Ο Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ, Δρ Tedros Adhanom Ghebreyesus, διαπίστωσε ότι η έξαρση του mpox στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔΚ) και σε έναν αυξανόμενο αριθμό χωρών της Αφρικής αποτελεί κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία διεθνούς ενδιαφέροντος (PHEIC) σύμφωνα με τον Διεθνή Υγειονομικό Κανονισμό (2005) (IHR).
Η δήλωση του Δρ Τέντρος ήρθε μετά από συμβουλή μιας επιτροπής έκτακτης ανάγκης του ΔΥΚ ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων που συναντήθηκαν νωρίτερα την ίδια ημέρα για να εξετάσουν τα δεδομένα που παρουσιάστηκαν από εμπειρογνώμονες από τον ΠΟΥ και τις πληγείσες χώρες. Η επιτροπή ενημέρωσε τον Γενικό Διευθυντή ότι θεωρεί ότι η έξαρση του mpox είναι PHEIC, με δυνατότητα περαιτέρω εξάπλωσης σε χώρες της Αφρικής και ενδεχομένως εκτός της ηπείρου.
Ο γενικός διευθυντής κοινοποιεί την έκθεση της συνεδρίασης της επιτροπής και, με βάση τις συμβουλές της επιτροπής, εκδίδει προσωρινές συστάσεις προς τις χώρες.
Κηρύσσοντας το PHEIC, ο Δρ Tedros δήλωσε: «Η εμφάνιση ενός νέου κλάδου mpox, η ταχεία εξάπλωσή του στην ανατολική ΛΔΚ και η αναφορά περιπτώσεων σε πολλές γειτονικές χώρες είναι πολύ ανησυχητικές. Εκτός από τα ξεσπάσματα άλλων κλάδων mpox στη ΛΔΚ και σε άλλες χώρες της Αφρικής, είναι σαφές ότι απαιτείται συντονισμένη διεθνής αντίδραση για να σταματήσουν αυτές οι εστίες και να σωθούν ζωές».
Ο περιφερειακός διευθυντής του ΠΟΥ για την Αφρική, Δρ Matshidiso Moeti, δήλωσε: «Σημαντικές προσπάθειες βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη σε στενή συνεργασία με τις κοινότητες και τις κυβερνήσεις, με τις ομάδες των χωρών μας να εργάζονται στην πρώτη γραμμή για να βοηθήσουν στην ενίσχυση των μέτρων για τον περιορισμό του mpox. Με την αυξανόμενη εξάπλωση του ιού, κλιμακώνουμε περαιτέρω μέσω συντονισμένης διεθνούς δράσης για να υποστηρίξουμε τις χώρες να τερματίσουν τις εστίες».
Ο πρόεδρος της επιτροπής, καθηγητής Dimie Ogoina, δήλωσε: «Η τρέχουσα έξαρση του mpox σε μέρη της Αφρικής, μαζί με την εξάπλωση ενός νέου σεξουαλικά μεταδιδόμενου στελέχους του ιού της ευλογιάς των πιθήκων, αποτελεί έκτακτη ανάγκη, όχι μόνο για την Αφρική, αλλά για ολόκληρο τον κόσμο. Το Mpox, που προέρχεται από την Αφρική, παραμελήθηκε εκεί και αργότερα προκάλεσε παγκόσμιο ξέσπασμα το 2022. Είναι καιρός να δράσουμε αποφασιστικά για να αποτρέψουμε την επανάληψη της ιστορίας».
Αυτός ο προσδιορισμός PHEIC είναι ο δεύτερος σε δύο χρόνια που σχετίζεται με το mpox. Προκαλούμενο από έναν ιό Orthopox, το mpox ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά σε ανθρώπους το 1970, στη ΛΔΚ. Η ασθένεια θεωρείται ενδημική σε χώρες της κεντρικής και δυτικής Αφρικής.
Τον Ιούλιο του 2022, το ξέσπασμα του mpox σε πολλές χώρες κηρύχθηκε PHEIC καθώς εξαπλώθηκε γρήγορα μέσω σεξουαλικής επαφής σε μια σειρά χωρών όπου ο ιός δεν είχε παρατηρηθεί πριν. Αυτό το PHEIC κηρύχθηκε τέλος τον Μάιο του 2023 μετά από συνεχή μείωση των παγκόσμιων κρουσμάτων.
Το Mpox έχει αναφερθεί στη ΛΔΚ για περισσότερο από μια δεκαετία και ο αριθμός των περιπτώσεων που αναφέρονται κάθε χρόνο αυξάνεται σταθερά κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Πέρυσι, οι αναφερόμενες περιπτώσεις αυξήθηκαν σημαντικά και ήδη ο αριθμός των περιπτώσεων που αναφέρθηκαν μέχρι στιγμής φέτος έχει υπερβεί το σύνολο του περασμένου έτους, με περισσότερες από 15 600 περιπτώσεις και 537 θανάτους.
” εμφάνιση πέρυσι και η ταχεία εξάπλωση ενός νέου στελέχους του ιού στη ΛΔΚ, του κλάδου 1b, το οποίο φαίνεται να εξαπλώνεται κυρίως μέσω σεξουαλικών δικτύων, και η ανίχνευσή του σε χώρες που γειτνιάζουν με τη ΛΔΚ είναι ιδιαίτερα ανησυχητική και ένας από τους κύριους λόγους για την κήρυξη του PHEIC.
Τον περασμένο μήνα, πάνω από 100 εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα του κλάδου 1b έχουν αναφερθεί σε τέσσερις χώρες που γειτνιάζουν με τη ΛΔΚ και δεν έχουν αναφέρει mpox πριν: Μπουρούντι, Κένυα, Ρουάντα και Ουγκάντα. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι ο πραγματικός αριθμός των περιπτώσεων είναι υψηλότερος, καθώς ένα μεγάλο ποσοστό κλινικά συμβατών περιπτώσεων δεν έχουν ελεγχθεί.
Αρκετές εστίες διαφορετικών κλάδων mpox έχουν συμβεί σε διαφορετικές χώρες, με διαφορετικούς τρόπους μετάδοσης και διαφορετικά επίπεδα κινδύνου.
Τα δύο εμβόλια που χρησιμοποιούνται επί του παρόντος για το mpox συνιστώνται από τη Στρατηγική Συμβουλευτική Ομάδα Εμπειρογνωμόνων για την Ανοσοποίηση του ΠΟΥ και έχουν επίσης εγκριθεί από τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές που περιλαμβάνονται στον κατάλογο του ΠΟΥ, καθώς και από μεμονωμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Νιγηρίας και της ΛΔΚ.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Γενικός Διευθυντής ενεργοποίησε τη διαδικασία για την καταχώριση χρήσης έκτακτης ανάγκης για εμβόλια mpox, η οποία θα επιταχύνει την πρόσβαση σε εμβόλια για χώρες χαμηλότερου εισοδήματος που δεν έχουν ακόμη εκδώσει τη δική τους εθνική ρυθμιστική έγκριση. Η λίστα χρήσης έκτακτης ανάγκης επιτρέπει επίσης σε εταίρους, συμπεριλαμβανομένων των Gavi και UNICEF, να προμηθεύονται εμβόλια για διανομή.
Ο ΠΟΥ συνεργάζεται με χώρες και παρασκευαστές εμβολίων για πιθανές δωρεές εμβολίων και συντονίζεται με εταίρους μέσω του προσωρινού Δικτύου Ιατρικών Αντιμέτρων για τη διευκόλυνση της ισότιμης πρόσβασης σε εμβόλια, θεραπευτικά, διαγνωστικά και άλλα εργαλεία.
Ο ΠΟΥ προβλέπει άμεση απαίτηση χρηματοδότησης ύψους 15 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ για την υποστήριξη δραστηριοτήτων επιτήρησης, ετοιμότητας και αντίδρασης. Πραγματοποιείται εκτίμηση αναγκών στα τρία επίπεδα του Οργανισμού.
Για να καταστεί δυνατή η άμεση κλιμάκωση, ο ΠΟΥ έχει αποδεσμεύσει 1,45 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ από το Ταμείο Έκτακτης Ανάγκης του ΠΟΥ για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και μπορεί να χρειαστεί να απελευθερώσει περισσότερα τις επόμενες ημέρες. Ο Οργανισμός απευθύνει έκκληση στους δωρητές να χρηματοδοτήσουν την πλήρη έκταση των αναγκών της ανταπόκρισης του mpox.
www.who.int