Η Προεδρία του Συμβουλίου και οι διαπραγματευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου συμφώνησαν προσωρινά να ανανεώσουν την αναστολή των εισαγωγικών δασμών και ποσοστώσεων στις εξαγωγές της Ουκρανίας στην ΕΕ για ένα ακόμη έτος, έως τις 5 Ιουνίου 2025 .
Αυτή η ανανέωση επιβεβαιώνει την ακλόνητη πολιτική και οικονομική υποστήριξη της ΕΕ προς την Ουκρανία, μετά από δύο χρόνια απρόκλητης και αδικαιολόγητης στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσίας. Ταυτόχρονα, η ΕΕ αποφάσισε να ενισχύσει την προστασία των ευαίσθητων γεωργικών προϊόντων ενισχύοντας τις διασφαλίσεις που περιλαμβάνονται ήδη στον ισχύοντα κανονισμό για τα προσωρινά μέτρα απελευθέρωσης του εμπορίου, προκειμένου να ληφθούν υπόψη τυχόν αρνητικές επιπτώσεις στην αγορά ενός ή περισσότερων κράτη μέλη, και όχι μόνο στην αγορά της ΕΕ στο σύνολό της, όπως συμβαίνει τώρα. Μια νέα αυτόματη διασφάλιση θα προστεθεί επίσης για ορισμένα ευαίσθητα προϊόντα, όπως τα πουλερικά, τα αυγά, η ζάχαρη, η βρώμη, ο αραβόσιτος, τα πλιγούρια και το μέλι .
Τα αυτόνομα εμπορικά μέτρα (ΑΤΜ) θα επιτρέψουν στην Ουκρανία να συνεχίσει να παράγει το δικό της εισόδημα από τις εμπορικές ροές με την ΕΕ, κάτι που είναι σημαντικό για τη στήριξη της οικονομίας της υπό πολύ δύσκολες συνθήκες. Σε συνδυασμό με την εκτεταμένη στρατιωτική, οικονομική και ανθρωπιστική υποστήριξη της ΕΕ, αυτό θα βοηθήσει την Ουκρανία στη μακροπρόθεσμη ανάκαμψή της καθώς και στη σταδιακή ένταξή της στην εσωτερική αγορά της ΕΕ.
Κύρια στοιχεία του κανονισμού
Ο ανανεωμένος κανονισμός θα ισχύει από τις 6 Ιουνίου 2024 έως τις 5 Ιουνίου 2025 και αφορά τη συνεχιζόμενη αναστολή όλων των εκκρεμών δασμών και ποσοστώσεων βάσει του Τίτλου IV της Συμφωνίας Σύνδεσης μεταξύ ΕΕ και Ουκρανίας για τη δημιουργία μιας βαθιάς και συνολικής ζώνης ελεύθερων συναλλαγών (DCFTA).
Ο κανονισμός θα περιλαμβάνει επίσης δύο μηχανισμούς διασφάλισης για την προστασία της αγοράς της ΕΕ:
- μια ενισχυμένη έκδοση του υφιστάμενου μηχανισμού, ο οποίος θα εφαρμόζεται βάσει τακτικής παρακολούθησης, επιτρέποντας στην Επιτροπή να επιβάλει οποιοδήποτε μέτρο διασφάλισης εάν πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις
- ένας νέος, αυτόματος μηχανισμός διασφάλισης που θα υποχρεώσει την Επιτροπή να επαναφέρει δασμολογικές ποσοστώσεις εάν οι εισαγωγές πουλερικών, αυγών, ζάχαρης, βρώμης, καλαμποκιού, πλιγούρι και μελιού υπερβούν τον αριθμητικό μέσο όρο των ποσοτήτων που εισήχθησαν το 2022 και το 2023.
Βασικά στοιχεία της προσωρινής συμφωνίας:
- επέκταση του πεδίου εφαρμογής του αυτόματου μηχανισμού διασφάλισης σε τέσσερα επιπλέον προϊόντα (βρώμη, καλαμπόκι, πλιγούρι και μέλι)
- συντόμευση της χρονικής περιόδου για την ενεργοποίηση της αυτόματης διασφάλισης (από 21 σε 14 ημέρες)
- δέσμευση της Επιτροπής για ενισχυμένη παρακολούθηση των εισαγωγών σίτου και άλλων σιτηρών και χρήση των εργαλείων που διαθέτει σε περίπτωση διαταραχών της αγοράς
Επόμενα βήματα
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο θα πρέπει τώρα να εγκρίνουν την προσωρινή συμφωνία.
Η Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και οι πρεσβευτές της ΕΕ (Coreper) θα κληθούν να επιβεβαιώσουν το αποτέλεσμα των διοργανικών διαπραγματεύσεων αργότερα σήμερα.
Στη συνέχεια, η θέση του Κοινοβουλίου σε πρώτη ανάγνωση αναμένεται να εγκριθεί σε μια από τις συνόδους ολομέλειας του Απριλίου.
Στη συνέχεια, ο κανονισμός θα εγκριθεί από το Συμβούλιο, θα υπογραφεί από τους εκπροσώπους του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα, πριν τεθεί σε ισχύ στις 6 Ιουνίου 2024.
Ιστορικό
Στις 31 Ιανουαρίου 2024, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Επίτροπος Εμπορίου, Βάλντις Ντομπρόβσκις) πρότεινε την παράταση της αναστολής των εισαγωγικών δασμών και ποσοστώσεων σε όλες τις εισαγωγές από την Ουκρανία στην ΕΕ για ένα ακόμη έτος.
Στις 21 Φεβρουαρίου 2024, η Επιτροπή των Μόνιμων Αντιπροσώπων ενέκρινε το κείμενο της πρότασης της Επιτροπής χωρίς καμία τροποποίηση, με σκοπό την επίτευξη συμφωνίας σε πρώτη ανάγνωση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ψήφισε επί της πρότασης στη συνεδρίασή της στις 7 Μαρτίου 2024 και συμφώνησε να εγκρίνει την πρόταση της Επιτροπής χωρίς τροπολογίες. Στις 13 Μαρτίου, η Ολομέλεια του ΕΚ ενέκρινε τροπολογίες. Δεδομένου ότι η θέση του Κοινοβουλίου διέφερε από εκείνη του Συμβουλίου και το Συμβούλιο δεν υποστήριξε τις τροπολογίες, χρειάστηκε ένας γύρος διοργανικών διαπραγματεύσεων για να επιτευχθεί συμφωνία σε πρώτη ανάγνωση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
20.3.2024