Tο Συμβούλιο ενέκρινε συμπεράσματα σχετικά με έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ) με στόχο την αξιολόγηση της δράσης της πολιτικής συνοχής για την υποστήριξη των Ουκρανών προσφύγων στην Ευρώπη.
Για την αντιμετώπιση των μεταναστευτικών προκλήσεων που προκλήθηκαν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, η ΕΕ προσάρμοσε σταδιακά τους κανόνες της πολιτικής συνοχής υιοθετώντας τη Δράση Συνοχής για τους Πρόσφυγες στην Ευρώπη (CARE).
Το ΕΕΣ εξέτασε κατά πόσον τα κράτη μέλη χρησιμοποίησαν αποτελεσματικά το CARE και τα διαθέσιμα κονδύλια της πολιτικής συνοχής για την αντιμετώπιση των αναγκών των προσφύγων και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το CARE βοήθησε τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν τη διαθέσιμη χρηματοδότηση της πολιτικής συνοχής για την αντιμετώπιση της κρίσης. Ωστόσο, το ΕΕΣ διαπίστωσε επίσης ότι η παρακολούθηση της χρηματοδότησης της πολιτικής συνοχής δεν καταγράφει ολόκληρη την υποστήριξη και τη χρήση του CARE και συνέστησε στην Επιτροπή, εάν προετοιμάσει προτάσεις για νέα μέτρα ή τροποποιήσεις που σχετίζονται με την κρίση, να διασφαλίσει ότι υπάρχει ένα κατάλληλο σύστημα παρακολούθησης με τα δεδομένα που είναι απαραίτητα για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητάς τους.
Στα συμπεράσματά του, το Συμβούλιο υπενθυμίζει τους τρεις κανονισμούς σχετικά με τη Δράση της Συνοχής για τους Πρόσφυγες στην Ευρώπη (CARE, CARE Plus και FAST-CARE) που αύξησαν την ευελιξία, τη ρευστότητα και την απλούστευση της πολιτικής συνοχής για τα Πολυετή Δημοσιονομικά Πλαίσια (ΠΔΠ) 2014-2020 και 2021-2027 και διευκόλυναν τα κράτη μέλη να χρηματοδοτήσουν έργα που συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των μεταναστευτικών προκλήσεων που προκύπτουν από τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.
Το Συμβούλιο συμφωνεί, ωστόσο, με το συμπέρασμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ότι υπάρχει κίνδυνος η επαναλαμβανόμενη χρήση της πολιτικής συνοχής για την αντιμετώπιση κρίσεων να επηρεάσει τον πρωταρχικό στρατηγικό στόχο του , που είναι η ενίσχυση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής μεταξύ των ευρωπαϊκών περιφερειών.
Τέλος, το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι υπάρχει κατάλληλο σύστημα παρακολούθησης, σε περίπτωση που προετοιμάσει νέα μέτρα ή τροποποιήσεις που σχετίζονται με την κρίση, ώστε να είναι διαθέσιμα τα δεδομένα που είναι απαραίτητα για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των εν λόγω μέτρων. Η Επιτροπή θα πρέπει ιδίως να επιδιώξει ένα αναλογικό σύστημα παρακολούθησης που να επιτρέπει την ταχεία αντίδραση και να αποφεύγει τον υπερβολικό διοικητικό φόρτο.
Ιστορικό
Η πρωτοβουλία «Δράση της Συνοχής για τους Πρόσφυγες στην Ευρώπη» (CARE) υποστηρίζει τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες στην παροχή έκτακτης βοήθειας σε άτομα που εγκαταλείπουν την Ουκρανία λόγω της ρωσικής εισβολής.
Στις 12 Φεβρουαρίου 2025, το ΕΕΣ δημοσίευσε την ειδική έκθεσή του με τίτλο «Δράση της Συνοχής για τους Πρόσφυγες στην Ευρώπη: Αυξημένη ευελιξία, αλλά τα ανεπαρκή δεδομένα εμποδίζουν τη μελλοντική αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας», η οποία παρέχει μια εις βάθος αξιολόγηση της χρήσης των τριών κανονισμών σχετικά με τη δράση της Συνοχής για τους Ουκρανούς πρόσφυγες στην Ευρώπη (CARE, CARE+ και FAST-CARE) από τα κράτη μέλη, των διαθέσιμων κονδυλίων της πολιτικής συνοχής για την αντιμετώπιση των ειδικών αναγκών των εκτοπισμένων από την Ουκρανία και της υποστήριξης που παρέχει η Επιτροπή για την εφαρμογή των μέτρων CARE.
Η έκθεση διαπίστωσε ότι το CARE παρείχε στα κράτη μέλη ευελιξία, ρευστότητα και απλούστευση για να διευκολύνει τη χρήση των κονδυλίων της πολιτικής συνοχής για την ταχεία αντιμετώπιση των μεταναστευτικών προκλήσεων, παρά την περιορισμένη χρηματοδότηση που διατίθεται στο πλαίσιο των προγραμμάτων 2014-2020. Οι διαχειριστικές αρχές έκριναν την υποστήριξη και την καθοδήγηση που παρείχε η Επιτροπή σχετικά με τις διατάξεις του CARE και την εφαρμογή τους έγκαιρη και κατάλληλη, και θεώρησαν τους μηχανισμούς ευελιξίας του CARE χρήσιμους για την αντιμετώπιση των μεταναστευτικών προκλήσεων. Ωστόσο, η αξιοποίησή τους διέφερε σημαντικά μεταξύ προγραμμάτων και κρατών μελών, καθώς η κρίση δεν τα επηρέασε όλα εξίσου.
Η έκθεση διαπίστωσε επίσης ότι ο αναπρογραμματισμός επηρεάστηκε από τις αβέβαιες ή μη διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με τις ροές προσφύγων από την Ουκρανία και την ανάγκη για υποστήριξη που προκύπτει από αυτές, και ότι οι δράσεις για την αντιμετώπιση των ειδικών αναγκών των προσφύγων επιλέχθηκαν και υλοποιήθηκαν γρήγορα, σύμφωνα με την ανάγκη για άμεση δράση. Επιπλέον, το Ελεγκτικό Συνέδριο αξιολόγησε ότι οι υποστηριζόμενες δράσεις προσαρμόστηκαν στις συγκεκριμένες καταστάσεις και ανάγκες και οι συμμετέχοντες τις θεώρησαν χρήσιμες και ότι ανταποκρίνονταν στις πιο επείγουσες ανάγκες τους.
Τέλος, η έκθεση διαπίστωσε ότι η αποτελεσματικότητα της βοήθειας που παρέχεται μέσω του CARE σπάνια μετρήθηκε και οι ελλιπείς πληροφορίες σχετικά με τη χρήση του CARE περιορίζουν την αξιολόγηση της συνολικής αποτελεσματικότητάς του.
12.3.2025
