Κύρια αποτελέσματα
Εσωτερικές υποθέσεις μεταναστευτική πολιτική της ΕΕ
Οι Υπουργοί Εσωτερικών συζήτησαν πρόταση σχετικά με τη θέσπιση κοινού συστήματος για την επιστροφή υπηκόων τρίτων χωρών που διαμένουν παράνομα στην ΕΕ. Η προτεινόμενη νομοθεσία, η οποία εξετάζεται επί του παρόντος σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, περιλαμβάνει ορισμένα καινοτόμα στοιχεία που αναμένεται να επιταχύνουν τις επιστροφές, συμπεριλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, υποχρεώσεων για τους επιστρέφοντες να συνεργάζονται με τις εθνικές αρχές και αυστηρότερων κανόνων για την επιστροφή όσων αποτελούν απειλή για την ασφάλεια.
Οι υπουργοί συμφώνησαν ότι η θέσπιση πιο αποτελεσματικών διαδικασιών σε ολόκληρη την ΕΕ είναι καθοριστική για την επιτάχυνση των επιστροφών και την αύξηση των πραγματικών επιστροφών μεταναστών που διαμένουν παράνομα στην ΕΕ.
Οι υπουργοί συζήτησαν ειδικότερα την υποχρεωτική αμοιβαία αναγνώριση των αποφάσεων επιστροφής που εκδίδονται από άλλα κράτη μέλη. Η αμοιβαία αναγνώριση σημαίνει ότι τα κράτη μέλη αναγνωρίζουν και εκτελούν μια απόφαση επιστροφής που εκδίδεται από άλλη χώρα της ΕΕ. Ορισμένα κράτη μέλη τόνισαν το γεγονός ότι η αμοιβαία αναγνώριση θα αποτελούσε ισχυρό μήνυμα ότι οι παράνομα διαμένοντες μετανάστες δεν μπορούν να παρακάμψουν μια απόφαση επιστροφής μετακινούμενοι σε άλλη χώρα της ΕΕ. Άλλα κράτη μέλη επεσήμαναν την ανάγκη για ευελιξία στην εφαρμογή της αμοιβαίας αναγνώρισης, σημειώνοντας ότι διαφορετικά νομικά, πρακτικά και επιχειρησιακά ζητήματα ενδέχεται να καταστήσουν ταχύτερη και πιο αποτελεσματική την έκδοση εθνικής απόφασης επιστροφής σε ορισμένες περιπτώσεις.
Σε ολόκληρη την ΕΕ, αυτή τη στιγμή επιστρέφουμε μόνο ένα μικρό ποσοστό των υπηκόων τρίτων χωρών που διαμένουν παράνομα εδώ. Πιστεύω ότι πρόκειται για μια εντελώς απαράδεκτη κατάσταση. Και απειλεί όχι μόνο την ασφάλεια της Ένωσής μας, αλλά και την κοινωνική συνοχή και την αξιοπιστία των ευρωπαϊκών θεσμών στα μάτια των Ευρωπαίων πολιτών. Γι’ αυτό εργαζόμαστε πάνω σε νέους κανόνες που καθιστούν τις επιστροφές πιο αποτελεσματικές και πολυάριθμες.
Rasmus Stoklund, Υπουργός Μετανάστευσης και Ένταξης της Δανίας
Κατά τη διάρκεια του γεύματος εργασίας τους, οι υπουργοί συζήτησαν την εξωτερική διάσταση της μετανάστευσης και ιδίως τις επιστροφές στη Συρία – τις εκούσιες επιστροφές Σύρων για τους οποίους έχει εκδοθεί απόφαση επιστροφής, καθώς και τις αναγκαστικές επιστροφές Σύρων που θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια και καταδικασμένων εγκληματιών. Οι υπουργοί μοιράστηκαν την εμπειρία τους από τις επαφές τους με τις συριακές αρχές σχετικά με τη μετανάστευση.
Πολιτική προστασία και ετοιμότητα για την υγεία
Οι υπουργοί διεξήγαγαν συζήτηση σχετικά με σχέδιο νόμου για τη μεταρρύθμιση του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της Ένωσης (UCPM) και την ενσωμάτωση της στήριξης της Ένωσης στην ετοιμότητα και την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης στον τομέα της υγείας. Η πρόταση, η οποία καλύπτει τη χρηματοδοτική στήριξη και τη συνεργασία της ΕΕ για την πολιτική προστασία, καθώς και την ετοιμότητα για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στον τομέα της υγείας, προβλέπει 10,7 δισεκατομμύρια ευρώ για τη χρηματοδότηση αυτού του κανονισμού στο πλαίσιο του επόμενου πολυετούς προϋπολογισμού της ΕΕ.
Οι υπουργοί συζήτησαν, μεταξύ άλλων, τις προτεινόμενες αλλαγές στον ίδιο τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας – όπως η ενίσχυση των κοινών ικανοτήτων αντιμετώπισης καταστροφών και κρίσεων – καθώς και τον προτεινόμενο Κόμβο Συντονισμού Κρίσεων και την ενισχυμένη πολιτικοστρατιωτική συνεργασία σε επίπεδο ΕΕ.
Ο ΜΠΠΕ είναι το εργαλείο της ΕΕ για τον συντονισμό της αντιμετώπισης φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών. Όταν μια χώρα (ευρωπαϊκή ή μη) πλήττεται από καταστροφή, μπορεί να ζητήσει επείγουσα βοήθεια από τον ΜΠΠΕ.
Η Ευρώπη αντιμετωπίζει καταστροφές και κρίσεις πρωτοφανούς κλίμακας και πολυπλοκότητας.
Η ενίσχυση της ετοιμότητας και της ανθεκτικότητάς μας αποτελεί βασικό καθήκον τόσο σε εθνικό όσο και σε ενωσιακό επίπεδο.
Torsten Schack Pedersen, Υπουργός Ανθεκτικότητας και Ετοιμότητας της Δανίας
Σένγκεν
Όπως συνηθίζεται σε μια σύνοδο των υπουργών Εσωτερικών, το Συμβούλιο προέβη σε απολογισμό της συνολικής κατάστασης του χώρου Σένγκεν. Η Επιτροπή παρουσίασε το Βαρόμετρο Σένγκεν – το οποίο εξετάζει τις βασικές προκλήσεις και εξελίξεις εντός του χώρου Σένγκεν.
Το Συμβούλιο συζήτησε το μέλλον του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, Frontex. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχεδιάζει να υποβάλει πρόταση για την αναθεώρηση του κανονισμού για την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή το 2026. Η σημερινή συζήτηση έδωσε στοιχεία για την ανακοινωθείσα αναθεώρηση. Για τα κράτη μέλη, το σημείο εκκίνησης όσον αφορά την αναθεώρηση της νομοθεσίας που διέπει τον Frontex είναι οι επιχειρησιακές τους ανάγκες. Επιθυμούν επίσης η επικείμενη αναθεώρηση να παραμείνει στο επίκεντρο των βασικών λειτουργιών του οργανισμού που σχετίζονται με τα εξωτερικά σύνορα και την επιστροφή. Επίσης, η συνεργασία με τρίτες χώρες, για παράδειγμα όσον αφορά τις επιστροφές, αποτελεί βασικό ζήτημα.
Οι υπουργοί ενημερώθηκαν για την πορεία των εργασιών σχετικά με την ανάπτυξη της υποδομής πληροφορικής της ΕΕ για τη διαχείριση των συνόρων και την επιβολή του νόμου. Ένα βασικό χαρακτηριστικό αυτού του περιβάλλοντος πληροφορικής, το Σύστημα Εισόδου/Εξόδου (ΣΕΕ), τέθηκε σε ισχύ στις 12 Οκτωβρίου 2025. Το ΣΕΕ καταγράφει την είσοδο, την έξοδο και την άρνηση εισόδου υπηκόων τρίτων χωρών που διασχίζουν τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ για βραχυπρόθεσμη διαμονή.
Κατά τη σύνοδο του Συμβουλίου, η Προεδρία τόνισε τη σημασία της υλοποίησης του νέου Eurodac, μιας βάσης δεδομένων δακτυλικών αποτυπωμάτων για την καταγραφή των αιτούντων άσυλο, και του ETIAS, ενός συστήματος άδειας ταξιδιού για ταξιδιώτες από χώρες χωρίς υποχρέωση θεώρησης, εντός του 2026. Το Συμβούλιο θα επανέλθει στην εφαρμογή των υπόλοιπων στοιχείων της κοινής αρχιτεκτονικής ΤΠ για τα σύνορα και την ασφάλεια, όπως ένα ενημερωμένο Σύστημα Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις, μετά το 2026 σε προσεχή σύνοδο του Συμβουλίου.
Εσωτερική ασφάλεια
Η Προεδρία παρείχε σύντομη ενημέρωση σχετικά με το έργο που έχει αναληφθεί στα προπαρασκευαστικά όργανα του Συμβουλίου για τη συζήτηση, τον συντονισμό και την παρακολούθηση της εφαρμογής του οδικού χάρτη για νόμιμη και αποτελεσματική πρόσβαση σε δεδομένα για τις αρχές επιβολής του νόμου. Ο εν λόγω οδικός χάρτης παρουσιάστηκε από την Επιτροπή τον Ιούνιο του 2025.
Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή παρουσίασε την πορεία της προετοιμασίας ενός τεχνολογικού οδικού χάρτη για την κρυπτογράφηση, ο οποίος αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2026. Σκοπός αυτού του τεχνολογικού οδικού χάρτη είναι να εντοπίσει και να αξιολογήσει τεχνολογικές λύσεις που μπορούν να επιτρέψουν στις αρχές επιβολής του νόμου να έχουν νόμιμη πρόσβαση σε κρυπτογραφημένα δεδομένα σε ποινικές υποθέσεις, διασφαλίζοντας παράλληλα πλήρως την κυβερνοασφάλεια και τα θεμελιώδη δικαιώματα
Οι αρχές επιβολής του νόμου πρέπει να διαθέτουν τα απαραίτητα εργαλεία, συμπεριλαμβανομένης της επαρκούς πρόσβασης σε δεδομένα, για την αποτελεσματική καταπολέμηση και δίωξη του εγκλήματος. Αυτό ισχύει τόσο για τα διαδικτυακά αδικήματα όσο και για τα σοβαρά εγκλήματα που σχεδιάζονται ή εκτελούνται από οργανωμένους εγκληματίες χρησιμοποιώντας σύγχρονη τεχνολογία και ψηφιακή υποδομή. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι θα καλυφθούν τα υπάρχοντα κενά.
Peter Hummelgaard, Υπουργός Δικαιοσύνης της Δανίας
Σε πρόγευμα εργασίας, οι υπουργοί συζήτησαν τις μακροπρόθεσμες προκλήσεις που ενδέχεται να θέσει η κατάσταση στη Μέση Ανατολή, και ιδίως στη Γάζα, για την εσωτερική ασφάλεια της ΕΕ.
Άλλες επιχειρήσεις
Όπως συνέβη κατά τη διάρκεια της συνόδου των υπουργών Δικαιοσύνης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε τις πρώτες ετήσιες εκθέσεις προόδου σχετικά με την απλούστευση, την εφαρμογή και την επιβολή της νομοθεσίας.
Η Προεδρία και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενημέρωσαν επίσης για την πορεία της εφαρμογής του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο. Ενημέρωσαν επίσης για τις επικείμενες προτάσεις και τη διαδικασία που θα οδηγήσουν στη δημιουργία, πριν από το τέλος του έτους, της πρώτης ετήσιας ομάδας αλληλεγγύης (του νέου μηχανισμού που θα οδηγήσει σε μια πιο δίκαιη κατανομή ευθυνών στον τομέα του ασύλου).
Η Τσεχία παρείχε πληροφορίες σχετικά με την Υπουργική Διάσκεψη του Φόρουμ του Σάλτσμπουργκ που πραγματοποιήθηκε στο Βάλτιτσε τον Σεπτέμβριο του 2025.
Ενόψει των πρόσφατων παραβιάσεων του ευρωπαϊκού εναέριου χώρου από μη επανδρωμένα αεροσκάφη, ενδεχομένως για κατασκοπεία και δολιοφθορά σε κρίσιμες υποδομές, η Γερμανία έθεσε τις προκλήσεις που συνεπάγεται αυτή η εξέλιξη σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
15.10.2025
