Look_at

«Ένα ΓΙΑΤΙ για κάθε σου ΔΙΟΤΙ»

Απόσπασμα από το νέο υπό έκδοση βιβλίου του Σταμάτη Γαλάνη με τίτλο «Μην Φοβάσαι το Ποτάμι».

ΕΝΑ «ΓΙΑΤΙ» ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΣΟΥ «ΔΙΟΤΙ», ΜΕ ΤΗΝ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΩΝ BEATLES. Κάθε «γιατί» έχει απέναντί του ένα «διότι». Μια απάντηση στην ερώτηση, που ταυτόχρονα γίνεται η αφορμή για μια νέα ερώτηση προς την απάντηση. Θα μπορούσαμε να μιλάμε για ώρες για την απορία που ελκύει κάθε απάντηση, και όσοι το επιθυμούν, να γράψουν ακόμη περισσότερα βιβλία. Κάθε «διότι» γεννιέται από ένα «γιατί», και κάθε «γιατί» συνοδεύεται από ένα άλλο «γιατί», οδηγώντας σε ένα νέο κύμα από «διότι». Δράση και αντίδραση. Κίνηση, τάξη και αταξία. Αντίθετες δυνάμεις και ροπές. Λευκό και μαύρο. Μια εύθραυστη ισορροπία, θα λέγαμε, υπάρχει σε όλα: στις έννοιες, στις δομές και στους σχηματισμούς. Ακόμη και η ακολουθία Fibonacci το αποδεικνύει, όπως και άλλα επιχειρήματα. Οι ερωτήσεις και οι συζητήσεις είναι προϊόν απείρου για να θυμηθούμε λίγο την σκέψη του William Blake, και το ίδιο ισχύει και για τις προσεγγίσεις. Ας συμφωνήσουμε σε αυτό: πάντα θα υπάρχει κάποιος που θα ρωτάει, και κάποιος που θα προσπαθεί να απαντήσει. Στο παιχνίδι αυτό της γνώσης και της αναζήτησης, κάποια πράγματα είναι δεδομένα, ενώ άλλα τα θεωρούμε δεδομένα. Για παράδειγμα, κάποιοι θεωρούν την ελευθερία δεδομένη. Όμως, δεν είναι, από όποια σκοπιά κι αν την προσεγγίσεις. Το ίδιο ισχύει και για την αγάπη: δεν είναι δεδομένη. Ούτε οι φόροι, το προσδόκιμο ζωής, η πίστη και πολλά άλλα πράγματα. Το μόνο πραγματικά δεδομένο είναι ότι υπάρχουν δεδομένα τα οποία διαρκώς μεταλλάσσονται. Σε αυτό το σημείο έρχονται οι Beatles με το τραγούδι «Because», για να μας προκαλέσουν στον στοχασμό. Γιατί συμβαίνει κάτι; Μια απλή απάντηση θα μπορούσε να είναι: «Διότι έτσι!». Μια ρεαλιστική, ίσως και πεσιμιστική ανταπόκριση. Γιατί υπάρχει η Γη, ο αέρας, τα ουράνια σώματα; Γιατί υπάρχει νύχτα και μέρα; Γιατί υπάρχουμε και γιατί πεθαίνουμε; Γιατί μας συγκινεί η μουσική και γιατί αποστρεφόμαστε την υποκρισία; Η απάντηση παραμένει η ίδια: «Γιατί έτσι!». Γιατί υπάρχει Θεός ή γιατί δεν υπάρχει; Γιατί υπάρχει τόσος πόνος; Και πάλι η απάντηση αντηχεί στα αυτιά μας: «Διότι έτσι είναι ο κόσμος»! «Διότι ο κόσμος είναι στρογγυλός και με κάνει να νιώθω καλά – διότι ο ουρανός είναι γαλανός και με κάνει να κλαίω», τραγουδούν οι Beatles. Σαν να μην έχει πλέον σημασία το «γιατί». O δημιουργός της απορίας αποδέχεται την αλήθεια ότι κάτι απλώς είναι, όπως είναι. «Η αγάπη είναι τα πάντα, η αγάπη είσαι εσύ!», συνεχίζουν. Κάθε «γιατί» έχει ένα «διότι» που γεννάει απρόσμενα ένα νέο «γιατί». Επιστρέφει στη μήτρα της απορίας, κυοφορώντας νέες ερωτήσεις και απαντήσεις. Η αγάπη, λένε, είναι τα πάντα. Η αγάπη υπάρχει σε κάθε αναζήτηση, κάθε ερώτηση, κάθε έννοια, κάθε απάντηση, κάθε λάθος ή σωστό. Ικανή να γιατρέψει τις πληγές και να στεγνώσει τα δάκρυα. Όπως και η ελευθερία. Και όπως κάθε άλλο θέμα που εισέρχεται στο προβληματισμένο μυαλό μας.