Στο τρίτο έτος της έναρξης της ευρείας κλίμακας εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, το Συμβούλιο ενέκρινε σήμερα μια ευρεία 16η δέσμη οικονομικών και μεμονωμένων περιοριστικών μέτρων. Το πακέτο αγγίζει ζωτικούς τομείς της ρωσικής οικονομίας, αποδυναμώνοντας περαιτέρω την ικανότητα του καθεστώτος να διεξάγει τον παράνομο, απρόκλητο και αδικαιολόγητο επιθετικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας
Εδώ και τρία χρόνια, η Ρωσία βομβαρδίζει ανηλεώς την Ουκρανία, προσπαθώντας να κλέψει γη που δεν είναι δική τους να πάρουν. Αυτός ο νέος γύρος κυρώσεων δεν στοχεύει μόνο τον ρωσικό σκιώδη στόλο, αλλά και αυτούς που υποστηρίζουν τη λειτουργία μη ασφαλών πετρελαιοφόρων, ελεγκτών βιντεοπαιχνιδιών που χρησιμοποιούνται για να πιλοτάρουν drones, τράπεζες που χρησιμοποιούνται για να παρακάμπτουν τις κυρώσεις μας και προπαγάνδας που χρησιμοποιούνται για να εκτοξεύουν ψέματα. Δεν υπάρχει αμφιβολία για το ποιος είναι ο επιτιθέμενος, ποιος πρέπει να πληρώσει και να λογοδοτήσει για αυτόν τον πόλεμο. Κάθε πακέτο κυρώσεων στερεί από το Κρεμλίνο πόρους για να διεξάγει πόλεμο. Με τις συνομιλίες σε εξέλιξη για τον τερματισμό της επιθετικότητας της Ρωσίας, πρέπει να βάλουμε την Ουκρανία στην ισχυρότερη δυνατή θέση. Οι κυρώσεις παρέχουν μόχλευση.
Kaja Kallas, Ύπατη Εκπρόσωπος για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας
Το σημερινό πακέτο περιλαμβάνει αποφάσεις για:
Μεμονωμένες καταχωρίσεις
Το Συμβούλιο συμφώνησε σε ένα σημαντικό σύνολο 83 καταλόγων , αποτελούμενο από 48 άτομα και 35 οντότητες υπεύθυνες για ενέργειες που υπονομεύουν ή απειλούν την εδαφική ακεραιότητα, την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της Ουκρανίας.
Επιπλέον, το Συμβούλιο καθόρισε δύο νέα κριτήρια που θα επιτρέψουν στην ΕΕ να επιβάλει περιοριστικά μέτρα σε άτομα και οντότητες που κατέχουν ή εκμεταλλεύονται πλοία του σκιώδους στόλου του Πούτιν . και όσοι υποστηρίζουν ή επωφελούνται από το στρατιωτικό και βιομηχανικό συγκρότημα της Ρωσίας .
Σκιώδης στόλος
Επιπλέον πλοία προστέθηκαν στον κατάλογο εκείνων που υπόκεινται σε απαγόρευση πρόσβασης σε λιμάνι και απαγόρευση παροχής ευρέος φάσματος υπηρεσιών που σχετίζονται με τις θαλάσσιες μεταφορές. Αυτό το μέτρο στοχεύει δεξαμενόπλοια εκτός ΕΕ που αποτελούν μέρος του σκιώδους στόλου του Πούτιν που παρακάμπτουν τον μηχανισμό ανώτατης τιμής πετρελαίου, υποστηρίζουν τον ενεργειακό τομέα της Ρωσίας ή πλοία που είναι υπεύθυνα για τη μεταφορά στρατιωτικού εξοπλισμού για τη Ρωσία ή κλεμμένων ουκρανικών σιτηρών. 74 πλοία που προέρχονται από τρίτες χώρες στοχοποιήθηκαν σήμερα για αυτούς τους λόγους, ανεβάζοντας το σύνολο των χαρακτηρισμένων πλοίων σε 153.
Χρηματοοικονομικά και τραπεζικά
Για πρώτη φορά, η ΕΕ επιβάλλει απαγόρευση συναλλαγών σε πιστωτικά ή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα εγκατεστημένα εκτός Ρωσίας που χρησιμοποιούν το «Σύστημα Μεταφοράς Χρηματοοικονομικών Μηνυμάτων» (SPFS) της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας. Η SPFS είναι μια εξειδικευμένη υπηρεσία χρηματοοικονομικών μηνυμάτων που αναπτύχθηκε από την Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας για να εξουδετερώσει την επίδραση των περιοριστικών μέτρων.
Επιπλέον, το Συμβούλιο αποφάσισε να επεκτείνει την απαγόρευση παροχής εξειδικευμένων υπηρεσιών χρηματοοικονομικών μηνυμάτων σε 13 περιφερειακές τράπεζες που θεωρούνται σημαντικές για τα ρωσικά χρηματοπιστωτικά και τραπεζικά συστήματα.
Εμπόριο
Το Συμβούλιο πρόσθεσε επίσης 53 νέες οντότητες στον κατάλογο εκείνων που υποστηρίζουν άμεσα το στρατιωτικό και βιομηχανικό συγκρότημα της Ρωσίας στον επιθετικό της πόλεμο κατά της Ουκρανίας. Θα υπόκεινται σε αυστηρότερους περιορισμούς εξαγωγών όσον αφορά αγαθά και τεχνολογίες διπλής χρήσης , καθώς και αγαθά και τεχνολογία που ενδέχεται να συμβάλουν στην τεχνολογική βελτίωση του τομέα άμυνας και ασφάλειας της Ρωσίας . Το ένα τρίτο αυτών των οντοτήτων είναι Ρωσικές ενώ οι άλλες βρίσκονται σε τρίτες χώρες (Κίνα, συμπεριλαμβανομένου του Χονγκ Κονγκ, της Ινδίας, του Καζακστάν, της Σιγκαπούρης Τουρκία, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και του Ουζμπεκιστάν) και έχουν εμπλακεί στην παράκαμψη των εμπορικών περιορισμών ή έχουν εμπλακεί στην προμήθεια ευαίσθητων αντικειμένων που απαιτούνται, για παράδειγμα, για UAV και πυραύλους που χρησιμοποιούνται για ρωσικές στρατιωτικές επιχειρήσεις.
Επιπλέον, η σημερινή απόφαση επεκτείνει τη λίστα των περιορισμένων αντικειμένων που συμβάλλουν στην τεχνολογική βελτίωση του τομέα άμυνας και ασφάλειας της Ρωσίας προσθέτοντας στοιχεία για την ανάπτυξη και παραγωγή των στρατιωτικών συστημάτων της Ρωσίας, όπως: χημικές πρόδρομες ουσίες της Chloropicrin και άλλων παραγόντων ελέγχου ταραχών, λογισμικό που σχετίζεται με μηχανήματα αριθμητικού ελέγχου υπολογιστών ( CNC ) , μηχανές χρωμίου που χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο των ενώσεων AV και ).
Τέλος, η ΕΕ εισήγαγε περαιτέρω περιορισμούς στις εξαγωγές αγαθών που συμβάλλουν στην ενίσχυση των ρωσικών βιομηχανικών δυνατοτήτων (χημικά, ορισμένα πλαστικά και καουτσούκ) και στη διαμετακόμισή τους μέσω της Ρωσίας, καθώς και περαιτέρω περιορισμούς στις εισαγωγές πρωτογενούς αλουμινίου , που αποφέρει σημαντικά έσοδα για τη Ρωσία.
Απαγόρευση εκπομπής
Το Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα να αναστείλει τις άδειες μετάδοσης της ΕΕ σε οκτώ ρωσικά μέσα ενημέρωσης υπό τον μόνιμο έλεγχο της ρωσικής ηγεσίας και να τους απαγορεύσει να μεταδίδουν το περιεχόμενό τους. Αυτά είναι: EADaily / Eurasia Daily, Fondsk, Lenta, NewsFront, RuBaltic, SouthFront, Strategic Culture Foundation και Krasnaya Zvezda / Tvzvezda. Αυτά τα μέσα ενημέρωσης υπήρξαν ουσιαστικά και καθοριστικά για την προώθηση και την υποστήριξη του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και για την αποσταθεροποίηση των γειτονικών της χωρών και της ΕΕ και των κρατών μελών της.
Σύμφωνα με τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, τα μέτρα που συμφωνήθηκαν σήμερα δεν θα εμποδίσουν τα στοχευμένα μέσα ενημέρωσης και το προσωπικό τους να ασκούν δραστηριότητες στην ΕΕ εκτός από τις ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές, π.χ. έρευνα και συνεντεύξεις.
Θύρες και κλειδαριές
Η ΕΕ απαγορεύει οποιαδήποτε συναλλαγή με ορισμένα εισηγμένα λιμάνια, κλειδαριές και αεροδρόμια στη Ρωσία που χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά UAV, πυραύλων και σχετικής τεχνολογίας και εξαρτημάτων στη Ρωσία ή για την παράκαμψη του ανώτατου ορίου τιμών του πετρελαίου ή άλλων περιοριστικών μέτρων από πλοία που εφαρμόζουν παράτυπες και υψηλού κινδύνου ναυτιλιακές πρακτικές . Αυτό περιλαμβάνει την πρόσβαση στις εγκαταστάσεις τους και την παροχή οποιωνδήποτε υπηρεσιών σε πλοία ή αεροσκάφη.
Μεταφορές
Προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα των περιοριστικών μέτρων της ΕΕ που στοχεύουν στον τομέα των αερομεταφορών, το Συμβούλιο αποφάσισε να διευρύνει την απαγόρευση πτήσεων της ΕΕ σε εισηγμένους αερομεταφορείς που εκτελούν πτήσεις εσωτερικού εντός Ρωσίας ή εξάγουν αεροσκάφη ή άλλα αεροπορικά αγαθά και τεχνολογία σε ρωσικούς αερομεταφορείς και στις ελεγχόμενες οντότητες τους.
Επιπλέον, η ΕΕ ενισχύει την υφιστάμενη απαγόρευση της οδικής μεταφοράς εμπορευμάτων εντός της επικράτειας της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της διαμετακόμισης, από φορείς της ΕΕ που ανήκουν κατά 25% ή περισσότερο σε ρωσικό φυσικό ή νομικό πρόσωπο. Η νέα διάταξη απαγορεύει οποιεσδήποτε αλλαγές στην κεφαλαιακή διάρθρωση των επιχειρήσεων οδικών μεταφορών που θα αύξαναν το ποσοστό που κατέχει ρωσικό φυσικό ή νομικό πρόσωπο πάνω από 25%.
Ενέργεια
Το πακέτο που συμφωνήθηκε σήμερα επιβάλλει περαιτέρω περιορισμούς στις εξαγωγές αγαθών και τεχνολογίας, ιδίως λογισμικού που σχετίζεται με την εξερεύνηση πετρελαίου και φυσικού αερίου , προκειμένου να περιοριστεί περαιτέρω οι δυνατότητες εξερεύνησης και παραγωγής της Ρωσίας. Επιπλέον, επεκτείνει την απαγόρευση παροχής αγαθών, τεχνολογίας και υπηρεσιών για την ολοκλήρωση έργων αργού πετρελαίου στη Ρωσία , όπως το πετρελαϊκό Vostok , παρόμοια με την ολοκλήρωση των έργων LNG που ισχύουν σήμερα.
Το Συμβούλιο απαγορεύει επίσης την παροχή προσωρινής αποθήκευσης ρωσικού αργού πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου εντός της ΕΕ, ανεξάρτητα από την τιμή αγοράς του πετρελαίου και τον τελικό προορισμό αυτών των προϊόντων.
Άλλοι
Η ΕΕ απαγορεύει την παροχή κατασκευαστικών υπηρεσιών , συμπεριλαμβανομένων των έργων πολιτικού μηχανικού , επεκτείνοντας την προσέγγιση που εφαρμόζεται ήδη σε παράνομα κατεχόμενα μέρη της Ουκρανίας.
Προκειμένου να καταπολεμηθεί η παράνομη επανεξαγωγή αγαθών της ΕΕ που υπόκεινται σε κυρώσεις, οι φορείς εκμετάλλευσης της ΕΕ που πωλούν ευαίσθητα αγαθά σε τρίτες χώρες εκτός από χώρες εταίρους απαιτείται να εφαρμόζουν μηχανισμούς δέουσας επιμέλειας , ικανούς να εντοπίζουν, να αξιολογούν και να μετριάζουν τους κινδύνους μιας τέτοιας επανεξαγωγής στη Ρωσία. Η Επιτροπή θα βοηθήσει τους οικονομικούς φορείς να διευκολύνουν τη συμμόρφωσή τους, ιδίως σε σχέση με αυτές τις απαιτήσεις.
Λευκορωσία
Το σημερινό πακέτο περιλαμβάνει περαιτέρω περιοριστικά μέτρα για τη Λευκορωσία που αντικατοπτρίζουν τις κυρώσεις που σχετίζονται με το εμπόριο που συμφωνήθηκαν κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας , καθώς και άλλα μέτρα, όπως περιορισμούς σχετικά με την πώληση ή την παροχή υπηρεσιών και λογισμικού, καταθέσεις και πορτοφόλια κρυπτοστοιχείων και μεταφορές.
Επιπλέον, το Συμβούλιο εισήγαγε ένα νέο κριτήριο καταχώρισης που στοχεύει πρόσωπα, οντότητες ή φορείς που υποστηρίζουν ή επωφελούνται από το στρατιωτικό και βιομηχανικό συγκρότημα της Λευκορωσίας.
Κριμαία και Σεβαστούπολη, καθώς και ορισμένες μη ελεγχόμενες από την κυβέρνηση περιοχές της Ουκρανίας
Το Συμβούλιο εισήγαγε σήμερα νέους περιορισμούς στην Κριμαία και τη Σεβαστούπολη και στις μη ελεγχόμενες από την κυβέρνηση περιοχές της Ουκρανίας στις περιφέρειες Ντόνετσκ, Χερσώνα, Λουχάνσκ και Ζαπορίζια, με στόχο την αναστολή της ένταξής τους στη Ρωσική Ομοσπονδία και την αποτροπή της παράκαμψης των κυρώσεων της ΕΕ.
Οι περιορισμοί αυτοί αφορούν την παροχή υπηρεσιών λογιστικής, ελεγκτικής, τήρησης βιβλίων, φορολογικών συμβουλών, επιχειρηματικών και διοικητικών συμβουλών, δημοσίων σχέσεων, κατασκευών, αρχιτεκτονικών, μηχανικών, νομικών συμβουλών, συμβουλών πληροφορικής, έρευνας αγοράς και δημοσκόπησης κοινής γνώμης, τεχνικών δοκιμών και ανάλυσης και διαφήμισης. Επιπλέον, οι περιορισμοί αφορούν την παροχή ορισμένου λογισμικού για τη διαχείριση επιχειρήσεων και για τη βιομηχανική σχεδίαση και κατασκευή, καθώς και σχετικά δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας ή εμπορικά μυστικά.
Το καθεστώς κυρώσεων σχετικά με τις μη ελεγχόμενες από την κυβέρνηση περιοχές της Ουκρανίας παρατάθηκε πρόσφατα για ένα ακόμη έτος έως τον Φεβρουάριο του 2026 .
Οι σχετικές νομικές πράξεις θα δημοσιευτούν σύντομα στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε.
Φόντο
Στα συμπεράσματά του της 19ης Δεκεμβρίου 2024, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επανέλαβε ότι καταδίκασε αποφασιστικά τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, ο οποίος αποτελεί έκδηλη παραβίαση του Χάρτη του ΟΗΕ, και επιβεβαίωσε τη συνεχιζόμενη υποστήριξή του για την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαίωσε επίσης την ακλόνητη δέσμευση της ΕΕ να παρέχει συνεχή πολιτική, χρηματοπιστωτική, οικονομική, ανθρωπιστική, στρατιωτική και διπλωματική υποστήριξη στην Ουκρανία και τον λαό της για όσο χρόνο χρειαστεί και όσο εντατικά χρειάζεται. Η Ρωσία δεν πρέπει να επικρατήσει.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαίωσε την υποστήριξή του για μια συνολική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη που βασίζεται στις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και του διεθνούς δικαίου, σύμφωνα με τις βασικές αρχές και στόχους της Φόρμουλας Ειρήνης της Ουκρανίας, και υπογράμμισε την αρχή ότι δεν αναλαμβάνεται καμία πρωτοβουλία για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία. Για το σκοπό αυτό, η ΕΕ και τα κράτη μέλη της θα συνεχίσουν τις εντατικές προσπάθειές τους για παγκόσμια προσέγγιση και θα συμμετάσχουν στις συζητήσεις που επηρεάζουν την ασφάλεια της Ευρώπης.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει έτοιμη να εντείνει την πίεση στη Ρωσία, μεταξύ άλλων με την υιοθέτηση περαιτέρω κυρώσεων.
24.2.2025
