ΤΙΤΟΣ ΠΑΤΡΙΚΙΟΣ:”Εκεί απάνω σε βρίσκει η Ποίηση.”
“Ανδρέα Κάλβο
που έσφιγγες με τους στίχους σου
το λαιμό τυράννων
σήμερα οι τύραννοι έχουν οργανωθεί
σ’απρόσωπους μηχανισμούς
δύσκολα ξεχωρίζουμε το λαιμό τους.
Ίσως νά ‘ναι κι αυτό ένας λόγος
που δυσκολεύονται οι ποιητές
στο πιό αληθινό τους έργο.”
ΤΙΤΟΣ ΠΑΤΡΙΚΙΟΣ:” Στον Ανδρέα Κάλβο”
Εκεί ψηλά στον ουρανό,σ’ένα λειτουργικό σύνθρονο,μέσα στην
κάψα των καιρών,συνάζονται οι σκέψεις και οι λέξεις των
μεγάλων ποιητών,το θάμβος του αγωνιστή λόγου,όταν αυτοί
συναντιούνται:”Εκεί που τους βρίσκει η Ποίηση”.Πρώτα ο καϋμός:
Μας έλειψαν τα όπλα…οι τύραννοι άφαντοι.Κρύβονται.Και οι
ποιητές δυσκολεύονται με τους στίχους τους “εν όπλοις”.Άλλαξαν
οι καιροί.Τώρα μια νάρκωση και η καταβύθιση στο χαώδες.Κρίμα!
Ωστόσο οι ποιητές πάντοτε παρόντες.Ομιλούμε γι’αυτούς τους
παρόντες σήμερα,που κρατούν αναμμένες ακόμα τις φρυκτωρίες
“εν τω στερεώματι” του Πνεύματος.Παρών σήμερα, ο τιμώμενος,
ο δικός μας,ο ολονών μας Ποιητής Τίτος Πατρίκιος,με έργο ζωής
“χαλκού μακροβιότερον”,όπως θα ‘λεγε ο Οράτιος,στην ποίηση του
οποίου θεοποιείται η λέξη,θαύμα η γέννησή της,θαύμα η δύναμή
της.Στους στίχους του Ευπατρίδη της Ποιήσεώς μας θαυμάζεται
πιότερο η ουσία του λόγου του,οι ιδέες του,η φραστική ευλιγισία,
η ρεαλιστική περιγραφή καταστάσεων,ακραγγίζοντας ψυχές και
συναισθήματα.Μοίρα καλή έρχεται να εμφυσήσει πνοή στον πηλό
των λέξεών του για να γενεί λαγήνι και αμφορέας ιερών ανακ-
ραυγασμάτων,ποιητικών συνθέσεων εμπύρετων.Οι λέξεις του
διαλεγμένες,μικρές πυρκαγιές,δωρικά λιτές,είναι το ευδόκιμο
πάθος του.Για να ξαναγεννηθούν,να επαναθεμελιωθούν “εκ ρίζης
και θεμελίων”τα ποιήματα της πατρώας ευδοξίας των μεγάλων
ποιητών.
Πατώντας σε δυό αιώνες πάνω,ο Πατρίκιος-ένας θρύλος της
ποιήσεώς μας,”σαρκί και πνεύματι”αεί έφηβος-τα διατηρητέα
των πρεπόντων,των δικαιωμένων και των αδικαίωτων,των
περασμένων και των παρόντων,αναδεικνύει με την ποιητική,
στοχαστική του εμπειρία,τη γραφή του,προβάλλοντας”μοναδικώ
τω τρόπω”,έναν κόσμο στα μέτρα του ανθρώπου.Έτσι στυλώνει
τη δόξα του.Είναι ο Ποιητής της εμβανθύσεως αλλά και της απλό-
τητας,ο Ευπατρίδης Ποιητής που εγκωμιάζουμε και βραβεύουμε,
“εν χορδαίς και οργάνοις”,Ποιητής της αιώνιας θαλερότητας.
Κερί που αντιστέκεται στον κέρβερο χρόνο και βραδυφλέγεται.
Και το κάνει για μας! Για να μη μας λείψει ο φωτεισμός στους
αβέλτερους κι ανάλγητους καιρούς που ζούμε,αλλά και δάδα-
οδηγός,μια συνείδηση σε διαρκή πνευματικό παροξυσμό για τις
γενιές που έρχονται.Θα λέγαμε και το ίδιο το ένστιχτο της ζωής
που “πατεί τον θάνατο” δωρίζοντάς μας μια ιδιαίτερη ποιητική
πολύτομη μεγαλουργία του γνήσιου και του αψιμυθίωτου λόγου.
Προβάλλει έναν κόσμο που μοιάζει σε κυκλώνα να συνθλίβεται
στις μέρες μας,αλλά και που αντιστέκεται,ηφαίστειο που νομο-
τελειακά παντα θα εκρήγνυται.
Ο Λόγος του Πατρίκιου είναι επίσης δραστικός,λυρικός και με
θαυμαστή πύκνωση,επιγραμματικός,εν πολλοίς ιδιωτικός αλλά
και πανανθρώπινος,με το εκκαμινευμένο υλικό μιας αμείλικτης,
επώδυνης πορείας που οδηγεί στην καταβύθιση μιας πυρετικής
αναζήτησης του Ιδανικού.Επίσης αποτύπωσης “κινημάτων ψυχής”,
δίνοντας ταυτόχρονα και το στίγμα της εποχής,με το προνόμιο
της ολοκληρωμένης ματιάς που διαθέτει.Η αισθητική διάταξη
και η οργάνωση των ποιημάτων του συνιστά μια εσωτερική διαρκή
κορύφωση μια ενηλικίωση Ιδέας και Λόγου και με οξυμμένη
συνείδηση της γλώσσας,ό,που η γήϊνη ηχώ της περνά στην αιω-
νιότητα.Δεν συγκαταλέγεται στο πλήθος “ελάσσονων λυρικών”,
όπως ο Λειβαδίτης και ο Αναγνωστάκης.Και δεν “καρπώνεται το
αίμα των άλλων”,κατά τον γνωστό σεφερικό στίχο.Ανήκει στη
φλεγόμενη οικογένεια των ποιητών εκείνων των αυτόφωτων,
που προχωρούν στην τελείωση με την ορμή της Λέξης,με εκρη-
-τικούς ρυθμούς,τον εύτακτο και εύσημο πρωτότυπο λόγο,επι-
-τυγχάνοντας την πλήρωση και την ενθουσιαστική έκσταση σε
όσους,προσήλυτοι της Ποιήσεώς του,προσέρχονται ευλαβώς.
Όλα του τα ποιήματα,φορτισμένα από μια υποφώσκουσα και γρη-
γορούσα ιστορική μνήμη,αδάμαντες μνήμης τα τιμαλφή της από
ευτυχισμένες (Παλιά γειτονιά,έρωτες,Ρώμη,Παρίσι)αλλά και δυσ-
-τυχισμένες μέρες(Εξορίες,διώξεις κ.α.).Επιρροές,στο αρχικό
στάδιο,τα πρώτα χρόνια της μαθητείας στα μαυλιστικά θέλγητρα
της ποιήσεως,ναί!..όταν τον “βρίσκει η ποίηση”,στη σχέση του με
τους ποιητές θυρεούς της λογοτεχνίας μας,τον Καβάφη και κατ’
εξοχήν τον Σεφέρη,”…μια εκλεκτική συγγένεια με τον τελευταίο-
όπως γράφει η Ελένη Αντωνιάδου,σημαντική μελετήτριά του-
“ο κρίσιμος μίτος που συνδέει τον Πατρίκιο με την παράδοση της
ποίησής μας”.
Περιπετειώδης και παραγωγική η ζωή του.Πλούσια και η εκδοτική
του δημιουργία,συνυφασμένη με τα πλέον ταραγμένα χρόνια της
πολιτικής και κοινωνικής ζωής του τόπου,τα χρόνια του μεσο-
πολέμου,της Κατοχής και του Εμφυλίου,τα χρόνια πριν και μετά τη
μεταπολίτευση,με το όραμα μιας “λυτρωτικής κοινωνικής Αριστεράς”,
τότε που Άγγελοι λαχανιασμένοι ακουμπούν στα δένδρα και
πέφτουν πυροβολημένοι πριν πέσει το φεγγάρι…Στην ποιητική
του επικοινωνία με τον αναγνώστη,
αποφεύγει το στρυφνό ,δύσπεπτο ποίημα.Μ’αυτόν τον τρόπο η
Ποιητική του ενδημεί”παρά δήμον ευήκοον και ευτυχή τω ακούσ-
ματι”.Το ποιητικό αυτό σώμα καταυγάζει το λευκό, το ζωοποιό
της παιδικής,της άγουρης εφηβικής ηλικίας,των πάμφωτων
νεανικών και ώριμων αργότερα ερώτων,των αναγεννητικών ,
προοδευτικών ιδεολογικών κινημάτων όπου ο ποιητής ετάχθη
συνομιλώντας με την Ιστορία,την ιερότητα των κοινωνικών
αγώνων που τον οδήγησαν σε βάρβαρες διώξεις,φυλακίσεις
και εξορίες.Με φωνή αντιρρητορική,παρότι σε διαρκή ένταση,
ευρύτερα πολιτική,στρατευμένη υπό την ευρύτερη έννοια του
όρου,των κοινωνικών προσανατολισμών,της εσταυρωμένης
ελευθερίας,υποστηρικτική του χρέους στον άνθρωπο και καταγ-
γελτική της αλαζονικής εξουσίας.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ
Ιστορικός-Λογοτέχνης
Γενάρης 2025
Y.Γ.
Η ομιλία του ιστορικού-λογοτέχνη ΒΑΣΙΛΗ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ
για την ποίηση του μεγάλου
μας ποιητή ΤΙΤΟΥ ΠΑΤΡΙΚΙΟΥ
που έγινε στα πλαίσια της
κοπής της βασιλόπιτας του
ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΦΙΛΩΝ ΚΕΑΣ
από την πρόεδρό του εικαστικό ΓΕΩΡΓΙΑ ΜΠΛΙΑΤΣΟΥ,
το Σάββατο 25 Ιανουαρίου 2025
στο χώρο του ιστορικού
καφενείου ΩΡΑΙΑ ΕΛΛΑΣ στην
Αθήνα (Μοναστηράκι)
31.1.2025
