Η θέση της ΚΕΔΕ για το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ για τον εκσυγχρονισμό των ΔΕΥΑ

Λ. Κυρίζογλου: «Εκφράζουμε την θετική μας άποψη για ό,τι θετικό περιλαμβάνει το σχέδιο νόμου, διεκδικούμε δίκαιες και επαρκώς μελετημένες διατάξεις, που δε θα θίγουν την αυτοτέλεια της Αυτοδιοίκησης και θα έχουν ως αποτέλεσμα τον πραγματικό εκσυγχρονισμό των ΔΕΥΑ»

Το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ για τον εκσυγχρονισμό των ΔΕΥΑ συζητήθηκε σήμερα εκτενώς στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΚΕΔΕ.
Κατά τη συζήτηση τονίστηκε ότι το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει μια εξαιρετικά σημαντική βελτίωση που αφορά στην οικειοθελή συγχώνευση των ΔΕΥΑ, ωστόσο αρκετές προβλέψεις του δεν συνάδουν με τις προτάσεις που έχει καταθέσει η ΚΕΔΕ και χρήζουν διορθώσεων και αλλαγών, όπως αυτές προτείνονται από την Επιτροπή Διαχείρισης Υδάτων και Κυκλικής Οικονομίας της ΚΕΔΕ.

Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Λάζαρος Κυρίζογλου κατά την τοποθέτησή του τόνισε ότι «το υπό συζήτηση σχέδιο νόμου δεν έχει καμία σχέση με το αρχικό σχέδιο που κατέθεσε το ΥΠΕΝ. Καταρχήν γίνεται αποδεκτή η βασική αρχή και θέση που έθεσε η ΚΕΔΕ στο συνέδριο της Ρόδου για εθελοντικές συνενώσεις, με εξαίρεση βέβαια περιπτώσεις που υπάρχουν στην περιοχή ευθύνης της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ», συμπληρώνοντας πως είναι θετικό και το γεγονός ότι θα επιδοτηθεί το υφιστάμενο χρέος των ΔΕΥΑ με το ποσό των 200 εκ. ευρώ προς τους ενεργειακούς παρόχους.
«Όμως υπογράμμισε ο κ. Κυρίζογλου, με το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου δεν αντιμετωπίζεται το ζήτημα της υποστελέχωσης των ΔΕΥΑ. Δεν επιλαμβάνεται της ολιστικής διαχείρισης των υδάτων, παρά μόνο του 12% του αστικού νερού, αφήνοντας εκτός το 85% του αρδευτικού νερού.
Δεν δίνει οριστική απάντηση στο πρόβλημα του ενεργειακού κόστους. Διότι μπορεί να διανεμηθούν τα 200 εκ. ευρώ , όμως αν δεν αντιμετωπιστεί το υψηλό ενεργειακό κόστος στο σύντομο μέλλον θα βρεθούμε να συζητάμε πάλι για το ίδιο πρόβλημα.
Κατά συνέπεια εμείς εκφράζουμε τη θετική μας άποψη για ό,τι θετικό υπάρχει και την απόλυτη αντίθεσή μας στα ζητήματα τα οποία δεν αντιμετωπίζονται και για τα οποία θα καταθέσουμε τις προτάσεις μας. Με δυο λόγια δηλαδή εμείς διεκδικούμε να καταθέσουμε την πολυετή και σημαντική εμπειρία μας, για να δοθούν ασφαλείς και βιώσιμες λύσεις για ένα τόσο πολύτιμο κοινωνικό αγαθό, το νερό, με δίκαιες και επαρκώς μελετημένες διατάξεις, που δε θα θίγουν την αυτοτέλεια της Αυτοδιοίκησης και θα έχουν ως αποτέλεσμα τον πραγματικό εκσυγχρονισμό των ΔΕΥΑ».

Παρατηρήσεις και προτάσεις επί του σχεδίου νόμου
Το ΔΣ της ΚΕΔΕ ομόφωνα υιοθέτησε τις παρατηρήσεις της Επιτροπής Διαχείρισης Υδάτων και Κυκλικής Οικονομίας για το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου. Ειδικότερα επισημαίνει τα εξής:
• Το ΥΠΕΝ επιμένει να παρεμβαίνει στην αλλαγή του διοικητικού συστήματος των Δήμων για την άσκηση της αρμοδιότητας ύδρευσης και αποχέτευσης, που αποτελεί διαχρονικά αντικείμενο του ΥΠΕΣ.
• Από τις διατάξεις του Σχεδίου Νόμου επιχειρείται μια οριζόντια νομοθετική επιβολή για την «οικειοθελή» συγχώνευση των ΔΕΥΑ με το απλουστευμένο επιχείρημα της ανάγκης επίτευξης «οικονομιών κλίμακας».
• Εισάγονται διατάξεις για την επιδότηση του υφιστάμενου χρέους των ΔΕΥΑ προς τους ενεργειακούς παρόχους, παρουσιαζόμενες ως «κίνητρο», όταν επί της ουσίας διατυπώνονται με τρόπο που αποσκοπεί στο να επιτευχθεί ένας «εξαναγκασμός» και μόνο των ΔΕΥΑ. Πιο συγκεκριμένα, το Σχέδιο Νόμου επιδοτεί το υφιστάμενο χρέος των ΔΕΥΑ προς τους ενεργειακούς παρόχους με τρόπο άδικο, αφού επιδοτεί κατά 70% της συνολικής οφειλής μόνο όσων Δ.Ε.Υ.Α. συγχωνεύονται ή επεκτείνουν την περιοχή αρμοδιότητάς τους σε Δήμο, παραπέμποντας στο άρθρο 47 του Ν. 5167/2024 (σύμφωνα με το οποίο επιδοτείται κατά 30% η συνολική οφειλή των ΔΕΥΑ που δεν συγχωνεύονται και μάλιστα με αυστηρές προϋποθέσεις, δηλαδή αν στις 15/1/2026 έχουν διαχειριστική επάρκεια, προϋποθέσεις που δεν ισχύουν για τις ΔΕΥΑ που θα συγχωνευθούν).
• Διέπεται από ένα τιμωρητικό χαρακτήρα, είτε στερώντας από όσες ΔΕΥΑ δεν εξοφλούν τους λογαριασμούς ρεύματος την ένταξή τους σε Προγράμματα και Χρηματοδοτήσεις, είτε επισύροντας ποινές (βλ. απολύσεις) των Γενικών Διευθυντών των ΔΕΥΑ στις περιπτώσεις μη εξόφλησης τριών συνεχόμενων λογαριασμών ρεύματος.
• Δεν επιλύονται τα ουσιαστικά προβλήματα των ΔΕΥΑ, που είναι η σοβαρή υποστελέχωσή τους, η διαχείριση του ενεργειακού κόστους τους και η ενεργειακή αυτάρκειά τους με τον πολυπόθητο «χώρο», που ζητάμε εδώ και χρόνια, στο Δίκτυο Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας.
• Δίνει αποκλειστική προτεραιότητα στο αστικό νερό που αποτελεί το 12% της συνολικής κατανάλωσης του νερού στη Χώρα μας και αγνοεί παντελώς το αρδευτικό νερό, η χρήση του οποίου (περίπου 85%) δημιουργεί κατά κύριο λόγο την εξάντληση του συγκεκριμένου πολύτιμου φυσικού πόρου. Στην ίδια λογική δεν προκύπτει καμία ουσιαστική αντιμετώπιση του προβλήματος της λειψυδρίας που, ως γνωστόν, οξύνεται λόγω της κλιματικής κρίσης. Το δε συγκεκριμένο πρόβλημα αντιμετωπίζεται στο Σχέδιο Νόμου με την ανάθεση έργων δημόσιου χαρακτήρα αποκλειστικά στην ΕΥΔΑΠ ΑΕ και την ΕΥΑΘ ΑΕ, αποκλείοντας τις ΔΕΥΑ.
• Για την εφαρμογή των διατάξεων του Σχεδίου Νόμου προβλέπεται η έκδοση ενός μεγάλου αριθμού ρυθμιστικών Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων, για θέματα που θα μπορούσαν να ρυθμισθούν με ευελιξία ή έχουν ήδη ρυθμισθεί. Γεγονός που δημιουργεί σοβαρές σκέψεις και υπόνοιες ότι δεν προηγήθηκε της νομοθέτησης επαρκής μελέτη και έρευνα.

27.2.2025