές ιστορίες, καθώς μπορεί να αποτελούν μέρος μιας εκστρατείας εξωτερικών παρεμβάσεων που έχει σχεδιαστεί για να επηρεάσει την κοινή γνώμη. Η παραπλανητική γλώσσα και οι ασαφείς ισχυρισμοί χρησιμοποιούνται επίσης συχνά για την παραπλάνηση των αναγνωστών. Αναζητήστε σαφείς, απαλλαγμένες από συναισθήματα και τεκμηριωμένες εκθέσεις.

  03. Επαληθεύστε την πηγή

  Δώστε προτεραιότητα στις ειδήσεις από αξιόπιστες πηγές με διαφανείς πρακτικές, ιδίως εν μέσω αυξημένων εκστρατειών εξωτερικής παρέμβασης και παραπληροφόρησης με στόχο τις δημοκρατικές διαδικασίες.

  04. Επαληθεύστε τις πληροφορίες

  Πάρτε προορατικά μέτρα για την επαλήθευση μιας ειδησεογραφικής ιστορίας πριν από την κοινοποίησή της, ιδίως σε πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης που είναι ευάλωτες στη χειραγώγηση. Βοηθήστε στη διάδοση άρθρων που ελέγχονται από τοπικούς οργανισμούς επαλήθευσης πληροφοριών.

  05. Διασταυρώστε πληροφορίες

  Δεδομένης της πιθανότητας εξελιγμένων τακτικών παραπληροφόρησης, συγκρίνετε ειδήσεις από πολλαπλές αξιόπιστες πηγές για την αντιμετώπιση της χειραγώγησης και των ψευδών αφηγημάτων. Δώστε βάση σε μια πιθανή συντονισμένη προσπάθεια για τη διάδοση της παραπληροφόρησης.

  06. Σκεφτείτε το δύο φορές πριν κοινοποιήσετε

  Αποκτήστε τη συνήθεια να κάνετε ένα διάλειμμα πριν κοινοποιήσετε περιεχόμενο, ιδίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Πάρτε λίγο χρόνο και κοιτάξτε πέρα από τον τίτλο, ελέγξτε τις λεπτομέρειες και αξιολογήστε την αξιοπιστία της πηγής.

  07. Ερευνήστε εικόνες ή βίντεο

  Η παραπληροφόρηση μπορεί επίσης να διαδοθεί με τη χρήση μη κειμενικού περιεχομένου πολυμέσων. Δώστε προσοχή κάθε φορά που θα βρίσκετε οπτικό περιεχόμενο που συνοδεύει ειδησεογραφικές ιστορίες, καθώς οι παραποιημένες εικόνες και τα βίντεο αποτελούν συνήθη τακτική σε εκστρατείες παραπληροφόρησης. Επαληθεύστε τη γνησιότητα και το πλαίσιο των πολυμέσων.

  08. Ενημερωθείτε

  Να ενημερώνεστε σχετικά με τις κοινές συνήθεις στρατηγικές που χρησιμοποιούνται σε εκστρατείες εξωτερικών παρεμβάσεων και παραπληροφόρησης. Εξοπλιστείτε με γνώσεις για να αναγνωρίζετε και να αντιμετωπίζετε τις παραπλανητικές τακτικές. Για παράδειγμα, μπορείτε να συμβουλευτείτε τους παρακάτω ιστοτόπους:

  • Ο ιστότοπος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την παραπληροφόρηση
  • Ο ιστότοπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την παραπληροφόρηση
  • Ο ιστότοπος της Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης EUvsDisinfo
  • To Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Ψηφιακών Μέσων (EDMO)
  • To EUDisInfoLab

  09. Ενθαρρύνετε την κριτική σκέψη

  Καλλιεργήστε μια νοοτροπία κριτικής σκέψης και παιδείας στην κοινότητά σας στα μέσα επικοινωνίας για την οικοδόμηση ανθεκτικότητας έναντι της παραπληροφόρησης. Ενθαρρύνετε τον σκεπτικισμό και την ανεξάρτητη επαλήθευση των πληροφοριών για τον μετριασμό των επιπτώσεων των παραπλανητικών αφηγημάτων.

  10. Αναφέρετε ύποπτο περιεχόμενο

  Να αναφέρετε ενεργά περιπτώσεις παραπληροφόρησης και ρητορικής μίσους στις αρμόδιες αρχές ή πλατφόρμες.

  Πηγή Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο