Η Προεδρία του Συμβουλίου και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέληξαν σήμερα σε προσωρινή συμφωνία σχετικά με κανονισμό για την εφαρμογή της διμερούς ρήτρας διασφάλισης της Συμφωνίας Εταιρικής Σχέσης ΕΕ-Mercosur και της ενδιάμεσης εμπορικής συμφωνίας ΕΕ-Mercosur για τα γεωργικά προϊόντα.
Ο κανονισμός ενισχύει την προστασία των αγροτών της ΕΕ και διασφαλίζει ότι τα μέτρα διασφάλισης μπορούν να εφαρμοστούν γρήγορα και αποτελεσματικά σε περίπτωση που οι εισαγωγές από τους εταίρους της Mercosur προκαλέσουν ή απειλούν να προκαλέσουν σοβαρή ζημία.
Η παρούσα συμφωνία δεν θίγει τις τρέχουσες συζητήσεις στο Συμβούλιο σχετικά με την υπογραφή και τη σύναψη της Συμφωνίας Εταιρικής Σχέσης ΕΕ-Mercosur και της ενδιάμεσης εμπορικής συμφωνίας.
Η προκαταρκτική συμφωνία που επιτεύχθηκε απόψε με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με έναν κανονισμό διασφάλισης της ΕΕ θα διασφαλίσει την ταχεία δράση για την προστασία των αγροτών της ΕΕ σε περίπτωση επιβλαβών αυξήσεων στις εισαγωγές. Με αυτό και άλλα μέτρα, έχουν καταβληθεί μεγάλες προσπάθειες για την αντιμετώπιση των ανησυχιών και την προετοιμασία του εδάφους για την έγκριση της κρίσιμης συμφωνίας ΕΕ-Mercosur. Είναι ζωτικής σημασίας η ΕΕ να διαφοροποιήσει το εμπόριο και τις στρατηγικές μας συνεργασίες σε περιόδους όπως αυτές.
Lars Løkke Rasmussen, υπουργός Εξωτερικών της Δανίας
Κύρια στοιχεία της συμφωνίας
Η προσωρινή συμφωνία διατηρεί σε μεγάλο βαθμό το προτεινόμενο πλαίσιο της Επιτροπής, ενώ παράλληλα εισάγει μια σειρά από στοχευμένες προσθήκες, ιδίως για την ενίσχυση της παρακολούθησης της αγοράς και τη βελτίωση της ανταπόκρισης των μέτρων διασφάλισης για τα ευαίσθητα γεωργικά προϊόντα.
Πεδίο εφαρμογής των μέτρων διασφάλισης
Ο κανονισμός ορίζει πώς η ΕΕ μπορεί να αναστείλει προσωρινά τις δασμολογικές προτιμήσεις στις εισαγωγές γεωργικών προϊόντων από τη Mercosur, εάν αυτές οι εισαγωγές βλάπτουν τους παραγωγούς της ΕΕ. Βασίζεται στα υπάρχοντα εργαλεία διασφάλισης της ΕΕ, αλλά εισάγει ταχύτερες διαδικασίες και απλούστερους μηχανισμούς ενεργοποίησης για την προστασία των αγροτών της ΕΕ.
Οι συννομοθέτες συμφώνησαν να επεκτείνουν τον κατάλογο των ευαίσθητων γεωργικών προϊόντων που υπόκεινται σε ενισχυμένη παρακολούθηση και ταχύτερες διαδικασίες διασφάλισης, ώστε να συμπεριλάβουν και τα εσπεριδοειδή.
Έρευνες και παρακολούθηση
Οι συννομοθέτες εισήγαγαν ορισμένες αλλαγές στην πρόταση της Επιτροπής για να διασφαλίσουν ότι η ΕΕ θα μπορεί να αντιδράσει γρήγορα στις διαταραχές της αγοράς που προκαλούνται από την αύξηση των γεωργικών εισαγωγών από τη Mercosur. Για τα ευαίσθητα προϊόντα , μια υποτίμηση κατά 8% ανά προϊόν σε συνδυασμό είτε με αύξηση 8% των όγκων προτιμησιακών εισαγωγών κατά μέσο όρο τριών ετών είτε με μείωση 8% των τιμών εισαγωγής, θα θεωρείται κατά κανόνα επαρκής λόγος για την έναρξη έρευνας.
Η συμφωνία επιβεβαιώνει επίσης το προτεινόμενο σύντομο χρονικό πλαίσιο για την έναρξη ερευνών από την Επιτροπή, μόλις ληφθούν επαρκή αποδεικτικά στοιχεία. Για τα ευαίσθητα προϊόντα, οι έρευνες θα ολοκληρωθούν εντός τεσσάρων μηνών και σε επείγουσες περιπτώσεις, μπορούν να θεσπιστούν προσωρινά μέτρα εντός 21 ημερών.
Η Επιτροπή θα παρακολουθεί συνεχώς και προληπτικά τις εισαγωγές ταυτοποιημένων ευαίσθητων προϊόντων και θα υποβάλλει έκθεση τουλάχιστον κάθε έξι μήνες στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με τις εξελίξεις της αγοράς και τυχόν κίνδυνο ζημίας για τους παραγωγούς της ΕΕ. Οι συννομοθέτες συμφώνησαν να ενισχύσουν αυτό το πλαίσιο, επιτρέποντας την επέκταση της παρακολούθησης, κατόπιν δεόντως αιτήματος της βιομηχανίας της ΕΕ, σε άλλα προϊόντα που δεν καλύπτονται από τον κατάλογο των ευαίσθητων προϊόντων. Επιπλέον, η Επιτροπή θα εκδώσει τεχνικές κατευθυντήριες γραμμές έως την 1η Μαρτίου 2026 για την υποστήριξη της παρακολούθησης της αγοράς σε εθνικό και τοπικό επίπεδο. Το συμφωνηθέν κείμενο εισάγει επίσης διατάξεις που επιτρέπουν στην Επιτροπή να ενεργεί όταν εντοπίζει παράκαμψη των μέτρων διασφάλισης, επεκτείνοντας το πεδίο εφαρμογής των μέτρων ή υιοθετώντας άλλες απαραίτητες εκτελεστικές δράσεις.
Επόμενα βήματα
Το κείμενο της προσωρινής συμφωνίας θα πρέπει τώρα να εγκριθεί και να εγκριθεί από τα δύο θεσμικά όργανα πριν δημοσιευτεί στην επίσημη εφημερίδα. Ο κανονισμός θα εφαρμόζεται στην ενδιάμεση εμπορική συμφωνία από την έναρξη ισχύος της και θα συνεχίσει να ισχύει μόλις τεθεί σε ισχύ η συμφωνία εταιρικής σχέσης ΕΕ-Mercosur.
Φόντο
Οι διμερείς ρήτρες διασφάλισης αποτελούν μέρος τόσο της Συμφωνίας Εταιρικής Σχέσης ΕΕ-Mercosur όσο και της ενδιάμεσης εμπορικής συμφωνίας ΕΕ-Mercosur.
Ο κανονισμός διασφάλισης συμπληρώνει τις ευρύτερες συμφωνίες, οι οποίες στοχεύουν στην εμβάθυνση των εμπορικών και πολιτικών σχέσεων μεταξύ της ΕΕ και των χωρών της Mercosur (Αργεντινή, Βραζιλία, Παραγουάη και Ουρουγουάη), διασφαλίζοντας παράλληλα ισχυρή προστασία για τους γεωργικούς τομείς της ΕΕ που ενδέχεται να είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένοι στον ανταγωνισμό των εισαγωγών.
18.12.2025
