ΕΜΣΤ 2025: Εξωστρέφεια, Ανάπτυξη, Εγκαίνια

Με τη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF), το οποίο αποτελεί κεντρικό πυλώνα του ευρωπαϊκού προγράμματος NextGenerationEU και χρηματοδοτεί στρατηγικές μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις για την ταχεία ανάκαμψη και τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των κρατών-μελών, το ΕΜΣΤ σχεδίασε και υλοποίησε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο καινοτόμων δράσεων. Οι παρεμβάσεις αυτές συνέβαλαν αποφασιστικά στον εκσυγχρονισμό της λειτουργίας του Μουσείου, ενδυνάμωσαν τη θεσμική του ανθεκτικότητα και εξωστρέφεια, ενίσχυσαν τις ευκαιρίες για τους σύγχρονους Έλληνες καλλιτέχνες και διαμόρφωσαν νέες προοπτικές πρόσβασης, συμμετοχής και διαλόγου με το κοινό και την κοινωνία.

Με κεντρικό άξονα αυτή τη στρατηγική κατεύθυνση, το Μουσείο προχώρησε στον σχεδιασμό και την υλοποίηση έργων που εστιάζουν σε τρεις βασικούς τομείς: την αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας, την ενίσχυση της συμπερίληψης και της ανταλλαγής γνώσης και τη διεύρυνση της εξωστρέφειας του Μουσείου. Μέσα από στοχευμένες δράσεις, το ΕΜΣΤ δεν περιορίστηκε σε επιμέρους βελτιώσεις, αλλά έθεσε τα θεμέλια για μια νέα εποχή λειτουργίας, δίνοντας έμφαση στην καινοτομία, τη βιωσιμότητα και τη διαρκή αλληλεπίδραση με την κοινωνία.

Με το Διεθνές Πρόγραμμα Επίσκεψης Επιμελητών (27 κορυφαίοι επιμελητές ταξίδεψαν στην Αθήνα και γνώρισαν πάνω από 350 Έλληνες καλλιτέχνες), το Πρόγραμμα Φιλοξενίας (Residency) για Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες (8 Έλληνες καλλιτέχνες έχουν ήδη πραγματοποιήσει residency σε σημαντικούς διεθνείς οργανισμούς και αντίστοιχα 17 διεθνείς καλλιτέχνες φιλοξενήθηκαν στην Αθήνα), και το Πρόγραμμα Mentorship (18 Έλληνες καλλιτέχνες συνεργάστηκαν με 9 διεθνώς καταξιωμένους καλλιτέχνες και επιμελητές) το Μουσείο ενίσχυσε την εξωστρέφειά του, διεύρυνε τους ορίζοντες συνεργασίας, δημιούργησε νέες ευκαιρίες για τη διεθνή προβολή, τη  δικτύωση και την παρουσίαση του έργου των Ελλήνων καλλιτεχνών και συνέβαλε στην ευρύτερη υποστήριξη τους εκτός των τειχών του.

Παράλληλα, μέσα από δράσεις όπως οι Μουσειοσκευές ΕΜΣΤPLAY και το Πρόγραμμα Εικαστικής Ψυχοθεραπείας για άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας, το ΕΜΣΤ κατάφερε να φέρει τη σύγχρονη τέχνη πιο κοντά σε ένα ευρύτερο κοινό.

Σε αυτό συνέβαλε και η αναβάθμιση της ψηφιακής παρουσίας του Μουσείου. Με περισσότερα από 18.000 τεκμήρια – από χειρόγραφα και έργα έως φωτογραφίες και ηχητικά αρχεία – το Καλλιτεχνικό Αρχείο του ΕΜΣΤ είναι πλέον διαθέσιμο μέσω μιας νέας ψηφιακής πλατφόρμας, ενώ η εγκατάσταση νέων συστημάτων ERP (Εnterprise Resource Planning) και CRM (Customer Relationship Management) αναβαθμίζει την εσωτερική λειτουργία του Μουσείου και ενισχύει τη σχέση του με το κοινό.

Επιπλέον, στο πλαίσιο της μετάβασης σε μια νέα εποχή, το ΕΜΣΤ συστήνει το νέο Shop at ΕΜΣΤ. Το νέο πωλητήριο στην είσοδο του Μουσείου είναι έτοιμο να υποδεχτεί το κοινό σε ένα περίπτερο-έργο τέχνης που σχεδίασε ειδικά για το ΕΜΣΤ ο Βέλγος καλλιτέχνης Philip Metten. Βιβλία, κατάλογοι, κοσμήματα, κεραμικά, fine art εκτυπώσεις και editions, εμπνευσμένα από τη Συλλογή και τις εκθέσεις βρίσκονται στο νέο Shop at ΕΜΣΤ.

Τέλος, από την Πέμπτη 25 Σεπτεμβρίου η Βιβλιοθήκη και το Καλλιτεχνικό Αρχείο του ΕΜΣΤ ανοίγουν τις πόρτες τους για πρώτη φορά στο κοινό με σταθερό ωράριο λειτουργίας, κάθε Τρίτη έως Παρασκευή (9:00–16:30). Πρόκειται για έναν εξειδικευμένο χώρο, με 20 θέσεις ανάγνωσης αφιερωμένο στη σύγχρονη ελληνική και διεθνή τέχνη, με συλλογή που περιλαμβάνει πάνω από 10.500 τίτλους βιβλίων, περιοδικά και οπτικοακουστικό υλικό και εμπλουτίζεται συνεχώς.

ΕΜΣΤ 2025 – Εξωστρέφεια, Ανάπτυξη, Εγκαίνια – YouTube

ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΕΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ: ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ – ΔΙΚΤΥΩΣΗ – ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ

Διεθνές Πρόγραμμα Επίσκεψης Επιμελητών/Επιμελητριών

Το ΕΜΣΤ σχεδίασε και υλοποίησε το Διεθνές Πρόγραμμα Επίσκεψης Επιμελητών/Επιμελητριών (International Curators Visiting Programme – ICVP), φέρνοντας στην Ελλάδα από το 2023 έως το 2025, 27 κορυφαίους διεθνείς επιμελητές και επιμελήτριες από γνωστά μουσεία, μπιενάλε και κέντρα σύγχρονης τέχνης, μέσα από ειδικά σχεδιασμένα και εξατομικευμένα προγράμματα. Στόχος του προγράμματος είναι η ανάδειξη του έργου των σύγχρονων Ελλήνων/Ελληνίδων καλλιτεχνών/καλλιτέχνιδων και η ενδυνάμωση της παρουσίας τους στο παγκόσμιο καλλιτεχνικό γίγνεσθαι, δημιουργώντας γέφυρες ανάμεσα στην ελληνική καλλιτεχνική σκηνή και σημαντικά μουσεία, εκθέσεις και διοργανώσεις του εξωτερικού.

Μέσω του Προγράμματος ΕΜΣΤ ICVP πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις σε εργαστήρια και συναντήσεις με 353 Έλληνες/Ελληνίδες καλλιτέχνες/καλλιτέχνιδες όλων των γενεών/ηλικιών, από τις οποίες έχουν ήδη προκύψει σημαντικές συνεργασίες, ενώ αναμένονται πολλές ακόμη.

Για την υποστήριξη και ενίσχυση του Προγράμματος, δημιουργήθηκε και συνεχίζει να εμπλουτίζεται ένα ψηφιακό αρχείο Ελλήνων και Ελληνίδων καλλιτεχνών και καλλιτεχνίδων, ένα σε εξέλιξη Portal για τη σύγχρονη τέχνη, που σήμερα περιλαμβάνει περισσότερα από 260 Portfolios καλλιτεχνών από όλες τις γενιές και το οποίο εμπλουτίζεται συνεχώς. Ο τελικός στόχος είναι η δημιουργία ενός Μicrosite, το οποίο θα αποτελέσει ένα πολύτιμο εργαλείο προβολής και χαρτογράφησης της σύγχρονης ελληνικής καλλιτεχνικής δημιουργίας.

Επιμελητές/επιμελήτριες που συμμετείχαν στο Πρόγραμμα:
Zeina Arida – Διευθύντρια του MATHAF: Μουσείο Μοντέρνας Αραβικής Τέχνης, Ντόχα, Κατάρ
Issa Al Shirawi – Επικεφαλής Διεθνών Εκθέσεων στα Μουσεία του Κατάρ, Ντόχα, Κατάρ
Branka Benčić – Επιμελήτρια, ιστορικός τέχνης, ερευνήτρια και συγγραφέας, Διευθύντρια του Μουσείου Σύγχρονης και Μοντέρνας Τέχνης MMSU MoMCA, Ριέκα, Κροατία
Hiuwai Chu – Επικεφαλής Επιμελήτρια στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Βαρκελώνης (MACBA), Ισπανία
Ivet Curlin – Ιστορικός τέχνης και επιμελήτρια, μέλος του επιμελητικού συλλογικού σχήματος WHW με έδρα το Ζάγκρεμπ, Καλλιτεχνική Διευθύντρια της Skulptur Projekte Münster 2027
Mario D’Souza – Επιμελητής και συγγραφέας, Διευθυντής Προγραμμάτων στο Ίδρυμα Μπιενάλε του Κότσι, Ινδία
Giulio Feltrin – Ιδρυτής του Arper Feltrin Foundation, Μιλάνο, και του Villa Filanda Antonini Artist Residency, Τρεβίζο, Ιταλία
Zoe Gray – Διευθύντρια Εκθέσεων στο BOZAR (Palais des Beaux Arts), Κέντρο Καλών Τεχνών, Βρυξέλλες, Βέλγιο
Kati Kivinen – Υπεύθυνη Εκθέσεων στο HAM Helsinki Art Museum, Ελσίνκι, Φινλανδία, συνεπιμελήτρια με την Blanca de la Torre της 3ης Μπιενάλε του Ελσίνκι 2025
Joao Laia – Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Τμήματος Σύγχρονης Τέχνης του Δήμου του Πόρτο, Πορτογαλία
Maximilian Lehner – Επιμελητής, συγγραφέας και ερευνητής, Institute of Contemporary Arts and Media at KU Linz, Αυστρία
Mihnea Mircan – Επιμελητής και συγγραφέας, Διευθυντής του Ιδρύματος Plan B, Κλουζ, Ρουμανία
Catherine Nichols – Επιμελήτρια της 18ης Μπιενάλε της Λυών, Επικεφαλής Επιμελήτρια στο Hamburger Bahnhof – Εθνική Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης, Βερολίνο
Nora O Murchú – Καλλιτεχνική Διευθύντρια, Transmediale, Βερολίνο
Ayca Okay – Επιμελήτρια, 2nd Commagene Land and River Art Biennial, Kahta, Τουρκία
Melanie Pocock – Καλλιτεχνική Διευθύντρια Εκθέσεων στην Πινακοθήκη IKON, Μπέρμιγχαμ, Ηνωμένο Βασίλειο
Grazia Quaroni – Κριτικός τέχνης και επιμελήτρια μουσείων, Διευθύντρια Συλλογών στο Fondation Cartier pour l’art contemporain, Παρίσι, Γαλλία
Filipa Ramos – Λέκτορας στο Arts Institute of the HGK/FHNW, Βασιλεία, Ελβετία· Καλλιτεχνική Διευθύντρια του LOOP Video Festival, Βαρκελώνη
Gabriela Salgado – Διευθύντρια του The Showroom, Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο
Margriet Schavemaker – Γενική Διευθύντρια του Kunstmuseum Den Haag, του Fotomuseum Den Haag, του KM21 και του Escher in The Palace, Χάγη, Ολλανδία
Rainald Schumacher – Επιμελητής της Συλλογής της Deutsche Telekom, Βερολίνο, Γερμανία
Sarah Theurer – Επιμελήτρια στο Haus der Kunst, Μόναχο, Γερμανία
Christel Tsilibaris – Επιμελήτρια και Συντονίστρια Επιμελητικών Προγραμμάτων στο Κέντρο Καλών Τεχνών – BOZAR, Βρυξέλλες
Philippe Van Cauteren – Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης S.M.A.K., Γάνδη, Βέλγιο
Marta Weiss – Επικεφαλής Επιμελήτρια και Επιμελήτρια Φωτογραφίας στο Μουσείο Victoria and Albert (V&A), Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο
Sandrine Wymann – Επιμελήτρια και Διευθύντρια του La Kunsthalle Mulhouse, Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης, Γαλλία
Joanna Zielinska – Επικεφαλής Επιμελήτρια στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Αμβέρσας (M HKA), Βέλγιο

Επιμελητές/Επιμελήτριες που θα έρθουν στην Αθηνά μέσα στους επόμενους 2 μήνες:
Marta Dziewanska – Επιμελήτρια, KANAL – Centre Pompidou, Βρυξέλλες, Βέλγιο
Luigi Fassi – Καλλιτεχνικός Διευθυντής, Artissima, Τορίνο, Ιταλία
Henry Meyric Hughes – Μέλος της επιμελητικής ομάδας, Manifesta 16, Γερμανία
Susanne Pfeffer – Διευθύντρια, MUSEUM MMK FÜR MODERNE KUNST, Φρανκφούρτη, Γερμανία
Alain Servais – Συλλογή Servais, Βρυξέλλες, Βέλγιο
Nilüfer Şaşmazer – Επιμελήτρια, Arter, Κωνσταντινούπολη, Τουρκία

Προγράμματα Φιλοξενίας (Residency)

Το ΕΜΣΤ ενίσχυσε και συνεχίζει να ενισχύει τη διεθνή παρουσία της ελληνικής σύγχρονης τέχνης μέσω Προγραμμάτων Φιλοξενίας (Residency) στο εξωτερικό, και συγκεκριμένα σε διακεκριμένους οργανισμούς στο Παρίσι, Βερολίνο και Βρυξέλλες. Μέσω ανοιχτής πρόσκλησης (Open Call), Έλληνες και Ελληνίδες καλλιτέχνες και καλλιτέχνιδες είχαν την ευκαιρία να εργαστούν, να δικτυωθούν, να εξελίξουν τη δουλειά τους και να παρουσιάσουν το έργο τους σε ένα διεθνές πλαίσιο.

Τα Προγράμματα αυτά προσφέρουν πολύτιμο χρόνο για δημιουργική έρευνα και παραγωγή έργου εκτός του καθημερινού πλαισίου και συναντήσεις με επιμελητές και καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο. Παράλληλα, ενισχύουν την κινητικότητα των καλλιτεχνών και την προβολή τους στο εξωτερικό, παρέχουν ευκαιρίες συνεργασίας με επιμελητές, κριτικούς, συναδέλφους καλλιτέχνες και πολιτιστικούς οργανισμούς.

Οι έως τώρα συμμετέχοντες εργάστηκαν σε αναγνωρισμένα διεθνή κέντρα σύγχρονης τέχνης, ανοίγοντας τον δρόμο για νέες συνεργασίες και συμμετοχές σε εκθέσεις παγκόσμιας εμβέλειας.

8 Έλληνες/Ελληνίδες καλλιτέχνες/καλλιτέχνιδες που μέσω του ΕΜΣΤ υλοποίησαν residency στο εξωτερικό:
Στο Künstlerhaus Bethanien, διεθνώς αναγνωρισμένο Residency Programme στο Βερολίνο: η Μαργαρίτα Αθανασίου και η Βαλίνια Σβορόνου.
Στο Cité internationale des Arts, έναν ιστορικό και πολυπολιτισμικό χώρο φιλοξενίας καλλιτεχνών στο Παρίσι: η Λητώ Κάττου, η Σοφία Κουλουκούρη, η Βέρα Χοτζόγλου, ο Κωνσταντίνος Δουμπενίδης και ο Κοσμάς Νικολάου.
Στο WIELS Contemporary Art Centre, ευρωπαϊκό κέντρο σύγχρονης τέχνης στις Βρυξέλλες: η Αλεξάνδρα Σινοπούλου.

Παράλληλα, το ΕΜΣΤ φιλοξένησε 17 καλλιτέχνες/καλλιτέχνιδες στην Αθήνα, προσφέροντάς τους μια μοναδική ευκαιρία να έρθουν σε άμεση επαφή με την ελληνική εικαστική σκηνή και να γνωρίσουν από κοντά τις σύγχρονες δημιουργικές πρακτικές της χώρας καθώς και επαγγελματίες του χώρου των σύγχρονων εικαστικών. Κατά τη διάρκεια της παραμονής τους, οι καλλιτέχνες/καλλιτέχνιδες συμμετείχαν σε εργαστήρια, επισκέψεις σε μουσεία, εκθέσεις και εκδηλώσεις, ενώ είχαν την ευκαιρία να ερευνήσουν θέματα ιστορίας και πολιτισμού της χώρας μας για έργα που υλοποιήθηκαν ή θα υλοποιηθούν καθώς και να δικτυωθούν με Έλληνες συναδέλφους, επιμελητές/επιμελήτριες και πολιτιστικούς φορείς. Η εμπειρία αυτή όχι μόνο εμπλούτισε τη δική τους δημιουργική πορεία, αλλά τους επέτρεψε να μεταφέρουν την εμπειρία της συμμετοχής τους στο εξωτερικό, ενισχύοντας τη διεθνή προβολή της χώρας μας και δημιουργώντας γέφυρες πολιτιστικού διαλόγου.

17 καλλιτέχνες/καλλιτέχνιδες που υλοποίησαν residency στην Ελλάδα:
Στα Προγράμματα Φιλοξενίας (Residency) του ΕΜΣΤ συμμετείχαν καλλιτέχνες και καλλιτέχνιδες διεθνούς αναγνώρισης, όπως οι: Kasper Bosmans, David Brooks, Marcus Coates, Claudia Comte, Mark Dion, Hadassah Emmerich, Celine Gillain, Joana Hadjithomas & Khalil Joreige, Mikhail Karikis, Bouchra Khalili, Kira Lillie, Philip Metten, Susan Meiselas, Nikolay Karabinovych, Penny Siopis, Grace Schwindt, Emma Talbot.

Πρόγραμμα Mentorship

Το Πρόγραμμα Καθοδήγησης (Mentorship) του ΕΜΣΤ αποτελεί μια στρατηγική πρωτοβουλία για την υποστήριξη και την εξέλιξη ανερχόμενων Ελλήνων και Ελληνίδων εικαστικών, οι οποίοι επιλέχθηκαν μέσω ανοιχτής πρόσκλησης (Open Call). Μέσα από τη συνεργασία 18 συμμετεχόντων καλλιτεχνών με 9 διεθνώς αναγνωρισμένους καλλιτέχνες-μέντορες από το εξωτερικό με μεγάλη εμπειρία στο παγκόσμιο καλλιτεχνικό γίγνεσθαι. Το Πρόγραμμα προσφέρει ουσιαστικές ευκαιρίες ανταλλαγής γνώσεων, ανάπτυξης καλλιτεχνικών πρακτικών και ενίσχυσης της διεθνούς προβολής του έργου τους.

Το Πρόγραμμα περιλαμβάνει προσωπικές συναντήσεις των συμμετεχόντων στην Αθήνα, καθώς και τακτικές διαδικτυακές συμβουλευτικές συνεδρίες με διάρκεια ένα χρόνο περίπου. Θα ολοκληρωθεί με μια διήμερη εκδήλωση στο Μουσείο, η οποία θα λειτουργήσει ταυτόχρονα ως απολογισμός της συνεργασίας και ως παρουσίαση των αποτελεσμάτων και των εμπειριών τους. Το ΕΜΣΤ δημιούργησε το Πρόγραμμα Mentorship με στόχο να προσφέρει ένα εργαλείο ενδυνάμωσης και προβολής της ελληνικής σύγχρονης τέχνης σε διεθνές επίπεδο, προάγοντας τη διαρκή σύνδεση της ελληνικής εικαστικής σκηνής με τον παγκόσμιο χώρο της τέχνης και του πολιτισμού.

Καλλιτέχνες/καλλιτέχνιδες-μέντορες και οι συμμετέχοντες που ανέλαβαν:
Iván Argote: Ανέστης Ιωάννου, Dimitrii
Candice Breitz: Nicolas Cilins, Σοφία Ντώνα
Saskia Bos: Χρυσάνθη Κουμιανάκη, Γιώργος Παπαφίγκος
Hera Büyüktaşcıyan: Catriona Callagher, Αθηνά Κουμπαρούλη
Marcus Coates: Νίκος Αρβανίτης, Κοσμάς Νικολάου
Mikhail Karikis: Ζωή Χατζηγιαννάκη, Ακριβή Κουκούλη
Michael Landy: Ναταλία Μαντά, Αλέξανδρος Γεωργίου
Julian Rosefeldt: Μαρία Μαυροπούλου, Μαριλένα Αλιγιαζάκη
Penny Siopis: Ειρήνη Βουρλούμη,  Εσμεράλδα Μομφερράτου

Μουσειοσκευές – ΕΜΣΤPLAY Η εκπαιδευτική-παιδαγωγική προσέγγιση του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ) στηρίζεται σε συμμετοχικές και βιωματικές μεθόδους που ενθαρρύνουν την ενεργή ενασχόληση με την τέχνη, την αισθητική εμπειρία, την αυτοέκφραση, και την ανάπτυξη κριτικής και δημιουργικής σκέψης. Κύριος στόχος είναι η ουσιαστική επικοινωνία και η βαθύτερη κατανόηση του κόσμου μέσα από την τέχνη. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο δημιουργήθηκαν οι Μουσειοσκευές ΕΜΣΤPLAY – ειδικά σχεδιασμένες «βαλίτσες» που ταξιδεύουν σε άτομα ή φορείς που δεν έχουν εύκολη πρόσβαση στο Μουσείο. Το περιεχόμενό τους ενθαρρύνει τον πειραματισμό με τα εργαλεία και τη γλώσσα της σύγχρονης τέχνης, παρέχοντας πληροφορίες για το Μουσείο, επιλεγμένα έργα από τη Συλλογή του, καθώς και προτάσεις βιωματικών δράσεων. Μέσω αυτής της εμπειρίας, οι συμμετέχοντες εξοικειώνονται με τη σύγχρονη τέχνη και αναπτύσσουν μια νέα ματιά στον κόσμο γύρω τους. Σήμερα, το ΕΜΣΤ διαθέτει 18 Μουσειοσκευές –15 στα ελληνικά και 3 στα αγγλικά– οι οποίες απευθύνονται σε ένα ευρύ κοινό: ΚΑΠΗ, γηροκομεία, κέντρα ημέρας, σχολεία, μουσεία, πολιτιστικά κέντρα, βιβλιοθήκες, φεστιβάλ, καθώς και φορείς του εξωτερικού μέσω πρεσβειών και πολιτιστικών οργανισμών. Οι ενδιαφερόμενοι φορείς μπορούν να κάνουν κράτηση μέσω της σχετικής πλατφόρμας. Εικαστική Ψυχοθεραπεία στο ΕΜΣΤ για άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας Το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ) συμμετέχει στις πιλοτικές δράσεις της «Πολιτιστικής Συνταγογράφησης» του Υπουργείου Πολιτισμού, σε συνεργασία με το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας “Κώστας Στεφανής” (ΕΠΙΨΥ). Στο πλαίσιο του προγράμματος, υλοποιείται μια καινοτόμος δράση εικαστικής ψυχοθεραπείας για άτομα με ψυχικές διαταραχές. Περιλαμβάνει δώδεκα εβδομαδιαίες δίωρες συνεδρίες, με βασικούς άξονες την παρατήρηση και συζήτηση έργων της έκθεσης Why Look at Animals? Δικαιοσύνη για τη μη ανθρώπινη ζωή, και τη δημιουργία εικαστικών έργων σε ασφαλές, υποστηρικτικό περιβάλλον. Ο σχεδιασμός βασίζεται σε επιστημονική μελέτη δεκαμελούς ομάδας του ΕΠΙΨΥ, υπό τον καθηγητή Νίκο Στεφανή, με συστηματική αξιολόγηση και εποπτεία, ώστε να διασφαλίζεται η θεραπευτική αποτελεσματικότητα και να αναπτυχθούν εργαλεία ένταξης στην πλατφόρμα άυλης συνταγογράφησης της ΗΔΙΚΑ. Μέχρι σήμερα, έχουν συμμετάσχει 48 άτομα από τους φορείς Πανελλαδική Ένωση για την Ψυχοκοινωνική Αποκατάσταση και την Επαγγελματική Επανένταξη (ΠΕΨΑΕΕ), Εταιρία Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ψυχικής Υγείας (ΕΠΑΨΥ) Κέντρο Ψυχικής Υγείας Παγκρατίου (KΨΥ Παγκρατίου). Ο απώτερος στόχος είναι η θεσμοθέτηση ενός σταθερού πλαισίου πολιτιστικής συνταγογράφησης, αναδεικνύοντας τον ουσιαστικό ρόλο του πολιτισμού στη στήριξη της ψυχικής υγείας. Ψηφιοποίηση και προβολή του Καλλιτεχνικού Αρχείου του ΕΜΣΤ Το Καλλιτεχνικό Αρχείο του ΕΜΣΤ αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία διάσωσης της ιστορίας της σύγχρονης τέχνης στην Ελλάδα, με περισσότερα από 18.000 τεκμήρια από τον ως επί το πλείστων ελληνικό αλλά και διεθνή χώρο. Περιλαμβάνει αρχειακές συλλογές κορυφαίων καλλιτεχνών, έντυπα, χειρόγραφα και οπτικοακουστικό υλικό, αποτελώντας πολύτιμη πηγή γνώσης και έρευνας για την καλλιτεχνική δημιουργία του 20ού αιώνα και τη σύνδεσή της με το σήμερα. Η ψηφιοποίηση και η δημιουργία του νέου ψηφιακού αποθετηρίου υπήρξαν στρατηγικής σημασίας για την ενίσχυση της προσβασιμότητας και της διατήρησης αυτής της πολιτιστικής κληρονομιάς. Μέχρι στιγμής έχει ψηφιοποιηθεί πάνω από το 80% των τεκμηρίων σε ποικίλες μορφές – από σπάνια έγγραφα, αλληλογραφία, προσχέδια έργων και φωτογραφίες έως κασέτες, βινύλια και οπτικοακουστικά μέσα. Το νέο δίγλωσσο αποθετήριο (Ελληνικά/Αγγλικά), επιτρέπει εύκολη αναζήτηση και απομακρυσμένη πρόσβαση, ενώ η τήρηση διεθνών προδιαγραφών εξασφαλίζει ποιότητα και μακροχρόνια διατήρηση. Πρόκειται για έργο παρακαταθήκη που αναδεικνύει το Αρχείο σε ζωντανό κόμβο πολιτιστικής μνήμης και γνώσης, ανοιχτό στην επιστημονική κοινότητα και το ευρύ κοινό. Εγκατάσταση Συστημάτων Διαχείρισης (E.R.P. & C.R.M.) Το ΕΜΣΤ περνά σε μια νέα ψηφιακή εποχή, εγκαθιστώντας δύο σύγχρονα συστήματα που βελτιώνουν τόσο την εσωτερική του λειτουργία όσο και τη σχέση του με το κοινό: το ERP (σύστημα εσωτερικής διαχείρισης) και το CRM (σύστημα διαχείρισης σχέσεων με το κοινό). Μέσω του ERP, το Μουσείο μπορεί πλέον να παρακολουθεί σε πραγματικό χρόνο τα οικονομικά του, όπως τα έσοδα από εισιτήρια ή τις πωλήσεις στο πωλητήριο, ενώ οργανώνει καλύτερα την αποθήκη του πωλητηρίου του, με αυτόματη ενημέρωση των αποθεμάτων. Παράλληλα, με το CRM, διευκολύνεται η αγορά εισιτηρίων online, με αποστολή e-ticket και υπενθυμίσεων στους επισκέπτες, ενώ τα σχολεία μπορούν να κάνουν κρατήσεις για εκπαιδευτικά προγράμματα πιο εύκολα και οργανωμένα. Μέσα από αυτά τα εργαλεία, το ΕΜΣΤ ενισχύει την αποτελεσματικότητα των λειτουργιών του, προσφέρει καλύτερες υπηρεσίες στο κοινό και διασφαλίζει τη βιώσιμη ανάπτυξή του. NEW Shop at ΕΜΣΤ Το νέο Shop at ΕΜΣΤ είναι ένα έργο που υλοποιήθηκε με σκοπό να εμπλουτίσει την εμπειρία των επισκεπτών και να ολοκληρώσει τη μεταμόρφωση της εισόδου του Μουσείου. Ο σχεδιασμός του ανατέθηκε στον καλλιτέχνη Philip Metten, στο πλαίσιο του Προγράμματος Φιλοξενίας (Residency), ο οποίος δημιούργησε ένα πρωτότυπο pavilion-πωλητήριο σε διάλογο με την αρχιτεκτονική του κτηρίου. Επιπλέον, το έργο βασίζεται στα χαρακτηριστικά διαγράμματα του καλλιτέχνη, μια μορφική γλώσσα που θυμίζει tangram –αρχαίο κινέζικο παζλ– και την οποία εφαρμόζει με συνέπεια σε όλο του το έργο. Το Shop at ΕΜΣΤ προσφέρει αντικείμενα σχεδιασμένα ειδικά για το Μουσείο –κοσμήματα, τσάντες, σημειωματάρια– εμπνευσμένα από τις εκθέσεις και τη Συλλογή του, καθώς και μικρά έργα τέχνης σε περιορισμένα αντίτυπα, από σύγχρονες Έλληνες και Ελληνίδες καλλιτέχνες και καλλιτέχνιδες. Παράλληλα, το πωλητήριο περιλαμβάνει τις τρέχουσες και παλαιότερες εκδόσεις του Μουσείου, προσφέροντας έτσι ένα επιλεγμένο φάσμα από καταλόγους εκθέσεων, μονογραφίες και θεωρητικά κείμενα. Άνοιγμα Βιβλιοθήκης στο κοινό Από την Πέμπτη 25 Σεπτεμβρίου, η Βιβλιοθήκη του ΕΜΣΤ ανοίγει για πρώτη φορά τις πόρτες της στο κοινό με σταθερό ωράριο λειτουργίας (Τρίτη έως Παρασκευή, 9:00–16:30), δίνοντας την ευκαιρία στους/στις επισκέπτες/επισκέπτριες να έρθουν σε επαφή με το πλούσιο Καλλιτεχνικό Αρχείο του Μουσείου. Η Βιβλιοθήκη του ΕΜΣΤ αποτελεί έναν ειδικό χώρο αφιερωμένο στη σύγχρονη ελληνική και διεθνή τέχνη, με μια συλλογή που περιλαμβάνει περισσότερους από 10.500 τίτλους βιβλίων, 450 τίτλους περιοδικών και πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό. Τα θέματα που καλύπτει εκτείνονται από την ιστορία και θεωρία της τέχνης μέχρι τη φιλοσοφία, τη μουσειολογία και την κριτική, με ιδιαίτερη έμφαση σε καταλόγους εκθέσεων από την Ελλάδα και το εξωτερικό και μονογραφίες καλλιτεχνών της μόνιμης συλλογής και των περιοδικών εκθέσεων. Η συλλογή εμπλουτίζεται συνεχώς, ώστε να υποστηρίζει τις εκθεσιακές και ερευνητικές δραστηριότητες του Μουσείου. Στον πρώτο όροφο βρίσκεται το αναγνωστήριο με 20 θέσεις, καθώς και αίθουσα χωρητικότητας 8 ατόμων για ομαδικές συναντήσεις και εργασίες. Η Βιβλιοθήκη λειτουργεί ως αναγνωστήριο και δεν παρέχει υπηρεσίες δανεισμού υλικού.