Το Συμβούλιο ενέκρινε σήμερα τις θέσεις του («γενικές προσεγγίσεις») σχετικά με την προτεινόμενη αναθεώρηση της δέσμης νομοθεσίας για τα σχέδια και υποδείγματα: την οδηγία για τη νομική προστασία των σχεδίων και υποδειγμάτων και τον κανονισμό για τα κοινοτικά σχέδια και υποδείγματα. Επικαιροποιώντας τη νομοθεσία περί σχεδίων 20 ετών, τα νέα κείμενα στοχεύουν στη διευκόλυνση της προστασίας των βιομηχανικών σχεδίων και στην προσαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ σε αυτόν τον τομέα στις προκλήσεις του κόσμου της ψηφιακής και της τρισδιάστατης εκτύπωσης.
Héctor Gómez Hernández
Η καλή προστασία του σχεδιασμού είναι απαραίτητη για την ανταγωνιστικότητα του κλάδου μας. Οι νέοι κανόνες θα συμβάλουν στην ενίσχυση της δημιουργικότητας των σχεδιαστών και των εταιρειών μας με ταχύτερο και πιο αξιόπιστο τρόπο, προσαρμοσμένο στις προκλήσεις της ψηφιακής εποχής, καταπολεμώντας τις απομιμήσεις.
Héctor Gómez Hernández, Υπουργός Βιομηχανίας, Εμπορίου και Τουρισμού της Ισπανίας
Προστασία σχεδίων στην ψηφιακή εποχή
Ένα βιομηχανικό σχέδιο αποτελεί την εξωτερική εμφάνιση ενός προϊόντος. Η οπτική απήχηση που δημιουργείται από ένα σχέδιο είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν την επιλογή του καταναλωτή να προτιμήσει ένα προϊόν έναντι ενός άλλου. Ο καλός σχεδιασμός αποτελεί σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τους παραγωγούς και αυξάνει την αξία του προϊόντος. Κατά συνέπεια, τα σχέδια πρέπει να προστατεύονται από αντίγραφα ή απομιμήσεις.
Η προτεινόμενη οδηγία και κανονισμός ενημερώνουν την ισχύουσα νομοθεσία, η οποία χρονολογείται από το 1998 και το 2002 αντίστοιχα, και θα διευκολύνει τη διαδικασία καταχώρισης σχεδίων και υποδειγμάτων σε επίπεδο ΕΕ και θα εναρμονίσει περαιτέρω τις διαδικασίες μεταξύ ευρωπαϊκών και εθνικών συστημάτων. Η οδηγία εισάγει επίσης νέους κανόνες για την προστασία σχεδίων που μπορούν να αναπαραχθούν με τρισδιάστατη εκτύπωση.
Το πιο σημαντικό, η αναθεώρηση στοχεύει στην περαιτέρω εναρμόνιση της προστασίας σχεδιασμού για ανταλλακτικά εξαρτημάτων που χρησιμοποιούνται για την επισκευή σύνθετων προϊόντων (π.χ. εξαρτήματα αμαξώματος αυτοκινήτου). Αυτό το βήμα θα απελευθερώσει την αγορά ανταλλακτικών, παρέχοντας έτσι χαμηλότερες τιμές για τους καταναλωτές. Αυτή η «ρήτρα επισκευής» έχει σχεδιαστεί μόνο για μελλοντικά σχέδια, αλλά θα διατηρήσει, ωστόσο, την προστασία των υφιστάμενων σχεδίων και υποδειγμάτων για περίοδο δέκα ετών.
εντολή του Συμβουλίου
Το Συμβούλιο υποστηρίζει τους κύριους στόχους της δέσμης (δηλαδή διατηρεί την έννοια της «ρήτρας επισκευής» όπως προτείνει η Επιτροπή), αλλά εισάγει αρκετές βελτιώσεις, όπως:
- επικαιροποίηση του ορισμού του «σχεδίου» και του «προϊόντος» ώστε να ταιριάζουν στην ψηφιακή εποχή και στις μελλοντικές τεχνολογικές εξελίξεις. Για παράδειγμα, το «ψηφιακό» αντικαθίσταται από το «μη φυσικό»
- απλούστευση των απαιτήσεων για την αναπαράσταση του σχεδίου ή υποδείγματος, έτσι ώστε ακόμη και αν, κατά την ημερομηνία της αίτησης, λείπουν ορισμένα έγγραφα, το σχέδιο ή υπόδειγμα μπορεί να καταχωρηθεί κατά την ημερομηνία αυτή, υπό την προϋπόθεση ότι η αναπαράσταση του σχεδίου ή υποδείγματος είναι αρκετά σαφής
- την εισαγωγή ευελιξίας για τους σχεδιαστές ώστε να μπορούν να αναβάλουν το χρόνο δημοσίευσης του σχεδίου τους σε 30 μήνες κατ’ ανώτατο όριο, με τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να δώσουν τη δυνατότητα στους κατόχους των δικαιωμάτων σχεδίασης να σταματήσουν την αναβολή κατόπιν αιτήματός τους ( και όχι στο τέλος της περιόδου αναβολής)
- αποσαφήνιση των κανόνων για την κήρυξη άκυρων δικαιωμάτων σχεδίων και υποδειγμάτων, με τη δυνατότητα για τα κράτη μέλη να προβλέπουν διοικητική διαδικασία προσφυγής, έτσι ώστε τα μέρη να μην χρειάζεται να προσφύγουν στα δικαστήρια
- τη διαβεβαίωση ότι τα τέλη για εθνική προστασία μόνο θα συνεχίσουν να είναι φθηνότερα από τα ευρωπαϊκά
- τη δυνατότητα σώρευσης της προστασίας των σχεδίων και των πνευματικών δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών νόμων περί πνευματικής ιδιοκτησίας
- περίοδο μεταφοράς 36 μηνών (αντί 24) για να δοθεί περισσότερος χρόνος στα κράτη μέλη να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για την εφαρμογή της νέας νομοθεσίας
Επόμενα βήματα
Η γενική προσέγγιση που συμφωνήθηκε σήμερα επισημοποιεί τη διαπραγματευτική θέση του Συμβουλίου. Παρέχει στην Προεδρία του Συμβουλίου εντολή για διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι οποίες θα ξεκινήσουν μόλις το Κοινοβούλιο εγκρίνει τη θέση του.
Ιστορικό
Οι βιομηχανίες έντασης σχεδιασμού αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 16% του ΑΕΠ και το 14% του συνόλου των θέσεων εργασίας στην Ένωση. Στις 10 Νοεμβρίου 2020, το Συμβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις για τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων προστασίας σχεδιασμού της ΕΕ, που ήταν σχεδόν 20 ετών. Στις 28 Νοεμβρίου 2022, η Επιτροπή δημοσίευσε μια δέσμη μέτρων με δύο προτάσεις: έναν κανονισμό για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 6/2002 του Συμβουλίου για τα κοινοτικά σχέδια και υποδείγματα και μια οδηγία για τη νομική προστασία των σχεδίων και υποδειγμάτων (αναδιατύπωση της οδηγίας 98/71/ΕΚ) .
25.9.2023