Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σχετικά με την Ουκρανία, τη Μέση Ανατολή και την Τουρκία, 17 Απριλίου 2024

Ενόψει των επικείμενων ευρωπαϊκών εκλογών, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει την αποφασιστικότητα της Ένωσης και των κρατών μελών της να παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς και να περιορίζουν κινδύνους που οφείλονται σε παραπληροφόρηση, μεταξύ άλλων μέσω της τεχνητής νοημοσύνης, καθώς και από τη χειραγώγηση των πληροφοριών και τις παρεμβάσεις στις εκλογικές διαδικασίες από το εξωτερικό. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τις εθνικές αρχές να συνεργαστούν σχετικά με τα ανωτέρω θέματα.

I. ΟΥΚΡΑΝΙΑ

1. Υπενθυμίζοντας τα συμπεράσματα που εξέδωσε τον Μάρτιο του 2024, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει την πλήρη και αταλάντευτη υποστήριξή του προς την Ουκρανία, τον λαό της και την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητά της εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της.

2. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει απερίφραστα τις συνεχιζόμενες αεροπορικές και πυραυλικές επιθέσεις της Ρωσίας κατά αμάχων και μη στρατιωτικών και κρίσιμων υποδομών της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένης της πρόσφατης εντατικής στόχευσης του ενεργειακού τομέα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της θα εντείνουν την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας και βοήθειας πολιτικής προστασίας, συμπεριλαμβανομένου εξοπλισμού όπως ηλεκτρογεννήτριες και μετασχηματιστές ισχύος.

3. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει ότι πρέπει να παρασχεθούν επειγόντως στην Ουκρανία μέσα αεράμυνας και να επιταχυνθεί και να ενταθεί η παροχή κάθε αναγκαίας στρατιωτικής βοήθειας, συμπεριλαμβανομένων βλημάτων πυροβολικού και πυραύλων. Καλεί το Συμβούλιο, στην προσεχή του ιδίως σύνοδο, και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την απαιτούμενη συνέχεια. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει ικανοποίηση για την πρόοδο όσον αφορά τις προτάσεις για τη διοχέτευση έκτακτων εσόδων προερχόμενων από ακινητοποιημένα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας προς όφελος της Ουκρανίας και ζητεί την ταχεία έγκρισή τους.

Η στρατιωτική υποστήριξη θα παρασχεθεί με πλήρη σεβασμό της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας ορισμένων κρατών μελών και λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας όλων των κρατών μελών.

II. ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

4. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει σθεναρά και απερίφραστα την επίθεση του Ιράν κατά του Ισραήλ και επαναλαμβάνει την πλήρη αλληλεγγύη του προς τον λαό του Ισραήλ και την προσήλωσή του στην ασφάλεια του Ισραήλ και στην περιφερειακή σταθερότητα. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί το Ιράν και τις δυνάμεις που ενεργούν για λογαριασμό του να σταματήσουν όλες τους τις επιθέσεις και προτρέπει όλα τα μέρη να επιδείξουν τη μέγιστη δυνατή αυτοσυγκράτηση και να απόσχουν από κάθε ενέργεια που θα μπορούσε να οξύνει τις εντάσεις στην περιοχή. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα λάβει περαιτέρω περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν, ιδίως όσον αφορά τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAV) και τους πυραύλους. Η Ευρωπαϊκή Ένωση διατηρεί ακέραιη τη δέσμευσή της να συμβάλει στην αποκλιμάκωση και στην ασφάλεια στην περιοχή.

5. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει τα συμπεράσματα που εξέδωσε τον Μάρτιο του 2024, ως προς όλα τα στοιχεία τους, και επαναλαμβάνει τη δέσμευσή του να συνεργαστεί με τους εταίρους για τον χωρίς καθυστερήσεις τερματισμό της κρίσης στη Γάζα και την εφαρμογή της απόφασης 2728 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, μεταξύ άλλων μέσω της άμεσης κατάπαυσης του πυρός και της άνευ όρων απελευθέρωσης όλων των ομήρων, καθώς και μέσω της παροχής πλήρους, ταχείας, ασφαλούς και απρόσκοπτης πρόσβασης σε ανθρωπιστική βοήθεια στην κλίμακα που απαιτείται για τους Παλαιστίνιους που την έχουν ανάγκη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει σταθερά προσηλωμένη σε μια διαρκή και βιώσιμη ειρήνη με βάση τη λύση των δύο κρατών.

6. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να συνεργαστεί με όλους τους εταίρους για να αποφευχθεί η περαιτέρω κλιμάκωση των εντάσεων στην περιοχή, ιδίως στον Λίβανο. Υπενθυμίζει την ισχυρή υποστήριξή της προς τον Λίβανο και τον λαό του Λιβάνου και αναγνωρίζει τις δυσχερείς συνθήκες που αντιμετωπίζει ο Λίβανος εσωτερικά αλλά και λόγω των περιφερειακών εντάσεων. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί όλα τα μέρη να δεσμευτούν για την εφαρμογή της απόφασης 1701 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει προσηλωμένη στη σταθερότητα του Λιβάνου, μεταξύ άλλων μέσω της στήριξης στις αδήριτα αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, και στην ενίσχυση της στήριξής της προς τις ένοπλες δυνάμεις του Λιβάνου.

7. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαιώνει την αποφασιστικότητα της ΕΕ να στηρίξει τα πλέον ευάλωτα άτομα στον Λίβανο, συμπεριλαμβανομένων των προσφύγων, των εσωτερικά εκτοπισθέντων ατόμων και των κοινοτήτων υποδοχής που έχουν ανάγκη, καθώς και να παράσχει στήριξη για την καταπολέμηση της εμπορίας και της παράνομης διακίνησης ανθρώπων. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαιώνει την ανάγκη επίτευξης των απαραίτητων συνθηκών για επιστροφές των Σύρων προσφύγων υπό ασφαλείς και αξιοπρεπείς όρους και σε εθελοντική βάση, όπως ορίζει η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες.

8. Ενόψει της όγδοης διάσκεψης των Βρυξελλών για τη Συρία, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την Επιτροπή να επανεξετάσουν και να ενισχύσουν την αποτελεσματικότητα της βοήθειας της ΕΕ προς τους Σύρους πρόσφυγες και τους εκτοπισθέντες στη Συρία και την ευρύτερη περιοχή. Καλεί όλους τους χορηγούς να διατηρήσουν ή να αυξήσουν το ύψος της βοήθειάς τους.

ΙΙΙ. ΤΟΥΡΚΙΑ

9. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο διεξήγαγε στρατηγική συζήτηση σχετικά με τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας, λαμβάνοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση του Ύπατου Εκπροσώπου και της Επιτροπής σχετικά με την πορεία των πολιτικών, οικονομικών και εμπορικών σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας. Συνιστά στρατηγικό συμφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης η διασφάλιση σταθερού και ασφαλούς περιβάλλοντος στην Ανατολική Μεσόγειο και η ανάπτυξη μιας συνεργατικής και αμοιβαίως επωφελούς σχέσης με την Τουρκία. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναθέτει στην ΕΜΑ να προωθήσει τις εργασίες σχετικά με τις συστάσεις της κοινής ανακοίνωσης σύμφωνα με προηγούμενα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, σεβόμενη τις αρμοδιότητες των οικείων θεσμικών οργάνων, με σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο τρόπο, με την επιφύλαξη πρόσθετων κατευθύνσεων από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Η εποικοδομητική συμμετοχή της ίδιας της Τουρκίας θα συμβάλει καθοριστικά στην προώθηση των διαφόρων τομέων συνεργασίας που προσδιορίζονται στην κοινή ανακοίνωση.

10. Εν προκειμένω, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην επανέναρξη και την πρόοδο των συνομιλιών για τη διευθέτηση του ζητήματος της Κύπρου με στόχο την περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας ΕΕ-Τουρκίας. Υπενθυμίζοντας τα προηγούμενα συμπεράσματά του, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο παραμένει πλήρως προσηλωμένο στη συνολική διευθέτηση του Κυπριακού, στο πλαίσιο του ΟΗΕ, σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις του ΣΑΗΕ και τηρουμένων των αρχών στις οποίες θεμελιώνεται η Ένωση και του κεκτημένου. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χαιρετίζει τον διορισμό της María Angela Holguín Cuéllar ως προσωπικής απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα των ΗΕ για την Κύπρο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να συμβάλει ενεργά στην υποστήριξη όλων των σταδίων της διαδικασίας υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, με όλα τα κατάλληλα μέσα που διαθέτει.

18.4.2024