Στον απελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-1959, πολλοί αγωνιστές έχασαν τη ζωή τους σε ενέδρες, στο αντάρτικο, σε κρησφύγετα, στην αγχόνη, σε διαδηλώσεις. Για τα βασανιστήρια και την κακοποίηση που ασκούσαν οι Άγγλοι μαζί με όργανά τους, κυρίως Τούρκους επικουρικούς, υπάρχουν αμέτρητες μαρτυρίες από παθόντες. Όμως, το βιβλίο της δημοσιογράφου Ελίνας Σταματίου “14 Εγκλήματα μιας Αυτοκρατορίας” ξεχωρίζει γιατί οι παθόντες δολοφονήθηκαν λόγω φρικαλέων βασανιστηρίων. Η συγγραφέας, μέσα από διεισδυτική έρευνα, εντοπίζει άγνωστα αρχεία και πηγές της αποικιοκρατίας, διασταυρώνει μαρτυρίες και αποκαλύπτει με τεκμηριωμένο τρόπο 14 περιπτώσεις αντρών 17-37 χρονών, οι οποίοι συνελήφθησαν και υπέστησαν φριχτά βασανιστήρια μέχρι θανάτου. Τα 14 εγκλήματα έγιναν σε διάφορους τόπους στη διάρκεια του αγώνα, ενόσω η «πολιτισμένη» Βρετανία δεσμευόταν από την Οικουμενική Διακήρυξη για απαγόρευση των βασανιστηρίων!
Συγκεκριμένα, το βιβλίο φέρνει στο φως αδιάσειστα στοιχεία, ιατρικές εκθέσεις, φωτογραφίες, νεκροψίες και άλλες «χαμένες» αναφορές από αποικιοκρατικές πηγές μαζί με μαρτυρίες Άγγλων που υπηρέτησαν τότε στην Κύπρο. Τα στοιχεία καταδεικνύουν πως δεκατέσσερις άνθρωποι δολοφονήθηκαν με φριχτό τρόπο και σε δύο περιπτώσεις τα πτώματα ουδέποτε βρέθηκαν. Η εθνική υπερηφάνεια που αισθάνεται ο αναγνώστης συνοδεύεται από… γροθιά στο στομάχι για τα ασύλληπτης βαναυσότητας βασανιστήρια και από οργή για την δολιότητα συγκάλυψης των εγκλημάτων.
Η ωμή αλήθεια είναι τόσο τεκμηριωμένη, που οι περιγραφές φρίκης με βασανιστές-κτήνη πάνω σε ανυπεράσπιστους ανθρώπους, μεταξύ τους έφηβους και πολύτεκνους γονείς, προκαλούν ίλιγγο στον αναγνώστη. Το κακοποιημένο έως θανάτου σώμα του 17χρονου Λουκά Λουκά στο εξώφυλλο προϊδεάζει για τις ατελείωτες ώρες και ενίοτε μέρες βασανιστηρίων. Στις Πλάτρες καταχείμωνα, αγωνιστής δεμένος μέσα σε σιντριβάνι με παγωμένο νερό όλη νύχτα μέχρι που ξεψύχησε… Χτυπήματα με γκλοπ αδιάκοπα, μέχρι που έφυγε κομμάτι από το κρανίο… Χοντροκομμένο αλάτι με πριονίδια για φαγητό κι ούρα με το ζόρι για νερό. Τεχνητοί πνιγμοί. Άγριο μαστίγωμα γεννητικών οργάνων κι ακρωτηριασμοί… Σπάσιμο των κλειδώσεων με ρόπαλα. Σύνθλιψη κρανίων με σιδερένια μέγγενη… Αυτές ήταν μερικές από τις πρακτικές των Βρετανών ανακριτών σε κρατητήρια, αποθήκες και αχυρώνες, που γίνονταν κολαστήρια βαναυσότητας και μάρτυρες βογγητών πόνου προς τον θάνατο, με ύστατες κραυγές πριν το τέλος: «Τα μωρά μου…Τα μωρά μου»… «Παναγία μου…», «Βγαίνει η ψυχή μου»…. Στην συνέχεια, παραποιημένα πιστοποιητικά θανάτου, ψευδείς νεκροψίες, καταθέσεις για δήθεν απόπειρα αποδράσεων, όταν ο αγωνιστής είναι αναίσθητος από τα βασανιστήρια, με αφρούς στο στόμα και με «έναν ήχο σαν λιοντάρι που γρυλίζει καθώς πέθαινε αφημένος στο τσιμέντο.» Ένας δεκαοχτάχρονος που συνελήφθη στην Πάφο, τον είδαν συναγωνιστές του στην ανάκριση με «το πρόσωπό του γεμάτο αίμα και δεν μπορούσε να περπατήσει», «με βογγητά και θορύβους» και στο δωμάτιο του αργότερα τον άκουσαν να ουρλιάζει προς το θάνατο. Στο νεκροτομείο, το πρόσωπό αιματοβαμμένο και παραμορφωμένο, αλλά τα κλινικά έγγραφα ανέφεραν άγνωστη αιτία πτώσης…
Για όλα αυτά, υποκλινόμαστε με αιώνια ευγνωμοσύνη στο μεγαλείο της ΕΟΚΑ, στο μεγαλείο ενός λαού.
Κώστας Μαυρίδης, Ευρωβουλευτής costas.mavrides@europarl.europa.eu
Υ.Γ. Τυχόν απόταξη από τον Ελληνικό Στρατό των δοκίμων υπαξιωματικών του Πολεμικού Ναυτικού για συνθήματα που εκφώνησαν στην παρέλαση της 25ης Μαρτίου, θα αποτελεί βάναυση απόφαση της πολιτικής ηγεσίας στην Αθήνα που με την στάση της θα διχάσει το Έθνος. Εύχομαι αυτό το στίγμα να αποφευχθεί προτού είναι αργά.
