ΕΕ και Τουρκία εμβαθύνουν την συνεργασία τους για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση.
Οι εξελίξεις στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας είναι πυκνές και πολύπλευρες.Οι χρηματοδοτήσεις πολλές και η γείτονα χώρα πολλαπλά κερδισμένη.
H κα Iliana Ivanova, επίτροπος Καινοτομίας, Έρευνας, Πολιτισμού, Εκπαίδευσης και Νεολαίας, και ο κ. Mehmet Fatih Kacır, υπουργός Βιομηχανίας και Τεχνολογίας της Δημοκρατίας της Τουρκίας, πραγματοποίησαν τον δεύτερο διάλογο υψηλού επιπέδου ΕΕ-Τουρκίας για την επιστήμη, την έρευνα, την τεχνολογία και την καινοτομία στην Κωνσταντινούπολη. Αυτό αποτελεί σημαντικό ορόσημο στη συνεργασία ΕΕ-Τουρκίας στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας.
Οι δύο πλευρές ανακοίνωσαν ότι τρία προγράμματα καινοτομίας από την Τουρκία έχουν πλέον πιστοποιηθεί για να συμμετάσχουν στο σύστημα Plug-in του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας (ΕΣΚ), το οποίο θα τους επιτρέψει να υποβάλουν έργα από το χαρτοφυλάκιό τους απευθείας στο στάδιο πλήρους εφαρμογής του μέσου Accelerator του ΕΣΚ. Επιπλέον, το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας (ΕΙΤ) θα δημιουργήσει έναν κοινοτικό κόμβο στην Τουρκία έως το τέλος του έτους. Επιπλέον, το κοινό κέντρο ερευνών της Επιτροπής υποστήριξε τη δρομολόγηση του αρχικού χάρτη πορείας της Τουρκίας για τη στήριξη του σχεδιασμού περιφερειακών στρατηγικών έξυπνης εξειδίκευσης.
Η επίτροπος κα. Ivanova και ο υπουργός κ. Kacır αντάλλαξαν απόψεις σχετικά με τις πολιτικές της ΕΕ και της Τουρκίας για την επιστήμη, την τεχνολογία και την καινοτομία, δίνοντας έμφαση στον κρίσιμο ρόλο του ειδικευμένου εργατικού δυναμικού στη διευκόλυνση της καινοτομίας και της μεταφοράς τεχνολογίας.
Επιβεβαίωσαν εκ νέου τη δέσμευσή τους να εντείνουν τη συνεργασία στους προαναφερθέντες τομείς, με στόχο τη στενότερη και βαθύτερη ενσωμάτωση της Τουρκίας στον ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας, συμπεριλαμβανομένων των αποστολών και των εταιρικών σχέσεων της ΕΕ στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» και του προγράμματος έρευνας και καινοτομίας της ΕΕ.
Η συνεδρίαση ήταν μια σημαντική στιγμή για να αξιολογηθεί η συνεχιζόμενη συνεργασία σε κρίσιμους τομείς και να συζητηθούν οι μελλοντικές ευκαιρίες συνεργασίας μεταξύ της ακαδημαϊκής κοινότητας και των επιχειρήσεων.
Η ΕΕ και η Τουρκία συμφώνησαν ότι η ισχυρότερη ενοποίηση των ικανοτήτων έρευνας και καινοτομίας και των δραστηριοτήτων μεταφοράς τεχνολογίας, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη του ανθρώπινου κεφαλαίου, είναι καίριας σημασίας για την επιτυχία της εν εξελίξει πράσινης και ψηφιακής μετάβασης.
Το σημαντικό επίτευγμα της τούρκου επιστήμονα κα Rana Sanyal, βραβευθείσας με το Ευρωπαϊκό Βραβείο Γυναικών Καινοτομίας για την περίοδο 2023-2024, επισημάνθηκε ως επιτυχημένο αποτέλεσμα της συνεργασίας καινοτομίας ΕΕ-Τουρκίας.
Η επίτροπος κα. Ivanova και ο υπουργός κ. Kacır θα ανοίξουν επίσης το Πανεπιστημιακό Κέντρο Βιοεπιστημών Boğaziçi. Το κέντρο αυτό έχει αναβαθμιστεί χάρη στη στήριξη ύψους σχεδόν 8 εκατ. ευρώ από προγράμματα της ΕΕ. Το Κέντρο θα διεξαγάγει έρευνα αιχμής για τον προσδιορισμό της αλληλουχίας των πρωτεϊνών και τη θεραπεία του καρκίνου.
Η Τουρκία συμμετέχει σε προγράμματα έρευνας και καινοτομίας της ΕΕ από το 2003, με συνολική στήριξη ύψους 743 εκατ. EUR από την ΕΕ σε Τούρκους ερευνητές και φορείς καινοτομίας. Η συμμετοχή τους στο τρέχον πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» υπήρξε ιδιαίτερα επιτυχής. Η συνεισφορά της ΕΕ σε τουρκικές οντότητες ανήλθε σε 91 εκατ. EUR το 2022, στηρίζοντας τη συμμετοχή σε αποστολές και εταιρικές σχέσεις της ΕΕ, σε δίκτυα επιστήμης, τεχνολογίας και καινοτομίας, όπως η συνεργασία στον τομέα της επιστήμης και της τεχνολογίας (COST) και το EUREKA, καθώς και σε δράσεις Marie Skłodowska-Curie, στηρίζοντας την κατάρτιση, την ανάπτυξη δεξιοτήτων και την κινητικότητα των ερευνητών και τα διεθνή διδακτορικά προγράμματα.
Επιπλέον, ο Μηχανισμός Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ) έχει παράσχει πάνω από 700 εκατ. EUR για τη στήριξη της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας της τουρκικής οικονομίας, για τη χρηματοδότηση έργων που ενισχύουν την παραγωγικότητα, την τεχνολογική ανάπτυξη και την καινοτομία, καθώς και για την προώθηση του πράσινου και του ψηφιακού μετασχηματισμού.
Ο πρώτος διάλογος υψηλού επιπέδου ΕΕ-Τουρκίας για την επιστήμη, την έρευνα, την τεχνολογία και την καινοτομία πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες στις 15 Νοεμβρίου 2022, εστιάζοντας σε πτυχές της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για την τόνωση της ανάπτυξης του ανθρώπινου κεφαλαίου, της καινοτομίας και της μεταφοράς τεχνολογίας.
Στις 1 Σεπτεμβρίου 2023, οι δύο πλευρές υπέγραψαν συμφωνία για τη σύνδεση της Τουρκίας με το πρόγραμμα «Ψηφιακή Ευρώπη». Αυτό δίνει τη δυνατότητα σε τουρκικές επιχειρήσεις, κυβερνητικούς φορείς και άλλους επιλέξιμους φορείς να συμμετέχουν σε έργα που υλοποιούν ψηφιακές τεχνολογίες. Η συμφωνία θα καταστήσει επίσης δυνατή τη δημιουργία κόμβων ψηφιακής καινοτομίας στην Τουρκία.
Η Τουρκία έχει πάρει σοβαρές χρηματοδοτήσεις για την ενίσχυση και αναβάθμιση της. Ο διάλογος με την πατρίδα μας μπορερί να κινηθεί, αυστηρά, σε αυτά τα πλαίσια και να αναζητηθούν φόρμουλες συνεργασίας. Είναι μια καλή ευκαιρία για ένα γόνιμο ξεκίνημα.
Θερμές ευχές για Καλή Ανάσταση.
Κων/νος Σ. Μαργαρίτης
Δημοσιογράφος
30.4.2024