Η ΕΕ μόλις ενέκρινε ένα από τα ισχυρότερα πακέτα κυρώσεων κατά της Ρωσίας μέχρι σήμερα. Κάθε κύρωση αποδυναμώνει την ικανότητα της Ρωσίας να διεξάγει πόλεμο. Το μήνυμα είναι σαφές: Η Ευρώπη δεν θα υποχωρήσει στην υποστήριξή της προς την Ουκρανία. Η ΕΕ θα συνεχίσει να αυξάνει την πίεση μέχρι η Ρωσία να τερματίσει τον πόλεμό της.
Κάγια Κάλλας, Ύπατη Εκπρόσωπος για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και πρόεδρος του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων
Το Συμβούλιο ενέκρινε σήμερα την 18η δέσμη οικονομικών και ατομικών περιοριστικών μέτρων που πλήττουν έντονα τον ενεργειακό, τραπεζικό και στρατιωτικό τομέα της Ρωσίας, καθώς και το εμπόριο με την ΕΕ, και διασφαλίζουν την λογοδοσία για τον συνεχιζόμενο επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Επιπλέον, το Συμβούλιο συμπλήρωσε τη δέσμη συμφωνώντας σε περαιτέρω μέτρα για τη Λευκορωσία.
Η σημερινή δέσμη μέτρων περιλαμβάνει οικονομικά και ατομικά μέτρα με στόχο την αύξηση της πίεσης στη Ρωσία και την επίτευξη δίκαιης και διαρκούς ειρήνης για την Ουκρανία.
Το Συμβούλιο συμφώνησε σε ένα σημαντικό σύνολο 55 καταχωρίσεων , που αποτελούνται από 14 άτομα και 41 οντότητες υπεύθυνες για ενέργειες που υπονομεύουν ή απειλούν την εδαφική ακεραιότητα, την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της Ουκρανίας, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των μεμονωμένων καταχωρίσεων σε πάνω από 2.500.
Ενέργεια
Με τη σημερινή δέσμη μέτρων, η ΕΕ περιορίζει τα ενεργειακά έσοδα της Ρωσίας μέσω μιας σειράς διαφορετικών μέτρων. Η ΕΕ μειώνει το ανώτατο όριο τιμής του αργού πετρελαίου από 60 δολάρια ΗΠΑ σε 47,6 δολάρια ΗΠΑ ανά βαρέλι , για να το ευθυγραμμίσει με τις τρέχουσες παγκόσμιες τιμές πετρελαίου και εισάγει έναν αυτόματο και δυναμικό μηχανισμό για την τροποποίηση του ανώτατου ορίου τιμής πετρελαίου και τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας αυτού του ανώτατου ορίου τιμής. Οι εξαγωγές πετρελαίου εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν το ένα τρίτο των εσόδων της ρωσικής κυβέρνησης.
Η ΕΕ επιβάλλει επίσης περαιτέρω κυρώσεις σε όλη την αλυσίδα αξίας του σκιώδους στόλου . Επιπλέον 105 πλοία θα υπόκεινται σε απαγόρευση πρόσβασης σε λιμένες και απαγόρευση παροχής ευρέος φάσματος υπηρεσιών που σχετίζονται με τις θαλάσσιες μεταφορές, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των πλοίων που περιλαμβάνονται στον κατάλογο σε 444. Αυτό το μέτρο στοχεύει δεξαμενόπλοια εκτός ΕΕ που αποτελούν μέρος του σκιώδους στόλου του Βλαντιμίρ Πούτιν παρακάμπτοντας τον μηχανισμό ανώτατου ορίου τιμών πετρελαίου, τα οποία υποστηρίζουν τον ενεργειακό τομέα της Ρωσίας ή τα οποία μεταφέρουν στρατιωτικό εξοπλισμό για τη Ρωσία ή κλεμμένα ουκρανικά σιτηρά.
Οι πλήρεις κυρώσεις (δέσμευση περιουσιακών στοιχείων, ταξιδιωτικές απαγορεύσεις, απαγορεύσεις παροχής πόρων) στοχεύουν ρωσικές και διεθνείς εταιρείες που διαχειρίζονται σκάφη σκιώδους στόλου , εμπόρους ρωσικού αργού πετρελαίου και έναν σημαντικό πελάτη του σκιώδους στόλου – ένα διυλιστήριο στην Ινδία με κύριο μέτοχο τη Rosneft. Για πρώτη φορά, η ΕΕ καταχωρίζει επίσης τον καπετάνιο ενός σκιώδους στόλου, καθώς και έναν ιδιωτικό φορέα εκμετάλλευσης διεθνούς νηολογίου σημαίας. Τέλος, μια οντότητα στον ρωσικό τομέα LNG περιλαμβάνεται επίσης στις σημερινές καταχωρίσεις.
Επιπλέον, η ΕΕ εισάγει απαγόρευση εισαγωγής προϊόντων διύλισης πετρελαίου που παράγονται από ρωσικό αργό πετρέλαιο και προέρχονται από οποιαδήποτε τρίτη χώρα – με εξαίρεση τον Καναδά, τη Νορβηγία, την Ελβετία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες – εμποδίζοντας έτσι το ρωσικό αργό πετρέλαιο να φτάσει στην αγορά της ΕΕ από την πίσω πόρτα.
Η ΕΕ επιβάλλει επίσης πλήρη απαγόρευση συναλλαγών στους αγωγούς Nord Stream 1 και 2 , συμπεριλαμβανομένης της παροχής αγαθών ή υπηρεσιών, εμποδίζοντας έτσι την ολοκλήρωση, τη συντήρηση, τη λειτουργία και οποιαδήποτε μελλοντική χρήση των αγωγών Nord Stream 1 και 2.
Τέλος, το Συμβούλιο αποφάσισε να τερματίσει την απαλλαγή για τις εισαγωγές πετρελαίου από τη Ρωσία στην Τσεχία.
Τραπεζιτικές εργασίες
Η ΕΕ αναβαθμίζει την υφιστάμενη απαγόρευση παροχής εξειδικευμένων υπηρεσιών χρηματοοικονομικών μηνυμάτων με έδρα την ΕΕ σε ορισμένες ρωσικές τράπεζες σε πλήρη απαγόρευση συναλλαγών. Αυτό θα ισχύει για 22 επιπλέον ρωσικές τράπεζες , επιπλέον των 23 τραπεζών που ήδη υπόκεινται στην απαγόρευση.
Η ΕΕ μειώνει το όριο για την επιβολή κυρώσεων σε χρηματοπιστωτικά και πιστωτικά ιδρύματα τρίτων χωρών και παρόχους υπηρεσιών κρυπτονομισμάτων που αποθαρρύνουν τα μέτρα κυρώσεων κατά της Ρωσίας, υποστηρίζουν τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας ή συνδέονται με το Σύστημα Μεταφοράς Χρηματοοικονομικών Μηνυμάτων (SPFS), την ρωσική εναλλακτική υπηρεσία χρηματοοικονομικών μηνυμάτων, που αναπτύχθηκε από την Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας και χρησιμοποιείται για την προστασία των ρωσικών τραπεζών από τις επιπτώσεις των κυρώσεων της ΕΕ.
Η ΕΕ επεκτείνει επίσης την απαγόρευση συναλλαγών σε χρηματοπιστωτικά και πιστωτικά ιδρύματα και παρόχους υπηρεσιών κρυπτονομισμάτων τρίτων χωρών, οι οποίοι, μέσω των ενεργειών τους, ματαιώνουν τις κυρώσεις της ΕΕ ή υποστηρίζουν τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας . Η απαγόρευση συναλλαγών σε φορείς εκμετάλλευσης τρίτων χωρών που παρακάμπτουν τις απαγορεύσεις που σχετίζονται με το πετρέλαιο έχει επίσης διευρυνθεί.
Επιπλέον, επιβάλλεται απαγόρευση πραγματοποίησης οποιασδήποτε συναλλαγής με το Ρωσικό Ταμείο Άμεσων Επενδύσεων (RDIF) και τα υποκεφάλαια και τις εταιρείες του, και το Συμβούλιο έχει θεσπίσει ένα μέσο για την επέκταση της εν λόγω απαγόρευσης σε ορισμένες εταιρείες στις οποίες έχει επενδύσει το RDIF και σε οντότητες που παρέχουν επενδυτικές υπηρεσίες ή άλλες χρηματοοικονομικές υπηρεσίες στο ίδιο το RDIF. Τέτοιες εταιρείες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα επιλεγούν από το Συμβούλιο· τέσσερις ρωσικές οντότητες στις οποίες έχει επενδύσει το RDIF είναι ήδη εισηγμένες στο χρηματιστήριο. Αυτό το μέτρο περιορίζει περαιτέρω την πρόσβαση της Ρωσίας στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές και στο ξένο νόμισμα.
Τέλος, το Συμβούλιο θεσπίζει νέα απαγόρευση πώλησης, προμήθειας, μεταφοράς και εξαγωγής συστημάτων διαχείρισης λογισμικού και λογισμικού με ορισμένες χρήσεις στον τραπεζικό και χρηματοπιστωτικό τομέα .
Στρατιωτική βιομηχανία
Με στόχο τον περιορισμό των στρατιωτικών δυνατοτήτων της Ρωσίας, το Συμβούλιο επιβάλλει περαιτέρω πλήρεις κυρώσεις σε προμηθευτές του ρωσικού στρατιωτικού βιομηχανικού συγκροτήματος , συμπεριλαμβανομένων τριών οντοτήτων με έδρα την Κίνα που πωλούν αγαθά που χρησιμοποιούνται στο πεδίο της μάχης. Αυτά τα μέτρα στοχεύουν στον περαιτέρω περιορισμό της πρόσβασης της Ρωσίας σε αγαθά και τεχνολογίες. Επιπλέον, το πακέτο καλύπτει οκτώ εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο στρατιωτικό-βιομηχανικό συγκρότημα της Λευκορωσίας , το οποίο υποστηρίζει τις πολεμικές προσπάθειες της Ρωσίας.
26 νέες οντότητες θα υπόκεινται σε αυστηρότερους περιορισμούς εξαγωγών όσον αφορά αγαθά και τεχνολογίες διπλής χρήσης , συμπεριλαμβανομένων εκείνων που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην τεχνολογική βελτίωση του τομέα άμυνας και ασφάλειας της Ρωσίας . Έντεκα από αυτές τις οντότητες βρίσκονται σε τρίτες χώρες εκτός της Ρωσίας (επτά στην Κίνα και το Χονγκ Κονγκ και τέσσερις στην Τουρκία) και έχουν εμπλακεί σε παράκαμψη περιορισμών εξαγωγών, συμπεριλαμβανομένων των μη επανδρωμένων αεροσκαφών (UAV).
Επιπλέον, η ΕΕ συμφώνησε σε περαιτέρω απαγορεύσεις εξαγωγών αξίας άνω των 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ο κατάλογος των απαγορευμένων ειδών που συμβάλλουν στην τεχνολογική βελτίωση του τομέα άμυνας και ασφάλειας της Ρωσίας θα περιλαμβάνει πλέον είδη για την ανάπτυξη και παραγωγή των στρατιωτικών συστημάτων της Ρωσίας, όπως μηχανές ψηφιακού ελέγχου με υπολογιστή ( CNC ) και συστατικά χημικά για προωθητικά . Επιπλέον, η υφιστάμενη απαγόρευση διέλευσης μέσω της επικράτειας της Ρωσίας επεκτείνεται ώστε να καλύπτει επιλεγμένα οικονομικά κρίσιμα αγαθά που χρησιμοποιούνται για κατασκευές και μεταφορές.
Ευθύνη
Το Συμβούλιο επιβάλλει κυρώσεις σε ένα ακόμη άτομο που εμπλέκεται ενεργά στη «στρατιωτική εκπαίδευση» παιδιών από την Ουκρανία στη Ρωσία . Αυτό ανεβάζει τον συνολικό αριθμό καταχωρίσεων σε σχέση με την απέλαση και την κατήχηση παιδιών από την Ουκρανία σε πάνω από 90. Το πακέτο απαριθμεί επίσης αρκετούς Ρώσους αντιπροσώπους σε κατεχόμενα εδάφη, συμπεριλαμβανομένου ενός ατόμου υπεύθυνου για τη χειραγώγηση της ουκρανικής πολιτιστικής κληρονομιάς , ενός άλλου κορυφαίου Ρώσου επιχειρηματία και ενός εξέχοντος Ρώσου προπαγανδιστή .
Λευκορωσία
Εκτός από τις οκτώ νέες καταχωρίσεις που σχετίζονται με το στρατιωτικό συγκρότημα της Λευκορωσίας, η σημερινή δέσμη μέτρων αντικατοπτρίζει περαιτέρω τα μέτρα που επιβλήθηκαν στο εμπόριο της Λευκορωσίας με εκείνα που επιβλήθηκαν στη Ρωσία.
Επιπλέον, η απαγόρευση των εξειδικευμένων υπηρεσιών χρηματοοικονομικών μηνυμάτων αναβαθμίζεται σε πλήρη απαγόρευση συναλλαγών και εισάγεται εμπάργκο στις εισαγωγές όπλων από τη Λευκορωσία.
Αλλος
Η ΕΕ εισάγει επίσης μέτρα για την προστασία των κρατών μελών από παράνομες διαδικασίες διαιτησίας στο πλαίσιο της Διμερούς Επενδυτικής Συνθήκης (ΔΕΣ) που κινούνται από ρωσικές εταιρείες και ιδιώτες, συμπεριλαμβανομένων των ολιγαρχών και των πληρεξουσίων τους (δηλαδή, διάταξη αποζημίωσης που πρέπει να λαμβάνεται από τα κράτη μέλη, προσαρμοσμένη διάταξη μη αναγνώρισης στην ΕΕ για αυτές τις διαδικασίες διαιτησίας και υποχρέωση των κρατών μελών να ενεργούν στις διαδικασίες ΔΕΣ).
Οι σχετικές νομικές πράξεις θα δημοσιευτούν σύντομα στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ.
Φόντο
Στα συμπεράσματά του της 19ης Δεκεμβρίου 2024, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επανέλαβε την κατηγορηματική καταδίκη του για τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, ο οποίος συνιστά κατάφωρη παραβίαση του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, και επιβεβαίωσε τη συνεχή υποστήριξή του στην ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαίωσε επίσης την ακλόνητη δέσμευση της ΕΕ να παρέχει συνεχή πολιτική, χρηματοοικονομική, οικονομική, ανθρωπιστική, στρατιωτική και διπλωματική υποστήριξη στην Ουκρανία και τον λαό της για όσο χρονικό διάστημα χρειαστεί και όσο έντονα χρειαστεί. Η Ρωσία δεν πρέπει να επικρατήσει.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαίωσε εκ νέου την υποστήριξή του για μια συνολική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη βασισμένη στις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και του διεθνούς δικαίου, σύμφωνα με τις βασικές αρχές και τους στόχους του Φόρμουλας Ειρήνης της Ουκρανίας, και υπογράμμισε την αρχή ότι καμία πρωτοβουλία σχετικά με την Ουκρανία δεν μπορεί να αναληφθεί χωρίς την Ουκρανία. Προς τούτο, η ΕΕ και τα κράτη μέλη της θα συνεχίσουν τις εντατικές προσπάθειες παγκόσμιας προσέγγισης και θα συμμετάσχουν σε συζητήσεις που επηρεάζουν την ασφάλεια της Ευρώπης.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει έτοιμη να εντείνει την πίεση στη Ρωσία, μεταξύ άλλων με την επιβολή περαιτέρω κυρώσεων.
18.7.2025
