Κρίστιαν Ρότενμπεργκ (dpa) | Κριστίνε Σούλτσε, dpa
Στα «έξυπνα» μίνι μάρκετ όλα γίνονται γρήγορα. Οι πελάτες παίρνουν από το ράφι ένα σνακ, έναν χυμό ή ό,τι άλλο χρειάζονται, τα σκανάρουν και πληρώνουν μέσω ή POS. Ιδιαίτερα δημοφιλείς είναι οι υπηρεσίες σε σιδηροδρομικούς σταθμούς, όπως στην πόλη Χάναου. Στο μίνι μάρκετ της αλυσίδας Teo δεν υπάρχουν εργαζόμενοι. Ταξιδιώτες ή εργαζόμενοι μπαινοβγαίνουν στο κατάστημα του κεντρικού σταθμού. Μια ή δύο φορές την ημέρα ενός υπαλλήλου της αλυσίδας έρχεται απλά για να γεμίσει τα ράφια ή για να καθαρίσει. Η πρόσφατη απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου της Έσσης ότι τα μίνι μάρκετ θα πρέπει να παραμένουν κλειστά τις Κυριακές στο ομοσπονδιακό κρατίδιο χαρακτηρίζεται βαρύ πλήγμα από την αλυσίδα Teo, η οποία θεωρείται πρωτοπόρος στα «έξυπνα» μίνι μάρκετ.
Σε ολόκληρη τη Γερμανία υπάρχει πληθώρα διαφορετικών «έξυπνων» μίνι μάρκετ : Ευρέως διαδεδομένα είναι τα αποκαλούμενα walk-in, στα οποία οι πελάτες σαρώνουν τα προϊόντα και πληρώνουν σε ταμεία αυτοεξυπηρέτησης. Υπάρχει και η εκδοχή των Grab&Go, στα οποία δεν υπάρχουν ταμεία. Ο πελάτης έχει εγκαταστήσει την εφαρμογή του καταστήματος, η οποία λειτουργεί με την είσοδό του, τα προϊόντα που επιλέγονται καταγράφονται με την κάμερα και ο λογαριασμός αποστέλλεται ηλεκτρονικά όταν εγκαταλείπει το μίνι μάρκετ. Ορισμένα καταστήματα είναι ανοιχτά όλο το εικοσιτετράωρο επτά ημέρες την εβδομάδα, διαθέτουν ειδικά προσωπικό, άλλα πάλι όχι.
Στα ύψη ο τζίρος την Κυριακή
«Χωρίς ταμείο, χωρίς αναμονή» αναγράφεται στη χάρτινη σακούλα της γερμανικής αλυσίδας REWE
Ο Στέφαν Ρίσεν, καθηγητής Εμπορίου Τροφίμων στο Δυαδικό ΑΕΙ της Βάδης-Βυρτεμβέργης στο Χαϊλμπρόν, αναφέρει ότι στη Γερμανία υπάρχουν σήμερα περίπου 200 καταστήματα και 60 επιχειρήσεις. Σύμφωνα με τους ειδικούς η μορφή walk-in είναι η πλέον κατάλληλη για σημεία με μεγάλο αριθμό πελατών, όπως αεροδρόμια και σιδηροδρομικοί σταθμοί. Εκεί, παρατηρούν τις ουρές να μειώνονται. «Σε πολλούς δεν αρέσει η αναμονή σε ουρές και ως εκ τούτου δεν μπαίνουν στα καταστήματα. Αυτό σημαίνει ότι το δυναμικό πωλήσεων πολλών καταστημάτων δεν αξιοποιείται πλήρως», λέει ο Κάι Χούντετς από το Ινστιτούτο Έας Λιανικού Εμπορίου της Κολωνίας. Τα «έξυπνα» μίνι μάρκετ χωρίς προσωπικό έχουν νόημα και στο ύπαιθρο, σε περιοχές όπου δεν υπάρχουν πολλοί πελάτες και καμία αλυσίδα δεν έχει συμφέρον να ανοίξει εκεί σούπερ-μάρκετ. Όπως λέει όμως ο Στέφαν Ρίσεν, η Κυριακή είναι ιδιαίτερα σημαντική για τους πελάτες για αυτό και είναι ιδιαίτερα δημοφιλής: «Ο τζίρος είναι τόσο υψηλός όσο σε δύο ή τρεις εργάσιμες ημέρες», λέει ο γερμανός καθηγητής.
Παράλληλα με τα μίνι μάρκετ walk-in και οι αυτόματοι, οι οποίοι τοποθετούνται είτε στο ύπαιθρο δίπλα σε στάσεις λεωφορείων, είτε στην είσοδο ταχυδρομείων και δημαρχείων. Οι πελάτες επιλέγουν τα τρόφιμα που επιθυμούν, τα πληρώνουν και τα παραλαμβάνουν μέσα από μια ειδική θήκη στο κάτω μέρος των αυτομάτων. Σύμφωνα με τον Στέφαν Ρίσεν στη Γερμανία υπάρχουν σήμερα περισσότεροι από 300 αυτόματους, τους οποίους διαχειρίζονται πάνω από 250 μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Οι αυτόματοι είναι λίγο-πολύ γνωστοί στη Γερμανία από τους αγρότες, οι οποίοι διαθέτουν και με αυτόν τον τρόπο τα προϊόντα τους, όπως γάλα, αυγά ή μέλι χωρίς να χρειάζεται να ανοίξει το κατάστημα.
Ο Στέφαν Ρίσεν καθηγητής εμφανίστηκε βέβαιος ότι τα «έξυπνα» σούπερ-μάρκετ δεν θα παραγκωνίσουν τα συμβατικά. «Τα έξυπνα καταστήματα θα βρουν τη θέση τους στην αγορά». Παράλληλα ο γερμανός καθηγητής προβλέπει ότι στο μέλλον θα καθιερωθούν τα ταμεία αυτοεξυπηρέτησης και όχι τα πιο περίπλοκα και κοστοβόρα Grab&Go. Θεωρεί ωστόσο ως προϋπόθεση για την περαιτέρω εξάπλωση των «έξυπνων» μίνι μάρκετ τη δυνατότητα λειτουργίας των Κυριακών. «Διαφορετικά το όλο σύστημα δεν έχει νόημα», καταλήγει ο καθηγητής.
Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος