O Υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης και ο Υφυπουργός Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους παραχώρησαν σήμερα, Δευτέρα 19 Φεβρουαρίου 2024, συνέντευξη τύπου κατά την οποία παρουσίασαν το πλαίσιο λειτουργίας των απογευματινών χειρουργείων, με στόχο τη μείωση των αναμονών για χειρουργική επέμβαση στο ΕΣΥ.
Το παρών έδωσαν η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη, ο Υφυπουργός Υγείας Δημήτρης Βαρτζόπουλος και η Γενική Γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας Λίλιαν Βιλδιρίδη.
Κατά την εισαγωγική του τοποθέτηση, ο Υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης δήλωσε:
«Σας καλέσαμε σήμερα εδώ για να σας παρουσιάσουμε με τον Υφυπουργό Μάριο Θεμιστοκλέους την Υπουργική Απόφαση που θα υπογράψουμε αμέσως, για τη λειτουργία των απογευματινών χειρουργείων στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Θέλω να κάνω μία μικρή εισαγωγή ως προς το ζήτημα αυτό, το οποίο έχει και μία ιδεολογική φόρτιση, όπως όλα στην Ελλάδα.
Σκοπός μας δεν είναι ούτε η ιδιωτικοποίηση, ούτε η αποδυνάμωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Το ακριβώς αντίθετο. Σκοπός μας είναι η ισχυροποίησή του και η διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα του. Άρα, όλη αυτή η κριτική η οποία ασκείται για δήθεν ιδιωτικοποίηση του ΕΣΥ είναι τελείως λανθασμένη. Και θα μου επιτρέψετε να πω, και ότι εγώ είμαι ένας φιλελεύθερος πολιτικός που πιστεύω ιδιαίτερα στις δυνάμεις της ιδιωτικής οικονομίας, δεν έχω την αυταπάτη ότι δεν υπάρχει κανένας κράτος στον κόσμο που μπορεί να αντικαταστήσει, τουλάχιστον στην Ευρώπη, τη δημόσια υγεία και το ρόλο των εθνικών συστημάτων υγείας στην παροχή νοσοκομειακής περίθαλψης. Η ιδιωτική υγεία μπορεί να λειτουργεί μόνο επικουρικά. Οι ιδιώτες λαμβάνουν αποφάσεις με γνώμονα το κέρδος. Αντιθέτως το κράτος λαμβάνει αποφάσεις με γνώμονα την ευθύνη του να παρέχει υπηρεσίες υγείας σε όλους τους πολίτες τους, ασχέτως αν οι μονάδες που φτιάχνει και ο χώρος που αυτές δρουν, είναι ζημιογόνες ή κερδοφόρες. Κατά συνέπεια, μόνο ένας άνθρωπος ανόητος θα πίστευε στη δυνατότητα κατάργησης του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Το Εθνικό Σύστημα Υγείας το αγαπάμε, το φροντίζουμε, το εμπιστευόμαστε και για αυτό εργαζόμαστε. Η ιδέα για τη δυνατότητα χρήσης των χειρουργικών αιθουσών που κατά κανόνα μένουν άδειες από το απόγευμα και μετά στα νοσοκομεία της χώρας δεν είναι καινούρια, ούτε διεκδικώ την πατρότητά της.
Ο πρώτος Υπουργός στη μεταπολίτευση που έθεσε τον προβληματισμό και είπε ότι σκοπεύει να δουλέψει για να εφαρμοστούν απογευματινά χειρουργεία στο ΕΣΥ ήταν 23 χρόνια πριν ο Αλέκος Παπαδόπουλος, Υπουργός τότε της κυβερνήσεως του ΠΑΣΟΚ.
Όταν βρέθηκα στο τιμόνι του Υπουργείου Υγείας στη συγκυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου, το 2013-2014, είχα επαναφέρει ως σκοπό μου τη δυνατότητα διενέργειας απογευματινών χειρουργείων, είχα συστήσει και ομάδα εργασίας για να μου προτείνει πως θα έπρεπε να γίνουν πιο σωστά. Μετά όμως τον ανασχηματισμό του Ιουνίου του 2014, η σχετική προσπάθεια σταμάτησε και με την κυβερνητική αλλαγή του ΣΥΡΙΖΑ όλη αυτή η προσπάθεια σχεδόν εξαφανίστηκε. Κατά την περίοδο της πρώτης κυβερνήσεως του Κυριάκου Μητσοτάκη όμως ο προκάτοχός μου Θάνος Πλεύρης και η αναπληρώτρια Υπουργός Μίνα Γκάγκα επανέφεραν στο δημόσιο διάλογο την ανάγκη να διενεργηθούν απογευματινά χειρουργεία στο ΕΣΥ, ως ένα κομμάτι μιας ευρύτερης μεταρρυθμίσεως, που θα σας πω αμέσως τι σκοπό έχει. Ερχόμενος στο Υπουργείο Υγείας, αρχές Ιανουαρίου του 2024, στην πρώτη μας κιόλας συνάντηση με τον κ. Θεμιστοκλέους του είπα ότι θέλω να εργαστώ για να μπουν τα απογευματινά χειρουργεία σε λειτουργία, όσο γίνεται πιο γρήγορα και τον ευχαριστώ δημόσια διότι το σχέδιο που θα δείτε σε λίγο έχει κυρίως τη δική του σφραγίδα.
Ο κύριος Θεμιστοκλέους εκτός από Υφυπουργός είναι ο ίδιος χειρουργός-γιατρός με εμπειρία στο Εθνικό Σύστημα Υγείας και όχι μόνο και να σας πω ότι για να φτάσουμε να γράψουμε αυτή την απόφαση έχουμε συμβουλευτεί πολλούς γιατρούς, που είτε υπηρετούν σήμερα στο ΕΣΥ, είτε υπηρέτησαν στο ΕΣΥ για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Προσπαθούμε δηλαδή να φτιάξουμε ένα πλαίσιο λειτουργίας που θα έχει διαφάνεια, που θα έχει πολύ μικρότερο κόστος από τον ιδιωτικό τομέα για τους συμπολίτες μας που θα επιλέξουν να κάνουν χρήση αυτής της δυνατότητας και θα δείτε ότι είναι δουλεμένο σε πολύ μεγάλη λεπτομέρεια, έχοντας λάβει υπόψιν όλες τις ανησυχίες που έχουν τεθεί στο δημόσιο διάλογο όλες αυτές τις μέρες.
Τώρα, πριν την καθιέρωση των απογευματινών χειρουργείων, από 1η Φεβρουαρίου έχουμε θέσει σε λειτουργία όχι σε δημόσια θέα ακόμη, την ενιαία λίστα χειρουργείου.
Η Ενιαία Λίστα Χειρουργείου είναι το πρώτο απαραίτητο εργαλείο για να μπορέσουμε να μετράμε εάν οι μεταρρυθμίσεις που κάνουμε έχουν θετική ή αρνητική επίδραση στο σύστημα.
Κάθε μεταρρύθμιση κρίνεται στην πράξη και όλα όσα πούμε σήμερα θα κριθούν. Εγώ δέχομαι αυτή την πρόκληση, του χρόνου τέτοια μέρα θα είμαστε εδώ και τότε πια θα είναι δημόσια όλα τα στοιχεία από την Ενιαία Λίστα Χειρουργείου.
Το site για την Ενιαία Λίστα Χειρουργείου θα είναι σε δημόσια χρήση περίπου σε τρεις μήνες από σήμερα όπου πλέον όλοι οι συμπολίτες μας θα μπορούν να γνωρίζουν και πόσα είναι συνολικά τα χειρουργεία που είναι σε αναμονή στη χώρα από το ένα άκρο της Ελλάδος μέχρι το άλλο αλλά και πόσες είναι οι αναμονές. Ορισμένες φορές δικαιολογημένη, ορισμένες φορές αδικαιολόγητη όπου γεννά πολλές σκέψεις.
Σκοπός του site για την Ενιαία Λίστα Χειρουργείου θα είναι οι συμπολίτες μας με απόλυτη διαφάνεια, να μπορούν να βλέπουν εάν επιλέξουν να πάνε στην Α ή στη Β χειρουργική κλινική πόσο μέσο χρόνο αναμονής θα πρέπει να αναμένουν για την διενέργεια του τακτικού τους χειρουργείου.
Πιστεύω ότι αυτό θα βάλει και σε ένα καθεστώς ευγενούς άμιλλας τις χειρουργικές κλινικές και ενδεχομένως σε ένα κάποιο βαθμό να λύσει και προβλήματα που αποτελούν χρόνιες παθογένειες του Εθνικού Συστήματος Υγείας.
Πρέπει να σας πω ότι όλη η σύγκρουση που σήμερα παρακολουθείτε κυρίως με συνδικαλιστικές ηγεσίες στα νοσοκομεία, δεν είναι καινούργια. Το ίδιο συνέβη και πριν από 22 χρόνια, όταν θεσμοθετήθηκαν τα απογευματινά ιατρεία στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, επ΄ αμοιβή. Έχετε ακούσει όλο αυτό το διάστημα, λοιπόν, μία ανακρίβεια ότι για πρώτη φορά υπάρχουν αμοιβές στο ΕΣΥ, όχι, δεν είναι αλήθεια, και ότι προσπαθούμε από την πίσω πόρτα να ιδιωτικοποιήσουμε το ΕΣΥ.
Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε είναι να καταστήσουμε τη θέση του γιατρού, του αναισθησιολόγου, του νοσηλευτού στο Εθνικό Σύστημα Υγείας περισσότερο ελκυστική.
Ο συνδικαλιστικός αντίλογος που μου ετέθη από την ΕΝΓΕ προχθές είναι να αυξήσουμε τους μισθούς των γιατρών. Αυτό εύκολα λέγεται, δύσκολα γίνεται. Πρώτα από όλα, ένας Υπουργός Υγείας και σίγουρα εγώ εάν είχα τη δυνατότητα να αυξήσω τους μισθούς στο Εθνικό Σύστημα Υγείας δεν θα έκανα αυξήσεις στους μισθούς μόνο των γιατρών. Θα ήταν εξαιρετικά άδικο να φτιάξουμε ένα περιβάλλον στο οποίο θα αυξάναμε έως και στο διπλάσιο τους μισθούς των γιατρών, αφήνοντας τους υπόλοιπους καθηλωμένους στο σημερινό τους μισθό. Αυτό θα δημιουργούσε πολύ μεγάλη αδικία. Άρα, ο δημοσιονομικός υπολογισμός αυξήσεως των αμοιβών στο ΕΣΥ γίνεται μόνο συνολικά.
Για το ΕΣΥ ο κρατικός προϋπολογισμός ξοδεύει 3 δισεκατομμύρια ευρώ το χρόνο. Άρα μπορείτε να υπολογίσετε κάθε ποσοστιαία αύξηση, όπως ακούω, διπλασιασμός των αμοιβών τι ακριβώς σημαίνει σε επίπεδο δημοσιονομικό για τη χώρα.
Νομίζω ότι όλοι κατοικούμε στην ίδια Ελλάδα, ο ΕΝΦΙΑ εισφέρει στο κράτος 2,6 δισεκατομμύρια. Ο διπλασιασμός των λειτουργικών του ΕΣΥ θα σήμαινε να θεσπίσουμε ένα επιπλέον ΕΝΦΙΑ τουλάχιστον, και κάτι ακόμα, για όλους τους Έλληνες.
Δεν φαντάζομαι ότι υπάρχει κάποιος στα σοβαρά που εισηγείται κάτι τέτοιο. Άρα, το σύστημα πρέπει να μεταρρυθμιστεί. Πρέπει να βρούμε τον τρόπο οι γιατροί του ΕΣΥ, οι νοσηλευτές του ΕΣΥ, ακόμα και το υπόλοιπο προσωπικό που θα συμμετέχει στα πρωινά χειρουργεία να μπορούν να αυξήσουν τα εισοδήματά τους με νόμιμο τρόπο. Δεν έχω την αυταπάτη ότι τα απογευματινά χειρουργεία θα εξαλείψουν κάθε φαινόμενο διαφθοράς, άλλωστε η διαφθορά υπάρχει, και δυστυχώς, στην Ελλάδα, την αντιπαλεύουμε, την πολεμούμε όσο μπορούμε περισσότερο. Πιστεύω, όμως, ότι η διέξοδος των επ’’ αμοιβή απογευματινών χειρουργείων στο τέλος θα αγκαλιαστεί από τους γιατρούς και το προσωπικό του Εθνικού Συστήματος Υγείας.
Στην αρχή θα ξεκινήσει πιο διστακτικά. Για αυτό τον λόγο είχαμε και την ιδέα του Ταμείου Ανάκαμψης. Προϊόντος, όμως, του χρόνου θα γίνεται από ολοένα και περισσότερες κλινικές, και στο τέλος θα υιοθετηθεί σχεδόν από όλους από όσους μπορούν.
Και αναφέρομαι στο όσους μπορούν για τον εξής λόγο: Στον δημόσιο διάλογο το σοβαρό αντεπιχείρημα για τη θέσπιση των απογευματινών χειρουργείων είναι η έλλειψη προσωπικού που υπάρχει στο Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Και πράγματι, αυτή η έλλειψη είναι μια πραγματικότητα. Άλλωστε, η προσπάθεια μας να καταστήσουμε περισσότερο ελκυστική την εργασία στο Εθνικό Σύστημα Υγείας γίνεται για να καταπολεμηθεί αυτή η έλλειψη ακριβώς.
Να έχει, δηλαδή, κάποιος ένα επιπλέον κίνητρο για να μείνει και ένα επιπλέον κίνητρο για να έρθει. Γιατί σήμερα έχουμε πολλούς που φεύγουν και λίγους που έρχονται. Πιστεύουμε ότι αν τους δώσουμε την ευκαιρία να ελπίζουν ότι υπό ένα συγκεκριμένο τρόπο θα μπορούν να αυξήσουν τα εισοδήματα τους μέσα στο σύστημα, και λιγότεροι θα φεύγουν και περισσότεροι θα έρχονται.
Άρα, στην πραγματικότητα τα απογευματινά χειρουργεία δεν αντιπαλεύουν την έλλειψη προσωπικού. Είναι ένα μέτρο για την θεραπεία της έλλειψης προσωπικού.
Η απόφαση δεν ορίζει και δεν επιβάλλει να δημιουργήσουν όλες οι κλινικές απογευματινά χειρουργεία. Εμείς δεν λέμε σήμερα, υποχρεούστε σε ένα μήνα να θεσπίσετε απογευματινά χειρουργεία. Εμείς δίνουμε την ελευθερία, υπό συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις, στις κλινικές του ΕΣΥ να αποφασίσουν αν θέλουν και αν μπορούν να τα οργανώσουν.
Αυτή είναι μια απόφαση που θα παίρνει η κλινική σε συνεργασία με την διοίκηση του κάθε νοσοκομείου. Μεταξύ τους θα ρυθμίζουν τις βάρδιες, τους αναισθησιολόγους, τους νοσηλευτές και θα μοιράζονται, σε επίπεδο κλινικής, τις αμοιβές που τελικά θα αναλογούν από την δραστηριότητα των απογευματινών χειρουργείων.
Η ασφαλιστική δικλείδα που έχουμε θέσει για μια δόκιμη ανησυχία είναι ότι θα μπορούσε να μεταφερθεί επί σκοπώ μια ύλη των πρωινών χειρουργείων που παραμένουν δωρεάν, προς τα απογευματινά χειρουργεία, ακριβώς για να αυξήσουν τις αμοιβές τους οι εμπλεκόμενοι σε αυτά. Για να αποφύγουμε αυτή την ανησυχία, αλλά και την πραγματικότητα που θα μπορούσε να συμβεί, έχουμε δύο όπλα. Πρώτα την Ενιαία Λίστα Χειρουργείου που θα είναι δημόσια και άρα, θα είναι πάρα πολύ δύσκολο κάποιος επί σκοπώ να κάνει κάτι τέτοιο, γιατί θα φαίνεται και δεύτερον, τη σύνδεση της άδειας για τη διενέργεια απογευματινών χειρουργείων με την απόλυτη τήρηση του μέσου όρου παραγωγής πρωινών χειρουργείων που ίσχυαν πριν από τη θέσπισή της. Δεν θα μπορεί δηλαδή μία κλινική να κάνει απογεματινά χειρουργεία εάν προηγουμένως δεν έχει συμπληρώσει ανά μήνα, ανά ημέρα, ανά εβδομάδα την παραγωγή των χειρουργείων που έκανε πριν από τα απογευματινά χειρουργεία και αν πέσει κάτω από αυτόν τον μέσο όρο, θα χάνει την άδεια διενέργειας απογευματινών χειρουργείων.
Άρα, τι θα πει αυτό; Ότι όσοι επιθυμούν να παραμείνουν στα πρωινά χειρουργεία χωρίς να καταβάλουν οποιαδήποτε επιπλέον αμοιβή απλώς θα χειρουργούνται γρηγορότερα. Γιατί γρηγορότερα; Γιατί θα είναι η λίστα που έχουν σήμερα αφαιρουμένων εκείνων που θα πάνε να χειρουργηθούν το απόγευμα αναλαμβάνοντας το κόστος.
Ο μέσος χρόνος αναμονής για ραντεβού στους γιατρούς του ΕΣΥ πριν και μετά τη θέσπιση των απογευματινών ιατρείων, είναι το 1/3 απ’ ότι ήταν πριν από 22 χρόνια. Κατά τον ίδιο τρόπο προσδοκούμε τα απογευματινά χειρουργεία να μειωθεί ο χρόνος αναμονής. Δεν προσδοκώ να ξεκινήσουν στην πλήρη τους λειτουργία αμέσως, θα χρειαστούν κάποιο διάνυσμα χρόνου, αλλά θα είμαστε από πάνω, δημόσια θα ανακοινώνουμε που διενεργούνται, πως πηγαίνουν. Έχω αποδείξει ως Υπουργός ότι δεν διστάζω καθόλου να αναθεωρήσω μία απόφαση αν κάτι δεν λειτουργεί στην πράξη. Με ενδιαφέρει το αποτέλεσμα και όχι η θεωρία.
Σκοπός μας είναι τα απογευματινά χειρουργεία να αποτελούν μία διέξοδο εξαιρετικά ελκυστικά οικονομικότερη από τον ιδιωτικό τομέα. Στην πραγματικότητα ο μόνος χώρος που πρέπει να ανησυχεί και να αντιπαλεύει τα απογευματινά χειρουργεία είναι ο χώρος των ιδιωτικών κλινικών, διότι από σήμερα θα αποκτήσουν έναν ανταγωνιστή, ο οποίος θα μπορεί να τους ανταγωνίζεται με πολύ καλούς γιατρούς, με εξαιρετικά καλά νοσοκομεία και με χαμηλότερες αμοιβές.
Σκοπός μας είναι να φτιάξουμε έναν χώρο όπου άνθρωποι που θέλουν να ξοδέψουν κάποια χρήματα για να χειρουργηθούν γρηγορότερα αλλά που δεν μπορούν να πληρώσουν το κόστος ενός ιδιωτικού νοσοκομείου, να έχουν αυτή τη διέξοδο. Δίνουμε δηλαδή στον ελληνικό λαό μία επιπλέον διέξοδο, που έως σήμερα δεν είχε ή αν την είχε την είχε μόνο με παράνομο τρόπο, το γνωστό σε όλους μας «φακελάκι».
Δεν νομιμοποιούμε το «φακελάκι». Το «φακελάκι» παραμένει πάντα παράνομο, το κυνηγάμε όσο μπορούμε περισσότερο και θα δείτε ότι ήδη μπαίνουμε πολύ βαθιά στο πως θα μετράμε την απόδοση των γιατρών και των χειρουργικών κλινικών του ΕΣΥ και σε επίπεδο κόστους. Όμως πρέπει να δώσουμε τη διέξοδο στο να γίνεται η επιλογή ενός ανθρώπου που θέλει να πληρώσει με νόμιμο τρόπο και χωρίς δυσβάσταχτο κόστος».
