Σήμερα, το Συμβούλιο εξέφρασε ομόφωνα την υποστήριξή του σε πρόταση για παράταση της προσωρινής προστασίας για τους περισσότερους από 4 εκατομμύρια Ουκρανούς που εγκαταλείπουν τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας έως τις 4 Μαρτίου 2027.
Ενώ η Ρωσία συνεχίζει να τρομοκρατεί τους Ουκρανούς πολίτες με αδιάκριτες αεροπορικές επιδρομές, η ΕΕ συνεχίζει να δείχνει την αλληλεγγύη της στον ουκρανικό λαό. Θα συνεχίσουμε να προσφέρουμε προστασία σε εκατομμύρια Ουκρανούς πρόσφυγες για έναν ακόμη χρόνο. Η πολωνική προεδρία ξεκίνησε επίσης συζήτηση σχετικά με μια στρατηγική για τη σταδιακή κατάργηση της προσωρινής προστασίας μόλις επιτευχθεί δίκαιη ειρήνη. Στο εγγύς μέλλον, θα εργαστούμε για κοινές, πανευρωπαϊκές λύσεις σε αυτόν τον τομέα, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο των επιστροφών στην Ουκρανία.
Tomasz Siemoniak, Πολωνός Υπουργός Εσωτερικών και Διοίκησης
Από τον Μάρτιο του 2022, η ΕΕ έχει παράσχει ασφάλεια και στέγη σε πάνω από 4 εκατομμύρια πρόσφυγες από την Ουκρανία βάσει της οδηγίας για την προσωρινή προστασία. Η προσωρινή προστασία πρόκειται να διαρκέσει έως τις 4 Μαρτίου 2026 και τώρα θα παραταθεί έως τις 4 Μαρτίου 2027.
Το σύστημα προσωρινής προστασίας μειώνει την πίεση στα εθνικά συστήματα ασύλου, επειδή τα άτομα που εμπίπτουν σε αυτό το είδος προστασίας δεν χρειάζεται να υποβάλουν αίτηση ασύλου σε ατομική βάση. Η παράταση έως τον Μάρτιο του 2027 αποτελεί μήνυμα προς τους εκτοπισμένους από την Ουκρανία ότι δεν είναι απαραίτητο να υποβάλουν αίτηση ασύλου.
Η παράταση δεν αλλάζει τους όρους της απόφασης του Μαρτίου 2022 όσον αφορά τις κατηγορίες προσώπων στα οποία εφαρμόζεται η προσωρινή προστασία ή τα δικαιώματα που απολαμβάνουν.
Μόνιμη λύση για τους Ουκρανούς πρόσφυγες
Εκτός από την επέκταση της προσωρινής προστασίας, τα κράτη μέλη συζητούν μια σύσταση του Συμβουλίου για την προετοιμασία μιας συντονισμένης μετάβασης από την προσωρινή προστασία (στρατηγική εξόδου από την προσωρινή προστασία). Η σύσταση θα ασχοληθεί με θέματα όπως η μετάβαση σε άλλα νόμιμα καθεστώτα (διαμονής), η προετοιμασία του δρόμου για μια σταδιακή επιστροφή στην Ουκρανία και η ενίσχυση της παροχής πληροφοριών σχετικά με τις διαθέσιμες επιλογές.
Τι είναι η προσωρινή προστασία;
Η προσωρινή προστασία παρέχει άμεση και συλλογική προστασία σε μια μεγάλη ομάδα εκτοπισμένων ατόμων που φτάνουν στην ΕΕ και δεν είναι σε θέση να επιστρέψουν στη χώρα καταγωγής τους.
Τα άτομα που επωφελούνται από προσωρινή προστασία απολαμβάνουν τα ίδια δικαιώματα σε ολόκληρη την ΕΕ. Αυτά τα δικαιώματα περιλαμβάνουν:
- κατοικία
- πρόσβαση στην αγορά εργασίας και στέγαση
- ιατρική βοήθεια
- κοινωνική πρόνοια
- πρόσβαση στην εκπαίδευση για παιδιά
Η νομοθεσία της ΕΕ για την προσωρινή προστασία ορίζει ελάχιστα πρότυπα προστασίας. Το πραγματικό επίπεδο βοήθειας μπορεί να διαφέρει από κράτος μέλος σε κράτος μέλος.
Επόμενα βήματα
Το Συμβούλιο θα εγκρίνει επίσημα την απόφαση για την παράταση της προσωρινής προστασίας σε μία από τις προσεχείς συνόδους του.
Φόντο
Η προσωρινή προστασία είναι ένας μηχανισμός έκτακτης ανάγκης της ΕΕ που ενεργοποιείται σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όταν λαμβάνει χώρα μαζική εισροή προσφύγων. Η οδηγία της ΕΕ για την προσωρινή προστασία εγκρίθηκε το 2001, μετά τον εκτοπισμό μεγάλης κλίμακας λόγω της ένοπλης σύγκρουσης στα Δυτικά Βαλκάνια, ιδίως από τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και το Κοσσυφοπέδιο. Ενεργοποιήθηκε για πρώτη φορά ως απάντηση στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Εάν οι συνθήκες στην Ουκρανία αλλάξουν, επιτρέποντας τη σταδιακή επιστροφή και τη βιώσιμη επανένταξη, η Επιτροπή μπορεί να υποβάλει πρόταση στο Συμβούλιο για την αναστολή της προσωρινής προστασίας νωρίτερα από την προβλεπόμενη ημερομηνία λήξης της.
13.6.2025
