Κύρια αποτελέσματα
Σχέδιο δράσης για οικονομικά προσιτή ενέργεια
Μετά από παρουσίαση από την Επιτροπή και με βάση ένα σημείωμα που εκπόνησε η προεδρία, οι υπουργοί αντάλλαξαν δημόσια απόψεις σχετικά με το σχέδιο δράσης για οικονομικά προσιτή ενέργεια, το οποίο ενέκρινε η Επιτροπή στις 26 Φεβρουαρίου ως μέρος της καθαρής βιομηχανικής συμφωνίας. Το σχέδιο δράσης καθορίζει μέτρα για τη μείωση του ενεργειακού κόστους , την ολοκλήρωση της Ενεργειακής Ένωσης , την προσέλκυση επενδύσεων και την προετοιμασία για ενδεχόμενες ενεργειακές κρίσεις.
Οι υπουργοί χαιρέτησαν το σχέδιο δράσης για οικονομικά προσιτή ενέργεια, ενώ αρκετοί υπογράμμισαν την ανάγκη ταχείας δράσης . Στη συζήτησή τους, οι υπουργοί εστίασαν στα προτεινόμενα μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της ολοκλήρωσης μιας πραγματικής Ενεργειακής Ένωσης. Ζήτησαν επίσης περισσότερη σαφήνεια σχετικά με τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για τη μείωση των τιμών της ενέργειας, όπως η φορολογία και τα τέλη, επισημαίνοντας ότι πρόκειται για αρμοδιότητες σε εθνικό επίπεδο.
Ορισμένοι υπουργοί σχολίασαν τις πιθανές καλύτερες διασυνδέσεις μέσω του εκσυγχρονισμού και της επέκτασης των δικτύων και των διασυνδέσεων. Τόνισαν τη σημασία της ταχύτερης αδειοδότησης, χωρίς απαραίτητα να απαιτείται νέα νομοθεσία αλλά καλύτερη χρήση των υφιστάμενων πλαισίων. Αρκετοί τόνισαν την ανάγκη αποσύνδεσης των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας από τις τιμές του φυσικού αερίου και επίσης έδειξαν ότι είναι ανοιχτοί σε περαιτέρω συζητήσεις για τη διευκόλυνση των αγορών δυναμικότητας.
Αρκετοί υπουργοί χαιρέτησαν την τεχνολογική ουδετερότητα που αναφέρεται στο σχέδιο δράσης για οικονομικά προσιτή ενέργεια, ενώ άλλοι εξέφρασαν την προτίμηση να δοθεί έμφαση στην ταχεία ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Το πιλοτικό πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για συμφωνίες αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και μακροπρόθεσμες συμβάσεις, όπως ανακοινώθηκε στο σχέδιο δράσης, τέθηκε επίσης και χαιρετίστηκε κατά τη διάρκεια της συζήτησης, ως μέσο για τη σταθεροποίηση των τιμών της ενέργειας.
Το Συμβούλιο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι θα συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για να προσφέρουν πιο προσιτές τιμές και να ενισχύσουν την Ενεργειακή Ένωση.
Η σημερινή συνάντηση υπογράμμισε τη ζωτική σημασία της ενεργειακής ασφάλειας — θεμελιώδους πυλώνα μιας πραγματικής Ενεργειακής Ένωσης. Ως προτεραιότητα της πολωνικής Προεδρίας, η ενεργειακή ασφάλεια είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση σταθερής και οικονομικά προσιτής ενέργειας για τα νοικοκυριά και τις βιομηχανίες, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ. Ξεκινήσαμε επίσης μια συζήτηση για ένα μακροπρόθεσμο πλαίσιο ενεργειακής ασφάλειας. Αυτό το πλαίσιο θα προστατεύσει την οικονομία μας, τους πολίτες και τις φυσικές υποδομές και τις υποδομές στον κυβερνοχώρο.
Paulina Hennig-Kloska, Πολωνή Υπουργός Περιβάλλοντος και Κλίματος
Αρχιτεκτονική ενεργειακής ασφάλειας της ΕΕ
Οι Υπουργοί συζήτησαν την κατάσταση και τη μελλοντική πορεία σχετικά με τους κανονισμούς της ΕΕ για την ασφάλεια του εφοδιασμού με φυσικό αέριο και την ετοιμότητα κινδύνου ηλεκτρικής ενέργειας , που αποτελούν βασικά στοιχεία του πλαισίου ενεργειακής ασφάλειας της ΕΕ .
Επικεντρώθηκαν στο πώς αυτό το πλαίσιο θα μπορούσε να γίνει πιο εύρωστο και δυναμικό προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι υφιστάμενες και οι νέες προκλήσεις ενεργειακής ασφάλειας που μπορεί να επηρεάσουν την ευημερία των πολιτών της ΕΕ και να υπονομεύσουν την οικονομία και την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ .
Πολλοί υπουργοί αναφέρθηκαν στα διδάγματα που αντλήθηκαν από την ενεργειακή κρίση, ιδίως στην ανάγκη δράσης με ενιαίο και συντονισμένο τρόπο και εστίαση στη διαφοροποίηση . Οι Υπουργοί τόνισαν την ανάγκη να προσαρμοστούν οι δύο κανονισμοί στις νέες συνθήκες ασφάλειας και αγοράς και να διευρυνθεί ανάλογα το πεδίο εφαρμογής τους, για την αντιμετώπιση σημερινών και μελλοντικών γεωπολιτικών προκλήσεων και ακραίων κλιματικών φαινομένων . Οι περισσότεροι υπουργοί δεν τάχθηκαν υπέρ της επιλογής ενός ενιαίου νομοθετικού πλαισίου τόσο για τους τομείς του φυσικού αερίου όσο και της ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά τόνισαν την ανάγκη για μια εναρμονισμένη προσέγγιση.
Ορισμένοι υπουργοί επεσήμαναν την ανάγκη να παρουσιαστεί, το συντομότερο δυνατό, ο οδικός χάρτης REPowerEU με στόχο την πλήρη σταδιακή κατάργηση των εισαγωγών ρωσικών καυσίμων στην ΕΕ.
Ορισμένοι υπουργοί ανέφεραν την ανάγκη για ευελιξία όσον αφορά τον προτεινόμενο κανονισμό αποθήκευσης αερίου, ο οποίος συζητείται επί του παρόντος, καθώς και για μια αυστηρή αξιολόγηση των επιπτώσεων των κανόνων. Η πρόταση αυτή έχει σκοπό να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ του τέλους του ισχύοντος κανονισμού για την αποθήκευση αερίου και της έναρξης ισχύος ενός δυνητικού πιο μόνιμου πλαισίου για την ασφάλεια του εφοδιασμού με φυσικό αέριο.
Οι Υπουργοί Ενέργειας αντάλλαξαν επίσης απόψεις σχετικά με μέτρα για την ενίσχυση της επιτήρησης και την καλύτερη προστασία των ζωτικών ενεργειακών υποδομών στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της επισκευής των κατεστραμμένων υποδομών σε περίπτωση καταστροφής τους καθώς και φυσικών καταστροφών, στις οποίες η ΕΕ μπορεί να διαδραματίσει μεγαλύτερο ρόλο.
Αυτή η ανταλλαγή απόψεων θα ανοίξει το δρόμο για την έγκριση των συμπερασμάτων του Συμβουλίου στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ενέργειας τον Ιούνιο.
Ενεργειακή κατάσταση στην Ουκρανία
Ο Ουκρανός υπουργός Ενέργειας, Γερμανός Γκαλουστσένκο, ενημέρωσε τους υπουργούς για την ενεργειακή κατάσταση στην Ουκρανία. Ο υπουργός Galushchenko επανέλαβε την έκκληση για περισσότερα εργαλεία αεράμυνας και ηλεκτρονικού πολέμου, καθώς και για φθηνές αλλά αποτελεσματικές λύσεις παθητικής προστασίας. Η ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η αποκεντρωμένη παραγωγή και η ενσωμάτωση στην ενεργειακή αγορά της ΕΕ βρίσκονται σε εξέλιξη.
Από την αρχή του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, η Ρωσία στοχεύει αμείλικτα την ενεργειακή υποδομή της Ουκρανίας. Οι ρωσικές επιθέσεις στα συστήματα παραγωγής και μεταφοράς ενέργειας είχαν ως αποτέλεσμα την απώλεια του 60% των εγκαταστάσεων παραγωγής και 63630 ζημιές σε ενεργειακές εγκαταστάσεις από το 2022.
Οι υπουργοί επιβεβαίωσαν τη συνεχή υποστήριξή τους και την πλήρη αλληλεγγύη τους προς την Ουκρανία και τη δέσμευσή τους να διασφαλίσουν ότι ο ουκρανικός λαός έχει πρόσβαση στην ενέργεια και τη θέρμανση. Χαιρέτησαν περαιτέρω βήματα για την ενσωμάτωση της Ουκρανίας στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας.
Υποδομές ζωτικής σημασίας
Κατά τη διάρκεια ενός άτυπου γεύματος, οι υπουργοί Ενέργειας συζήτησαν τις υποδομές ζωτικής σημασίας και τον τρόπο προστασίας τους, μαζί με τον πρόεδρο του ENTSO-G και τον πρόεδρο του διοικητικού συμβουλίου του ENTSO-E – των ευρωπαϊκών δικτύων διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας αντίστοιχα.
Άλλη επιχείρηση
Οι υπουργοί ενημερώθηκαν από τον Christian Zinglersen, διευθυντή του Οργανισμού της ΕΕ για τη Συνεργασία των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας για τις εξελίξεις στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου της ΕΕ. Η παρουσίαση περιελάμβανε προκλήσεις ανταγωνιστικότητας στην αγορά φυσικού αερίου της ΕΕ, τάσεις στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου και την ανάγκη για περαιτέρω διασυνοριακό σχεδιασμό και συνεργασία.
Η Επιτροπή παρείχε πληροφορίες σχετικά με την ετοιμότητα της ΕΕ για την επόμενη χειμερινή περίοδο.
Σε δημόσια συνεδρίαση, η Εσθονία, η Λετονία και η Λιθουανία παρουσίασαν πληροφορίες για τον επιτυχή συγχρονισμό των ηλεκτρικών συστημάτων της Βαλτικής με τη Σύγχρονη Περιοχή Ηπειρωτικής Ευρώπης, που πραγματοποιήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2025. Τα κράτη της Βαλτικής ήταν τα τρία τελευταία κράτη μέλη της ΕΕ των οποίων τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας λειτουργούσαν ακόμη πλήρως στο σύστημα της Ρωσίας και της Λευκορωσίας. Ο συγχρονισμός αύξησε την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού και ενίσχυσε την ανεξαρτησία της περιοχής της Βαλτικής. Τα τρία κράτη μέλη τόνισαν τη σημασία της υλοποίησης των υπόλοιπων πτυχών του έργου συγχρονισμού, το οποίο είναι κρίσιμο για την ολοκλήρωση της Ενεργειακής μας Ένωσης.
Η Τσεχία τόνισε τις προκλήσεις για την εφαρμογή των απαιτήσεων της κατ’ εξουσιοδότηση πράξης για τα ανανεώσιμα καύσιμα μη βιολογικής προέλευσης και την ανάπτυξη της οικονομίας του υδρογόνου, η οποία εγκρίθηκε από την Επιτροπή στις 10 Φεβρουαρίου 2023 και η οποία ορίζει τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες το υδρογόνο, τα καύσιμα με βάση το υδρογόνο ή άλλοι φορείς ενέργειας μπορούν να θεωρηθούν ως ανανεώσιμα καύσιμα προέλευσης (NBO).
18.3.2025