Η Νούλη Τσαγκαράκη είναι διηγηματογράφος, αρθρογράφος, ποιήτρια, υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων στην Πανελλήνια Ένωσης Λογοτεχνών και μέλος της συντακτικής επιτροπής του διεθνούς περιοδικού Writers Editiοn. Πάνω από όλα όμως είναι μία «οραματίστρια» -«a Greek visionary writer»- όπως την χαρακτήρισε ο διεθνής οργανισμός Writers Capital International Foundation. Με αφορμή το καινούργιό της βιβλίο συνάντησα με χαρά την Νούλη Τσαγκαράκη. Ένας άνθρωπος που όταν τον αντικρίζεις νομίζεις ότι είναι όλη ένα χαμόγελο.
Κ.Κ.: Αγαπητή κα Τσαγκαράκη, θα ξεκινήσω αυτήν τη συνέντευξη με μία πιθανόν «άβολη» ερώτηση. Από το δεύτερο στο τρίτο βιβλίο σας, μεσολάβησαν 6 ολόκληρα χρόνια αν δεν κάνω λάθος, ποιος ήταν ο λόγος αυτής της μεγάλης, σε διάρκεια, αποχής;
Ν.Τ.: Ποιος άλλος από την ίδια τη ζωή! Η ζωή που μου παρέχει το υλικό για τα διηγήματά μου, με ανάγκασε, μέσα από απρόβλεπτες και δύσκολες καταστάσεις που προέκυψαν σε «αποχή», κατά την οποία βεβαίως αφομοιώθηκαν και μετασχηματίστηκαν τα νέα βιώματα.
Κ.Κ.: Τα οποία πήραν και πάλι τη μορφή διηγημάτων, να υποθέσω; Έχετε μια ιδιαίτερη προτίμηση στο συγκεκριμένο είδος, σωστά;
Ν.Τ.: Ολόσωστα, κα Καράμπελα! Μ’ εξιτάρει η μικρή φόρμα α) επειδή είναι μια πρόκληση να χωρέσεις, σε όσο το δυνατό λιγότερες γραμμές, μια πλήρη νοήματος ιστορία. β) Αρέσει, επίσης, σε μεγάλο μέρος των αναγνωστών, αφού τους απαλλάσσει από την αγωνία να πρέπει να θυμηθούν ή ν’ ανατρέξουν που είχαν μείνει την προηγούμενη φορά που διάβαζαν, ώστε η συνέχεια να έχει ειρμό, και γ) στην εποχή της ταχύτητας και της ευκολίας που ζούμε, ο αναγνώστης θα ψυχαγωγηθεί δίχως να κουραστεί, παρεκτός αν θελήσει ο ίδιος να διεισδύσει κάτω από την επιφάνεια, εκεί όπου βρίσκεται πάντα η ουσία.
Κ.Κ.: «Σε πρώτο πρόσωπο» ο τίτλος του βιβλίου, παραπέμπει σ’ ένα μονόλογο;
Ν.Τ.: Σε 43 μονολόγους, διαφορετικής θεματικής –από ένα αστείο ή δραματικό περιστατικό- που αναθυμάται και καταθέτει η ηρωίδα ή ο ήρωας, μέχρι μια εμπειρία που τους σημάδεψε και νιώθουν την ανάγκη να την εξωτερικεύσουν.
Κ.Κ.: Απ’ ότι είδα, αφιερώνεται το βιβλίο στους γονείς σας, ποια εσωτερική ανάγκη σας οδήγησε σ’ αυτήν την κίνηση;
Ν.Τ.: Αν με ρωτούσατε μερικά χρόνια πριν, ίσως σας έδινα διαφορετική απάντηση, στην ωριμότητα όμως που έχω πλέον φτάσει, θεωρώ πως υπήρξα πολύ τυχερή που μεγάλωσα ανάμεσα σε δύο αντιδιαμετρικά αντίθετους χαρακτήρες, όπως ήταν οι γονείς μου. Οι αντιθέσεις τους αποτέλεσαν έναν πλουσιότατο καμβά ερεθισμάτων, που με βοήθησε να συνθέσω τη δική μου προσωπικότητα. Καθώς σημειώνω δε και στην αφιέρωση, δεν ήταν μόνο οι γονείς που συνέβαλαν σ’ αυτό που διαμορφώθηκα, παρότι κατείχαν τους βασικούς ρόλους. Ήταν το γενικότερο περιβάλλον των απλών ανθρώπων -συγγενών, γειτόνων, αλλά και ξένων- και ο αξιακός τους κώδικας, που συνεπικουρούμενος από την κουλτούρα της εποχής –τα βιβλία, τα τραγούδια, τα θέατρα- εμφορούσαν ελπίδα, αισιοδοξία και πίστη για ένα καλύτερο αύριο.
Κ.Κ.: Μπορούμε λοιπόν να πούμε πως το βιβλίο βασίζεται στα βιώματά σας;
Ν.Τ.: Φοβάμαι πως θα αδικούσαμε το συγγραφέα έτσι. Αν το πρωταρχικό υλικό είναι ένα βίωμα, μια ιστορία που άκουσε, ή μια ιδέα που συνέλαβε, δεν έχει σημασία. Σημασία έχει η νοηματική ουσία που επιθυμεί, μέσω της πένας του, να αποτυπώσει και να μοιραστεί με τον αναγνώστη.
Κ.Κ.: Τα βιβλία σας, αν δεν κάνω λάθος, είναι πάντα κοινωνικού ενδιαφέροντος. Θέλετε να κάνετε κάποιο σχόλιο πάνω σ’ αυτό;
Ν.Τ.: Με μεγάλη χαρά! Όπως προείπα, θυμάμαι έντονα την κοινωνία στην οποία μεγάλωσα. Τότε που ήταν όλα φτωχικά, χωρίς παροχές, χωρίς τίποτα πέραν του απαραίτητου, αλλά πλούσια σε ιδεώδη. Δεν μεγαλώναμε προσηλωμένοι στην ικανοποίηση του «εγώ» αλλά του «εμείς». Μαθαίναμε να μοιραζόμαστε το λίγο μας κι όχι να το συσσωρεύουμε για ν’ αυγατίσει. Ήμασταν αλληλέγγυοι με το διπλανό, το φίλο, το γείτονα ή και τον άγνωστο ακόμα που θα χτυπούσε την πόρτα μας. Κι ό,τι επιτυγχάναμε, επειδή ήταν πέρα για πέρα δικό μας, ποτισμένο με το ξενύχτι και τον ιδρώτα μας, μας ψήλωνε από περηφάνια κι αυτοεκτίμηση.
Αυτές τις «αξίες» στις οποίες -μωρά φερόμενοι γυρίσαμε τις πλάτες- νιώθω επιβεβλημένο να υπενθυμίζω στους αναγνώστες, διεγείροντας τον εν υπνώσει ευρισκόμενο συναισθηματικό τους κόσμο. Γιατί εξακολουθώ να πιστεύω πως ο άνθρωπος μπορεί να έχει αποπροσανατολιστεί, αλλά δεν έχει αλλάξει. Εξακολουθεί να έχει τις ίδιες βιολογικές, κοινωνικές και συναισθηματικές ανάγκες. Δυστυχώς, όμως, στην υλιστική, ρηχή, αδιάφορη, ιδιοτελή κι απαξιωτική-ως προς τη ζωή- εποχή που ζούμε, αν δεν βοηθηθεί κινδυνεύει να μετατραπεί στο πιο επικίνδυνο, σαρκοβόρο, καταστροφικό και αυτοκαταστροφικό ον που έχει υπάρξει.
Η δική μου γραφή λοιπόν, είναι προσανατολισμένη στην αποφυγή αυτού του ενδεχομένου. Επιμένω, και θα επιμένω, να θυμίζω όλα όσα έχουν ξεχαστεί ή παγώσει σε μια γωνιά της καρδιάς μας. Επιμένω να θυμίζω πως ο διπλανός δεν είναι ντε και καλά μια απειλή, αλλά πιθανόν ένα χέρι βοήθειας, όπως μας δείχνει η μαζική συμμετοχή ανώνυμων πολιτών στα μεγάλα καταστροφικά γεγονότα.
Κ.Κ.: Σας ευχαριστώ πολύ κα Τσαγκαράκη για την ενδιαφέρουσα αυτή συνέντευξη. Εν αναμονή της παρουσίασης του βιβλίου σας λοιπόν…
Ν.Τ.: Εγώ σας ευχαριστώ κα Καράμπελα, τόσο για τη συνέντευξη αυτήν καθαυτήν, όσο και για την υπομονή σας. Συγχωρείστε με αν πλατείασα…
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Η Νούλη Τσαγκαράκη είναι διηγηματογράφος, αρθρογράφος, ποιήτρια, υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων στην Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών και μέλος της συντακτικής επιτροπής του διεθνούς περιοδικού Writers Editiοn. Πάνω από όλα όμως είναι μία «οραματίστρια» -«a Greek visionary writer»- όπως την χαρακτήρισε ο διεθνής οργανισμός Writers Capital International Foundation.
Διηγήματα και ποιήματά της έχουν συμπεριληφθεί σε διάφορες συλλογικές εκδόσεις που έγιναν για την υποστήριξη ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, έχουν δημοσιευτεί σε διάφορα λογοτεχνικά και διαδικτυακά περιοδικά όπως το «bookpress» και «τα δέκατα» ή έχουν βραβευτεί.
Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί στα Αγγλικά, Ουκρανικά, Αραβικά και Σερβικά. Άρθρα της έχουν δημοσιευτεί σε διάφορα έντυπα, περιοδικά και ιστολόγια, ενώ σταθερή συνεργασία διατήρησε στο παρελθόν με την ελληνόφωνη εφημερίδα του Καναδά «Evdomada Greek Weekly News» και τον ιστότοπο «Authoring Melodies». Συνεργάστηκε, επίσης, με τη δημοτική βιβλιοθήκη Διονύσου, παραδίδοντας μαθήματα δημιουργικής γραφής σε παιδιά του γυμνασίου.
Το βιβλίο διηγημάτων της «Σε πρώτο πρόσωπο» είναι το τρίτο κατά σειρά. Έχουν προηγηθεί άλλες δύο συλλογές διηγημάτων, το «Ένας από μας» το 2017, και “Της Φωτιάς και της Ελπίδας” το 2018, που καταπιάνονται το μεν πρώτο με το μεταναστευτικό, την οικονομική κρίση και την τρομοκρατία, ενώ το δεύτερο -με αφορμή τις καταστροφικές πυρκαγιές του 2018 και τις οδυνηρές τους συνέπειες- με τα λάθη, ατομικά ή συλλογικά, την τραγικότητα της επανάληψης τους, και τις αληθινές αξίες της ζωής.