Το Συμβούλιο καλεί τις χώρες της ΕΕ και την Επιτροπή να προστατεύσουν καλύτερα την ψυχική υγεία των παιδιών και των εφήβων , προωθώντας την ασφαλή και υγιή χρήση των ψηφιακών εργαλείων και δημιουργώντας ένα πιο υγιές, ασφαλέστερο και πιο κατάλληλο για την ηλικία ψηφιακό περιβάλλον..
Σε έναν κόσμο όπου το ψηφιακό τοπίο μεταβάλλεται συνεχώς, η προστασία της ψυχικής υγείας των παιδιών μας δεν είναι επιλογή — είναι καθήκον. Πρέπει να ενεργούμε με σαφήνεια και συμπόνια για να προστατεύσουμε τα νεότερα μυαλά από βλάβες και να τα ενδυναμώσουμε ώστε να ευδοκιμήσουν στο διαδίκτυο και πέρα από αυτό. Τα συμπεράσματα που εγκρίθηκαν σήμερα καθορίζουν σαφείς, στοχευμένες δράσεις για την καλύτερη προστασία των παιδιών και των εφήβων μας και την ενίσχυση της ανθεκτικότητάς τους σε ένα διαρκώς εξελισσόμενο διαδικτυακό περιβάλλον.
Izabela Leszczyna, Υπουργός Υγείας της Πολωνίας
Δημιουργώντας ένα ασφαλέστερο ψηφιακό περιβάλλον
Στα συμπεράσματα που εγκρίθηκαν σήμερα, το Συμβούλιο πιέζει για μέτρα που θα διασφαλίζουν ότι τα παιδιά και οι έφηβοι μπορούν να χρησιμοποιούν ψηφιακά εργαλεία με ασφαλή και υγιή τρόπο , χωρίς να διακινδυνεύουν την ψυχική τους υγεία. Αυτά θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν:
- στενή συνεργασία με βασικούς ενδιαφερόμενους φορείς για την οικοδόμηση ενός ασφαλέστερου ψηφιακού περιβάλλοντος, ιδίως με τον ψηφιακό κλάδο, αλλά και με τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, τις τοπικές αρχές, τους εργαζόμενους στον τομέα της νεολαίας, τους εκπαιδευτικούς και τα μέλη της οικογένειας
- ευαισθητοποίηση γονέων, φροντιστών και εκπαιδευτικών σχετικά με τους κινδύνους που θέτει το ψηφιακό περιβάλλον και τα οφέλη της καθυστέρησης ή της σταδιακής εισαγωγής ψηφιακών εργαλείων σε κατάλληλη ηλικία
- εκστρατείες για τα μέσα ενημέρωσης και τον ψηφιακό γραμματισμό μεταξύ παιδιών και εφήβων, για να τους βοηθήσουν να αναπτύξουν μεγαλύτερη ανθεκτικότητα και να αντιμετωπίσουν απειλές όπως ο κυβερνοεκφοβισμός και η διαδικτυακή παραπληροφόρηση
- καλύτερος σχεδιασμός ψηφιακών προϊόντων για την προώθηση της ασφάλειας και της ιδιωτικότητας και την προστασία των νεαρών χρηστών από την χειραγώγηση ή την έκθεση σε κινδύνους που επηρεάζουν την ευημερία και την ψυχική τους υγεία
- ενίσχυση των μηχανισμών αναφοράς για την καταπολέμηση της διαδικτυακής σεξουαλικής εκμετάλλευσης και την ενθάρρυνση ενηλίκων, παιδιών και εφήβων να αναφέρουν ακατάλληλη συμπεριφορά ή επιβλαβές περιεχόμενο
Ψηφιακά εργαλεία: ευκαιρίες και κίνδυνοι για την ψυχική υγεία
Οι ψηφιακές τεχνολογίες έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν την ψυχική υγεία των παιδιών και των εφήβων παρέχοντας πρόσβαση σε πληροφορίες, δίκτυα υποστήριξης και υπηρεσίες εξ αποστάσεως θεραπείας . Παρέχουν επίσης ευκαιρίες για εξατομικευμένη μάθηση, ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων και ικανοτήτων, καθώς και πρόσβαση σε εικονικές κοινότητες. Αυτά τα οφέλη συμβάλλουν στη δημιουργία κοινωνικών συνδέσεων , ιδίως μεταξύ των εφήβων, οι οποίες μπορούν να ενισχύσουν την ψυχική τους υγεία και τη συνολική ευεξία.
Ωστόσο, τέτοιες τεχνολογίες μπορούν επίσης να βλάψουν σημαντικά την ψυχική υγεία των παιδιών και των εφήβων. Στην ανακοίνωσή της του 2023, η Επιτροπή εντόπισε διάφορα χαρακτηριστικά του ψηφιακού περιβάλλοντος που αποτελούν πιθανή απειλή για την ψυχική υγεία των νέων, όπως ακατάλληλο περιεχόμενο, κυβερνοεκφοβισμό, υπερβολικό χρόνο μπροστά σε οθόνες, τυχερά παιχνίδια στο διαδίκτυο και πρόσβαση σε παράνομα ναρκωτικά . Ο εθισμός στις οθόνες μπορεί επίσης να περιορίσει τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις εκτός σύνδεσης, οδηγώντας σε κοινωνική απομόνωση και μοναξιά.
Φόντο
Η ψυχική υγεία των παιδιών και των εφήβων έχει λάβει αυξημένη προσοχή σε επίπεδο ΕΕ τα τελευταία χρόνια. Στις 7 Ιουνίου 2023, η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση σχετικά με μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στην ψυχική υγεία, με επίκεντρο την αποτελεσματική πρόληψη, την επαρκή και οικονομικά προσιτή πρόσβαση στην ψυχική υγειονομική περίθαλψη και την κοινωνική επανένταξη μετά την ανάρρωση. Σχετικές νομοθετικές πρωτοβουλίες σε επίπεδο ΕΕ περιλαμβάνουν τον νόμο για τις ψηφιακές υπηρεσίες, την οδηγία για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων και τον νόμο για την τεχνητή νοημοσύνη.
Η ψυχική υγεία των νέων αποτελεί βασική προτεραιότητα της πολωνικής προεδρίας και συζητήθηκε στην άτυπη σύνοδο των υπουργών Υγείας στις 24-25 Μαρτίου 2025 και στη διάσκεψη υψηλού επιπέδου για την προαγωγή της ψυχικής υγείας των παιδιών και των εφήβων στο πλαίσιο της ψηφιοποίησης στις 7-8 Απριλίου 202
21.6.2025
