Ο Υπουργός Επικρατείας, Άκης Σκέρτσος και ο Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης συναντήθηκαν την Τρίτη 20 Μαΐου, μετά από αίτημα της ελληνικής πλευράς, με τον Επίτροπο Δημοκρατίας, Δικαιοσύνης, Κράτους Δικαίου και Προστασίας των Καταναλωτών Michael MacGrath, στις Βρυξέλλες.
Ο Υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος έκανε μια αναλυτική παρουσίαση, σε σχέση με τα βήματα προόδου που έχει κάνει η Ελλάδα όσον αφορά στο Κράτος Δικαίου, το οποίο όπως υπογράμμισε είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη σταθερότητα της οικονομίας, την ανθεκτικότητα της δημοκρατίας και την εμπιστοσύνη των πολιτών.
Στη συνέχεια, παρέθεσε μια σειρά από διαρθρωτικές και μετρήσιμες αλλαγές που έχουν γίνει στον τομέα της δικαιοσύνης (π.χ. μέτρα ενίσχυσης της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης, αλλά και επιτάχυνσης των διαδικασιών, το νέο αξιοκρατικό σύστημα αξιολόγησης και προαγωγής των δικαστών, η επέκταση των συστημάτων ηλεκτρονικής δικαιοσύνης, κ.ά.), καθώς και στη μάχη κατά της διαφθοράς (δημιουργία Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, πλατφόρμες ηλεκτρονικών προμηθειών, συστήματα ελέγχου σε πραγματικό χρόνο και ψηφιακά κανάλια αναφοράς για καταγγελίες, κ.ά.).
Επιπρόσθετα, αναφέρθηκε στα επόμενα, εξίσου σημαντικά βήματα που δρομολογούνται:
Ετοιμάζονται συνταγματικές τροποποιήσεις για περαιτέρω αποπολιτικοποίηση της διαδικασίας επιλογής των δικαστών, του καθεστώτος ασυλίας των υπουργών και του πλαισίου αξιολόγησης και δοκιμασίας των δημοσίων υπαλλήλων.
Ξεκινούν νέα ψηφιακά μητρώα για πιο αποτελεσματική παρακολούθηση των οικονομικών εγκλημάτων μεταξύ φορέων, καθώς και ένα νέο, πιο αποδοτικό πειθαρχικό πλαίσιο για τους δημόσιους υπαλλήλους.
Λαμβάνονται πρωτοβουλίες για τη βελτίωση της ρύθμισης της ιδιοκτησίας των μέσων ενημέρωσης και τη διασφάλιση της διαφάνειας και της πολυφωνίας.
Επιταχύνονται οι μεταρρυθμίσεις και η ψηφιοποίηση στη διοικητική, πολιτική και ποινική δικαιοσύνη για τη βελτίωση της πρόσβασης και τη μείωση των δυσλειτουργιών, ιδιαίτερα για πολίτες και επιχειρήσεις.
Στο πλαίσιο των συνομιλιών, ο Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης ανακοίνωσε στον Ευρωπαίο Επίτροπο, ότι η Ελλάδα γίνεται από τα πρώτα κράτη-μέλη της ΕΕ που θα ενσωματώσει, άμεσα, την Ευρωπαϊκή Οδηγία για τις καταχρηστικές αγωγές σε βάρος δημοσιογράφων (slapps). Παράλληλα, παρέθεσε μια σειρά από μεταρρυθμίσεις που έχουν γίνει στην Ελλάδα στον χώρο των ΜΜΕ, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας στη λειτουργία τους και την ασφάλεια των δημοσιογράφων.
Χαρακτηριστικά αναφέρθηκε:
• στο σύστημα διορισμών της Διοίκησης της Δημόσιας ραδιοτηλεόρασης, καθώς και του Αθηναϊκού-Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων, όπου η επιλογή των επικεφαλής γίνεται μέσω ανοικτού διαγωνισμού, με γραπτές εξετάσεις, τη σύμφωνη γνώμη της Βουλής και εποπτεία από Ανεξάρτητη Αρχή,
• στη λειτουργία των Μητρώων Έντυπου και Ηλεκτρονικού Τύπου, που διασφαλίζουν τη διαφάνεια στις κρατικές ενισχύσεις και διαφημίσεις. Σημείωσε πως η ελληνική Κυβέρνηση έχει διασφαλίσει ότι τουλάχιστον το 30% αυτής της χρηματοδότησης κατευθύνεται σε περιφερειακά και τοπικά μέσα, υποστηρίζοντας, εμπράκτως, την πολυφωνία.
• στις αλλαγές που προωθούνται στη λειτουργία των Μητρώων μέσω του νέου νομοσχεδίου που θα έρθει προς ψήφιση στη Βουλή για την ενίσχυσή τους,
• στην κατάργηση του αδικήματος της απλής δυσφήμησης από τον Ποινικό Κώδικα,
• στη θέσπιση ιδιώνυμου αδικήματος για τις απειλές κατά αθλητικογράφων,
• στη λειτουργία της Task Force για την ενίσχυση των δημοσιογράφων
Σε ανάρτησή του ο Επίτροπος Michael MacGrath τόνισε: «Μια ευπρόσδεκτη ευκαιρία να συζητήσουμε με τον Α. Σκέρτσο και τον Π. Μαρινάκη θέματα που σχετίζονται με το Κράτος Δικαίου. Η ετήσια Έκθεσή μας για το Κράτος Δικαίου είναι μια ευκαιρία για στοχασμό και πρόοδο για τα κράτη-μέλη. Ο σκοπός της είναι να υποστηρίξει τα κράτη-μέλη στην πραγματοποίηση βελτιώσεων στους 4 πυλώνες του».
Σε δηλώσεις του σε εκπροσώπους του Τύπου, ο Υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος επεσήμανε: «Με τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο, σήμερα, συναντήσαμε τον Επίτροπο MacGrath, ο οποίος είναι αρμόδιος για θέματα Κράτους Δικαίου, Δικαιοσύνης, Προστασίας του Καταναλωτή, και του παρουσιάσαμε τα βασικά σημεία προόδου της Ελληνικής Δημοκρατίας σε σχέση με την ετήσια έκθεση για την προστασία και τον σεβασμό στο Κράτος Δικαίου. Η Ελλάδα καταβάλλει εδώ και 3 – 4 χρόνια, πλέον, συστηματική προσπάθεια για να ανταποκριθεί στις συστάσεις που δέχεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Προσεγγίζουμε με εποικοδομητικό και θετικό πνεύμα όλες τις παρατηρήσεις που γίνονται. Έχουμε δεχθεί από το 2022 έξι συστάσεις. Έχουμε συμμορφωθεί πλήρως με δύο από αυτές. Άρα, πλέον, είμαστε στις τέσσερις συστάσεις. Θυμίζω ότι υπάρχουν 18 κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχουν πολύ περισσότερες συστάσεις για θέματα Κράτους Δικαίου από την Ελλάδα. Αυτό απαντάει εν μέρει και σε μια κριτική που γίνεται πολλές φορές από κόμματα της αντιπολίτευσης για την κατάσταση του Κράτους Δικαίου στην Ελλάδα. Οι Οργανισμοί που μετρούν και αξιολογούν, με αξιόπιστο τρόπο και συγκεκριμένη μεθοδολογία, την ποιότητα και την κατάσταση του Κράτους Δικαίου, όπως είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως είναι ο ΟΟΣΑ, όπως είναι η Παγκόσμια Τράπεζα ή μεγάλα έγκυρα ξένα μέσα, όπως είναι ο Economist, διαπιστώνουν και καταγράφουν σε ετήσια βάση, πλέον, αυτή την πρόοδο, η οποία υποστηρίζεται από τα σημαντικά βήματα που έχουν γίνει και στο οικονομικό πεδίο. Θυμίζω ότι η Ελλάδα έχει ανακτήσει, πλέον, πλήρως την επενδυτική βαθμίδα. Αυτό δεν είναι αδιάφορο ως προς τη λειτουργία του Κράτους Δικαίου. Δεν θα μπορούσαμε να ανακτήσουμε την επενδυτική βαθμίδα, αν δεν λειτουργούσαν επαρκώς οι οικονομικοί θεσμοί, αλλά και οι πολιτικοί θεσμοί της χώρας. Και από εκεί και πέρα, κάναμε μια σύνοψη ως προς τα βήματα που έχουμε κάνει έως σήμερα και αυτά, τα οποία σκοπεύουμε να κάνουμε για τους τέσσερις βασικούς πυλώνες συστάσεων: τη λειτουργία της δικαιοσύνης, την ελευθερία του Τύπου, τα ζητήματα αντιμετώπισης της διαφθοράς και τα ευρύτερα ζητήματα των θεσμικών αντιβάρων για τη λειτουργία της δημοκρατίας, όπως είναι ο τρόπος που νομοθετούμε και η συζήτηση, ο διάλογος με την κοινωνία των πολιτών. Και στα τέσσερα αυτά πεδία, η χώρα μας έχει κάνει σημαντική πρόοδο. Θυμίζω ότι υπό το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, η Ελλάδα δαπανά περίπου 650 εκατομμύρια ευρώ για τη βελτίωση της λειτουργίας της Δικαιοσύνης, με μια σειρά από μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις. Η Ελλάδα είναι μέσα στις έξι πρώτες χώρες ως προς την υλοποίηση των δεσμεύσεων του Ταμείου Ανάκαμψης για μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις και την εκταμίευση πόρων, που σημαίνει ότι η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αξιολογεί θετικά την πρόοδο που έχουμε κάνει. Συγκεκριμένα, αναφερθήκαμε από εδώ και πέρα στα επόμενα βήματα, που είναι η υλοποίηση πλέον του νέου δικαστικού χάρτη για τη διοικητική, την ποινική και την αστική δικαιοσύνη. Είναι μεταρρυθμίσεις που έχουν ψηφιστεί και πλέον βρίσκονται σε διαδικασία υλοποίησης. Εκεί, έχουμε δει ήδη μια σημαντική αύξηση της παραγωγικότητας των ελληνικών δικαστηρίων χάρη στις συγκεντρώσεις και τις συγχωνεύσεις που έχουμε κάνει σε δικαστικούς σχηματισμούς ανά τη χώρα, μαζί και με άλλες μεταρρυθμίσεις που αφορούν στην ενδυνάμωση του ανθρώπινου δυναμικού, των δικαστών, των δικαστικών υπαλλήλων, τη δημιουργία νέων σωμάτων, όπως είναι η δικαστική αστυνομία, την εκπαίδευση του δικαστικού προσωπικού, την αναβάθμιση των κτιριακών υποδομών με νέα κτίρια και με ανακαινίσεις σε πολλά δικαστικά κτίρια, την ψηφιοποίηση που γίνεται στη Δικαιοσύνη, με βασικό στόχο να συγκλίνουμε πλέον στον χρόνο απονομής δικαιοσύνης, από τις 1500 μέρες για μια τελεσίδικη απόφαση, στις 650 μέρες που ο μέσος ευρωπαϊκός όρος. Αυτός είναι ο βασικός στόχος που έχει θέσει η Ελλάδα για να προστατεύσουμε και να δείξουμε ότι σεβόμαστε πραγματικά και αναγνωρίζουμε τι είναι αυτό που συνιστά ευρωπαϊκό κράτος δικαίου ως προς την απονομή δικαιοσύνης. Για τα θέματα που έχουν να κάνουν με την αντιμετώπιση της διαφθοράς και τη συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών. Δεσμευτήκαμε ως προς το μεν πρώτο, ότι μια νέα πρωτοβουλία που αναλαμβάνουμε είναι η απόδοση ISO για την εκπαίδευση των δημοσίων υπαλλήλων σε 40 κρατικούς οργανισμούς που θεωρούμε, ότι έχουν μεγαλύτερη ευαλωτότητα ως προς τα ζητήματα της διαφθοράς. Αυτό είναι μια δράση, η οποία χρηματοδοτείται επίσης από το Ταμείο Ανάκαμψης και σε κυλιόμενη βάση, πλέον, θα πιστοποιούνται οργανισμοί ως προς την ικανότητά τους να διαχειριστούν με επάρκεια και αποτελεσματικότητα υποθέσεις διαφθοράς. Άλλες πρωτοβουλίες που αναλαμβάνουμε είναι η δημιουργία ενός νέου ψηφιακού μητρώου, όπου θα παρακολουθούμε όλες τις υποθέσεις που αφορούν σε οικονομικό έγκλημα και διαφθορά σε όλο το φάσμα των λειτουργιών του κράτους, ώστε να γνωρίζουμε από την εισαγωγή μιας υπόθεσης, μέχρι την κατάληξή της, σε δικαστικό επίπεδο, που βρίσκεται, πόσος χρόνος χρειάζεται για να πάει από το ένα στάδιο στο άλλο, ποιοι είναι οι χειριστές, γιατί μπορεί να καθυστερεί; Και να έχουμε μια πλήρη εικόνα και πλήρη διαφάνεια, το βασικότερο, για την πορεία και την εξέλιξη των υποθέσεων αυτών. Κλείνοντας να πω, ότι έχουμε θέσει έναν φιλόδοξο στόχο. Ο στόχος είναι έως το 2030 η Ελλάδα να βρίσκεται μεταξύ των 20 καλύτερων χωρών, παγκοσμίως, σε ζητήματα διαφάνειας και λογοδοσίας, αλλά και στη μάχη κατά της διαφθοράς. Και πιστεύουμε ότι μπορούμε να το πετύχουμε μέσα από το πλέγμα των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων που πραγματοποιούμε στο κυβερνητικό μας πρόγραμμα».
Σε δηλώσεις του σε εκπροσώπους του Τύπου, ο Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης σημείωσε: «Είναι πολύ σημαντικό ότι βρισκόμαστε εδώ και μπορούμε να κάνουμε μια συζήτηση, σε συνέχεια της επίσκεψης που είχαμε μαζί με τον Υπουργό Επικρατείας, τον κ. Άκη Σκέρτσο, με τον αρμόδιο Επίτροπο για ζητήματα Κράτους Δικαίου και Ελευθερίας του Τύπου, τον κ. MacGrath. Η ετήσια έκθεση για το Κράτος Δικαίου είναι ουσιαστικά και τυπικά ο καθρέφτης κάθε χώρας σε αυτά τα ζητήματα. Και νομίζω ότι συμφωνούμε όλοι, ότι όσο σημαντική για τη ζωή των πολιτών είναι η οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας, όπως της Ελλάδας, που εδώ ο στόχος είναι αυτές οι μεγάλες κατακτήσεις της χώρας να περνάνε όλο και περισσότερο στις ζωές των πολιτών, εξίσου σημαντική είναι και αυτή η συζήτηση για το Κράτος Δικαίου, για την ελευθερία του Τύπου. Γιατί ένα κράτος που ευημερεί, πρέπει να ευημερεί σε όλα τα επίπεδα. Εγώ δεν θέλω να αναλύσω τίποτα περισσότερο από τα του χαρτοφυλακίου μου και η αλήθεια είναι ότι παρουσιάζοντας σήμερα, όσο πιο σύντομα μπόρεσα, σε συνέχεια μιας πολύ εμπεριστατωμένης παρουσίασης που έκανε ο Υπουργός, ο κύριος Σκέρτσος, τα ζητήματα ελευθερίας του Τύπου, ασφάλειας των δημοσιογράφων, είδα ότι έχουμε καταφέρει να κάνουμε μέσα σε λίγα χρόνια όσα δεν έγιναν σε τουλάχιστον δύο, ίσως και τρεις δεκαετίες στην Ελλάδα. Ενδεικτικά, η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα που έχει αυτή τη στιγμή νομοθετήσει σε επίπεδο ασφάλειας των δημοσιογράφων, μέσα σε λιγότερο από ενάμιση χρόνο, την κατάργηση της απλής δυσφήμισης, μαζί με την αυστηροποίηση όλων των ποινών σε αδικήματα που έχουν να κάνουν με απειλές και κατά δημοσιογράφων. Έχει νομοθετήσει και εφαρμόζεται, όπως και τα προηγούμενα, ιδιώνυμο αδίκημα απειλών κατά αθλητικογράφων. Σε όλες τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας έχουν αυστηροποιηθεί πάρα πολύ όλα όσα γράφονται για την προστασία των δημοσιογράφων. Η Ελλάδα είναι μια χώρα, στην οποία πλέον δεν μπορεί να πάρει κανένα μέσο, ούτε ένα ευρώ αν δεν είναι εγγεγραμμένο στο μητρώο έντυπου για τις εφημερίδες και ηλεκτρονικού για τις ιστοσελίδες Τύπου. Τα μητρώα μας αυτά, τις επόμενες εβδομάδες θα είναι ακόμα πιο αυστηρά ως προς τις προϋποθέσεις, οι οποίες έχουν να κάνουν με τα αιτήματα του δημοσιογραφικού κόσμου. Όποιος δεν πληρώνει ξεχωριστά έναν δημοσιογράφο για ένα διαφορετικό μέσο που έχει, όποιο μέσο δεν είναι τυπικό σε όλες του τις υποχρεώσεις, δεν είναι στο μητρώο, άρα δεν χρηματοδοτείται ούτε από κρατική διαφήμιση, ούτε από προγράμματα ενίσχυσης. Και βέβαια είναι και μια κίνηση τα μητρώα υπέρ της διαφάνειας του Τύπου. Και στα δημόσια μέσα ενημέρωσης, για πρώτη φορά η ΕΡΤ έχει ήδη πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο που προέκυψαν από μια αδιάβλητη διαδικασία που την έτρεξε ο ΑΣΕΠ. Είναι πολλά αυτά τα οποία συζητήσαμε. Θα υλοποιήσουμε πλήρως το σύνολο όλων των υποχρεώσεών μας. Ήδη είμαστε πολύ μπροστά σε πάρα πολλά στάδια. Ήδη έχουμε καταφέρει και εναρμονίζουμε το πλαίσιο μας και σχετικά με το περιβόητο ζήτημα των αγωγών slapps. Στην Ελλάδα, όπως γνωρίζετε, έχει καταργηθεί η απλή δυσφήμηση. Δεν διώκεται κανένας ποινικά, ούτε δημοσιογράφος για απλή δυσφήμηση. Για να προχωρήσει μία αγωγή πρέπει πρώτα να σταλεί εξώδικη διαμαρτυρία. Αν δεν γίνει αυτό, δεν προχωράει η αγωγή και αν υπάρξει ανάκληση ακόμα και στο ακροατήριο, επίσης δεν προχωρά η αγωγή. Βέβαια υπάρχουν και κάποιες άλλες οδηγίες, τις οποίες σε συνεργασία με το αρμόδιο Υπουργείο, το Υπουργείο Δικαιοσύνης, θα περάσουν και αυτές πλήρως μέσα στο 2025 και μάλιστα στους επόμενους μήνες στο δικό μας δίκαιο, στο αστικό δίκαιο, ούτως ώστε να είμαστε από τις πρώτες χώρες που θα έχουμε 100% εναρμόνιση με τις ευρωπαϊκές οδηγίες. Κλείνω λέγοντας ότι υπάρχουν δύο δρόμοι που μπορείς να ακολουθήσεις όταν έχεις μία θέση ευθύνης, γιατί οι θέσεις που έχουμε είναι προσωρινές και αξιολογούμαστε στο τέλος της ημέρας από τους πολίτες. Ο ένας δρόμος είναι προκειμένου να πετύχεις τους κομματικούς σκοπούς, να συκοφαντήσει ακόμα και τη χώρα σου. Ο δεύτερος δρόμος είναι να αντιλαμβάνεσαι, ότι κάθε βήμα προόδου που κάνεις είναι ένα βήμα προόδου, συνολικά, για την πατρίδα σου. Εμείς επιλέγουμε, βγαίνοντας από τη χώρα και συμμετέχοντας σε τόσο σημαντικές συσκέψεις, να μιλάμε για την Ελλάδα, η οποία κατάφερε μέσα κυρίως από πολλές θυσίες των πολιτών, να μετατραπεί από μία χώρα “μαύρο πρόβατο” σε μία χώρα που είναι υπερήφανη και πρωταγωνιστεί. Και αυτό είναι και το χρέος μας κάθε μέρα να είναι ακόμη πιο ισχυρή στους ανθρώπους, οι οποίοι για πάρα πολλά χρόνια πέρασαν δύσκολα».
Κατά τη διάρκεια της παρουσίας του στις Βρυξέλλες, ο κ. Μαρινάκης, ο οποίος συνοδευόταν από τον Γενικό Γραμματέα Επικοινωνίας και Ενημέρωσης Δημήτρη Γαλαμάτη, συναντήθηκε, επίσης, με τον Μόνιμο Αντιπρόσωπο της Ελλάδας στην ΕΕ, πρέσβη, Ιωάννη Βράιλα, με εκπροσώπους της Ελληνικής Κοινότητας Βρυξελλών, με μέλη και στελέχη της ΝΔ Βρυξελλών και με τους Ευρωβουλευτές της Νέας Δημοκρατίας Δημήτρη Τσιόδρα, Γιώργο Αυτιά, Φρέντυ Μπελέρη, Μανώλη Κεφαλογιάννη, Ελεονώρα Μελέτη, οι οποίοι βρίσκονταν στις Βρυξέλλες.
21.5.2025
