Ομιλία του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Σωκράτη Φάμελλου, στη συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής για τον προγραμματισμό των αμυντικών εξοπλισμών και την αμυντική πολιτική της χώρας
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, κύριε πρωθυπουργέ, κύριοι υπουργοί, συζητάμε σήμερα για ένα σαφέστατα κρίσιμο ζήτημα, την εθνική άμυνα και την ασφάλεια της χώρας, που συνδέεται άμεσα και αναπόσπαστα και με την εξωτερική πολιτική της χώρας μας. Ένα ζήτημα που δεν επιτρέπεται να το προσεγγίζουμε με μικροπολιτικές σκοπιμότητες και επιπόλαιες και ανεύθυνες επιλογές.
Κύριε Μητσοτάκη, συγχωρέστε με, αλλά είναι ακριβώς το αντίθετο απ’ αυτό που κάνετε εσείς. Επιχειρείτε με μια τέτοια συζήτηση να βρείτε διέξοδο στα αδιέξοδα που έχετε, να εργαλειοποιήσετε μία συζήτηση για την άμυνα, εκμεταλλευόμενοι τον πατριωτισμό των Ελλήνων και των Ελληνίδων και σε έναν βαθμό και να βάλετε διλήμματα στην κοινωνία και να τη φοβίσετε, γιατί ψάχνετε να βρείτε μια οδό διαφυγής από τα αδιέξοδά σας. Θυμάμαι ότι αυτή την ανακοίνωση για τη σημερινή συζήτηση την κάνατε στην πρόταση δυσπιστίας, δεν την κάνετε με δική σας πρωτοβουλία, για να ξεφύγετε από τη λογοδοσία το κάνατε. Εμείς, λοιπόν, σας λέμε εκ των προτέρων: Δεν σας έχουμε εμπιστοσύνη, κ. Μητσοτάκη, γιατί και στο θέμα της άμυνας, που συνδέεται με την εξωτερική πολιτική, έχουμε συνεχώς βήματα προς τα πίσω. Ζημιώνετε τη χώρα, και θα το αποδείξω αυτό. Και το ερώτημα που μπαίνει είναι: πόσο μια κυβέρνηση μπορεί να συνεχίσει να ζημιώνει τη χώρα; Ξεκάθαρα, κυρίες και κύριοι βουλευτές, το ερώτημα είναι πόσο γρήγορα θα υπάρχει πολιτική αλλαγή στην Ελλάδα. Διότι και στην εξωτερική πολιτική και στην άμυνα έρχεστε εδώ για να απολογηθείτε και να λογοδοτήσετε.
Η τοποθέτηση σας, κ. Μητσοτάκη, θα έλεγα ότι ήταν μία τοποθέτηση προγραμματικών δηλώσεων του 2019. Ήρθατε να μας πείτε τι θα κάνετε. Κύριε Μητσοτάκη, είστε 6 χρόνια πρωθυπουργός. Δεν δικαιούστε να λέτε ότι τώρα θα αρχίσετε να επενδύετε στην έρευνα, στην καινοτομία, στον προγραμματισμό, στις αμοιβές των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων. Όχι, πρέπει να μας πείτε γιατί δεν τα κάνατε έξι χρόνια όλα αυτά. Εμείς, από την άλλη μεριά, επειδή με σοβαρότητα και με ειλικρίνεια αντιμετωπίζουμε σταθερά, είτε από τη θέση της κυβέρνησης είτε της αντιπολίτευσης, τα θέματα αυτά, θα τοποθετηθούμε σεβόμενοι και τον λαό και την ασφάλεια της χώρας και τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων.
Θέμα πρώτο και πολύ σημαντικό: Αποτελεσματική άμυνα χωρίς ισχυρή εξωτερική πολιτική δεν γίνεται. Η εξωτερική πολιτική πρέπει να έχει στρατηγική, που δεν έχετε, πρέπει να είναι πολυδιάστατη, να προλαμβάνει τα αδιέξοδα, για να μην τρέχουμε από πίσω και με εξοπλισμούς, και να κατοχυρώνει την Ελλάδα ως χώρα με πρωτοβουλίες ειρήνης. Κύριε πρωθυπουργέ, θα σας πω συγκεκριμένα πεδία που πρέπει να απαντήσετε στην δευτερολογία σας. Επίσης, ασφαλής χώρα σημαίνει ότι έχεις ταυτόχρονα ισχυρή οικονομία, εισόδημα, ισχυρή κοινωνία και ισχυρή δημοκρατία. Σε όλα αυτά τα πεδία, κύριε πρωθυπουργέ, κάνετε βήματα προς τα πίσω.
Μπαίνει λοιπόν ένα ερώτημα: Πόσο μπορεί να είναι η χώρα ασφαλής όταν είναι η κοινωνία αδύναμη και ευάλωτη; Η χώρα μας γεωπολιτικά αντιμετωπίζει πράγματι απειλές και προκλήσεις από την Τουρκία. Η τουρκική ηγεσία έχει υιοθετήσει μια αναθεωρητική εξωτερική πολιτική με προκλήσεις στο Αιγαίο, διαρκή αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας, αναθεωρητική λογική της «γαλάζιας πατρίδας» σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο, την απειλητική διακήρυξη του casus belli και την παράνομη εισβολή και κατοχή στην Κύπρο. Η κυβέρνησή σας, όμως, από το 2019 ακολουθεί μια υποχωρητική πολιτική στα θέματα αυτά, χωρίς στρατηγική, ενώ η Τουρκία ενισχύει τη διεθνή της θέση, παρ’ ότι έχετε πει το αντίθετο στις τοποθετήσεις σας, βλέπουμε να αναπτύσσει και γεωπολιτική επιρροή.
Σαφέστατα εκ τούτου χρειαζόμαστε ισχυρές ένοπλες δυνάμεις και ισχυρή αποτρεπτική ικανότητα. Αλλά δεν επιτυγχάνονται όλα αυτά όταν δεν έχεις και ισχυρή αποτρεπτική εξωτερική πολιτική. Όταν το Ορούτς Ρέις το φέρνει ο άνεμος στα παράλια της Ρόδου και όταν σταματούν οι έρευνες για το καλώδιο έξω από την Κάσο. Γιατί αυτά, κύριε πρωθυπουργέ, είναι ντε φάκτο αμφισβήτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας. Και αυτά συνέβησαν επί δικής σας διακυβέρνησης. Και οφείλω να πω ότι και η απουσία του κ. Γεραπετρίτη από μια τέτοια ολοκληρωμένη κουβέντα είναι σημαντική σήμερα.
Η κυβέρνησή σας, παρά τα ελλείμματα στην εξωτερική πολιτική, αντί να ενισχύει την αποτρεπτική ικανότητα της χώρας, με προγραμματισμό, με στρατηγική, και για το προσωπικό και για την αμυντική βιομηχανία και για τις προμήθειες, έχει επιλέξει μια πολιτική, θα τολμήσω να το πω, άκριτων, γιατί πολλές φορές δεν προκύπτει από προγραμματισμό των επιτελείων, και πανάκριβων αγορών οπλικών συστημάτων, συχνά με αδιαφανείς διαδικασίες και χωρίς διαπραγμάτευση, και πολλές φορές για να ξεφύγετε από αδιέξοδα, δηλαδή ως εργαλεία επικοινωνίας.
Να τα δούμε λίγο συγκεκριμένα, γιατί αναφερθήκατε: Επειδή έχετε δίπλα και τον κύριο Δένδια, ρωτήστε παρακαλώ τον υπουργό Εθνικής Άμυνας, επειδή το διαφημίσατε στην πρωτολογία σας, πού βρίσκεται εκείνο το σκανδαλώδες αεροπορικό κέντρο εκπαίδευσης της Καλαμάτας; Λειτουργεί; Εκπαιδεύονται τα στελέχη της Ελληνικής Αεροπορίας; Είναι ενεργή η σύμβαση, και τελικά ποιος είναι ο οικονομικός απολογισμός για τη χώρα;
Δεύτερο ζήτημα: Αναφερθήκατε στο καθυστερημένο Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας. Μάλιστα. Και αυτό καθυστερημένο. Πέστε μου σας παρακαλώ πολύ, γιατί η χώρα δεν τα πάει καλά στην έρευνα και στην καινοτομία; Γιατί παραιτήθηκαν 8 από τα 15 μέλη του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Καινοτομίας της χώρας; Γιατί τα ελλείμματα που έχετε στο πεδίο της ουσιαστικής επένδυσης τα είδαμε και πρόσφατα με τον αποτυχημένο ανασχηματισμό του υφυπουργού Έρευνας που έκατσε για μία μέρα στην κυβέρνησή σας. Αλλά, επειδή έχει συνάφεια και με τη σημερινή μας συζήτηση, θέλω να σας ρωτήσω, κύριε πρωθυπουργέ, ο υφυπουργός Ενέργειας, ο κ. Τσάφος, παραμένει ακόμα στη θέση του; Παρ’ ότι είχε αναγνωρίσει σε δημόσιες τοποθετήσεις του το ψευδοκράτος των κατεχομένων της Κύπρου; Και η ερώτηση είναι συγκεκριμένη: Το τι πιστεύει κάποιος για το διεθνές δίκαιο, το τι πιστεύει για την παράνομη κατοχή στην Κύπρο, έχει να κάνει με το από ποιον πληρώνεται, από το αν είναι επαγγελματικό στέλεχος σε εταιρία ή στέλεχος στην κυβέρνηση της Ελλάδας; Και δεν είναι επικίνδυνο αυτό για τη διαπραγματευτική ισχύ και τα εχέγγυα απέναντι στη χώρα μας;
Εφόσον όμως θέλετε να μιλήσουμε για τον αμυντικό προγραμματισμό της χώρας μας, θα σας θέσω κι άλλες συγκεκριμένες ερωτήσεις. Κύριε πρωθυπουργέ, τι έγινε επί της κυβερνήσεώς σας στο Στεφανοβίκειο; Ποια ήταν η ζημιά στον αμυντικό εξοπλισμό της χώρας; Γιατί δεν υπήρχαν τα απαραίτητα μέτρα προστασίας και πρόληψης, παρ’ ότι οι μετεωρολόγοι είχαν ανακοινώσει το φαινόμενο; Τι έγινε στην Αγχίαλο, κύριε πρωθυπουργέ; Για ποιον λόγο υπήρχε αυτό το σοβαρό πρόβλημα ασφάλειας σε ένα υψίστης σημασίας αεροδρόμιο της Πολεμικής μας Αεροπορίας; Γιατί υπήρξαν αυτές οι ακραίες καταστροφές και οι ζημιές; Πόσα πτητικά μέσα είναι σήμερα ενεργά μετά από αυτό που συνέβη στο Στεφανοβίκειο; – και αναφέρομαι στα ελικόπτερα και στην Αεροπορία Στρατού. Αλλά πέστε μας, είναι δίπλα σας ο κ. Δένδιας, πόσα C-130 είναι σήμερα λειτουργικά;
Εμείς αυτή η συζήτηση θέλουμε να γίνει, και περιφρουρημένα, το σημειώνω εξαρχής. Αλλά να συζητήσουμε εδώ συγκεκριμένα: Πότε θα μας δώσετε εξηγήσεις για την καταστροφική αποστολή στη Λιβύη; Από πού ξεκίνησαν οι εντολές γι’ αυτόν τον τρόπο ανάπτυξης αυτής της αποστολής, χωρίς σχεδιασμό; Γιατί είχαμε απώλειες ανθρώπινων ζωών, δεν ήταν μια απλή αποτυχία. Τηρήθηκαν οι διαδικασίες και οι κανόνες ασφαλείας; Δεν είναι απλά ένα τροχαίο. Πέντε ανθρώπινες ζωές, μια τραγική απώλεια χωρίς αποκάλυψη της αλήθειας, και αυτή. Την ίδια στιγμή ο υπουργός Εθνικής Άμυνας διαφημίζει την Ατζέντα 2030, την περιφέρει ως τίτλο, αλλά δεν έχει να πει τίποτα συγκεκριμένο. Και το αποτέλεσμα, αν δείτε πίσω από τις λέξεις και συγκεκριμένα τι περιγράφει, είναι η αποδυνάμωση των Ενόπλων Δυνάμεων, η μείωση δαπανών, η μείωση λειτουργιών και το κριτήριο της οικονομικής βιωσιμότητας.
Κύριε πρωθυπουργέ, σήμερα που η Τουρκία καλύπτει το 60% των αμυντικών της αναγκών από τη δική της εγχώρια βιομηχανία που αναπτύσσεται, για ποιο λόγο η δική μας αμυντική βιομηχανία αποδυναμώνεται; Τολμήσατε να πείτε ότι σήμερα εσείς επενδύετε στην Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία, ενώ ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Γιατί και η Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία, χθες ήμουν εκεί, και τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα, που είχα πάει πριν λίγους μήνες, αποδυναμώνονται και απαξιώνονται από την πολιτική σας εδώ και έξι χρόνια. Και θέλετε να πούμε και πιο συγκεκριμένα, γιατί προσπάθησε να κάνει το άσπρο μαύρο λες και είμαστε ακόμα στο 2019; Στα ΕΑΣ, στον Υμηττό, με τα μάτια μου είδα την απαξίωση του εξοπλισμού, την ερημιά στα μηχανοστάσια μιας επιχείρησης που μπορεί να παίξει ουσιαστικό ρόλο στον εξοπλισμό των Ενόπλων Δυνάμεων.
Και επειδή είπατε χονδροειδή ψέματα για το 2019, θέλω να σας πω εδώ συγκεκριμένα ότι το 2019 τα ΕΑΣ είχανε πωλήσεις 31 εκατομμύρια ευρώ. Πέστε μου τι έχει γίνει με τη δική σας κυβέρνηση, συγκεκριμένα. Εδώ θα μιλήσουμε, κύριε πρωθυπουργέ. Ανακοινώσατε το κλείσιμο του εργοστασίου στον Υμηττό και μέχρι σήμερα δεν έχετε κάνει τίποτα, ούτε για την ενίσχυση της παραγωγής, ούτε για τη μετεγκατάσταση των γραμμών παραγωγής, ούτε για νέα μηχανήματα. Έχετε κάνει μόνο μία προβληματική για τη χώρα συμφωνία με τη σλοβακική εταιρεία. Αυτός είναι ο απολογισμός σας. Χάνετε σημαντική τεχνογνωσία στην ελληνική αμυντική βιομηχανία.
Το ίδιο συνάντησα χθες, στην επίσκεψή μου στην Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία, στην ΕΑΒ. θέλω να σας θυμίσω, γιατί είπατε ψέματα, ότι την περίοδο της χρεοκοπίας της χώρας, το 2015-2019, εμείς είχαμε αναλάβει πρωτοβουλίες ώστε η αναβάθμιση των F-16, των Block 52 σε Viper, να γίνει στην ΕΑΒ και χθες είδα αυτό το έργο να υλοποιείται. Εσείς όμως τι έχετε κάνει; Χθες συνάντησα τον κ. Διακόπουλο, πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο. Θα τον ξέρετε, και εσείς πρωθυπουργέ, πολύ καλά, και εσείς υπουργέ. Γιατί; Γιατί ήταν σύμβουλος της Εθνικής Ασφάλειας στον κ. Μητσοτάκη, που έφυγε στην κρίση του Ορούτς Ρέις. Τον ρώτησα λοιπόν συγκεκριμένα: Θα μπορούσε η ΕΑΒ να έχει ρόλο, αντικείμενο, στην προμήθεια των Ραφάλ; Η απάντησή του ήταν ναι. Το ερώτημα είναι, εσείς τι κάνατε γι’ αυτό; Τι διαπραγμάτευση κάνατε ώστε να εξασφαλίσει ότι η χώρα θα έχει αντικείμενο στις μεγάλες αμυντικές συμφωνίες; Θυμίζω ότι εμείς και στις φρεγάτες και στα Ραφάλ είχαμε μπει στον προγραμματισμό, είχαμε ψηφίσει θετικά, γιατί ακούγονται και διάφορα παραμύθια περί πατριωτισμού.
Και τι μάθαμε; Ότι η ΕΑΒ θα διεκδικήσει ρόλο, θα, προσέξτε το, στη συζήτηση για τον θόλο. Γιατί τη συζήτηση την κάνετε με ξένες εταιρείες για απευθείας αναθέσεις, χωρίς να στηρίζεστε στον προγραμματισμό των δαπανών και της καινοτομίας, στο ελληνικό δυναμικό. Αυτό είναι το πρόβλημα σας κύριε Μητσοτάκη. Και όλα αυτά στο φως της ημέρας, όχι κάτω απ’ το τραπέζι.
Εμείς πιστεύουμε ότι οι ελληνικές εταιρείες, τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, το ελληνικό επιστημονικό δυναμικό, έχουν τη δυνατότητα και για την καινοτομία και για την ανάληψη έργου. Εσείς όμως προχωρήσατε σε ένα εξοπλιστικό πρόγραμμα 16 δισεκατομμυρίων, χωρίς να έχετε σύνδεση με την ελληνική αμυντική βιομηχανία. Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία, η συμμετοχή είναι της τάξης κάτω του 5%, με αποτύπωμα στο ΑΕΠ της τάξεως του 0,7%. Αυτή είναι η φροντίδα σας για την άμυνα της χώρας, κύριε Μητσοτάκη; Τώρα, λέει, θα ξεκινήσουν, υπόσχεται, για να καλύψουν την αδυναμία τους. Τι κάνατε έξι χρόνια όμως; Απέξω η ελληνική αμυντική βιομηχανία. Μόνο στα λόγια. Και έρχεστε σήμερα εδώ να επιχειρηματολογήσετε για την καθυστέρηση σε απόδοση εξοπλισμού. Και είπατε για τους Patriot. Κύριε Μητσοτάκη, υπάρχει και ένα ερώτημα: Γιατί δεν γυρίζουν οι Patriot από την Σαουδική Αραβία, αφού υπάρχει ένα τέτοιο θέμα; Υπάρχουν ερωτήματα.
Ας πάω όμως σε ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο: Επειδή αναφερθήκατε στην αποτρεπτική ικανότητα των Ενόπλων Δυνάμεων, ξέρετε ότι ο πολλαπλασιαστής ισχύος είναι οι άνδρες και οι γυναίκες των Ενόπλων Δυνάμεων, εκείνες και εκείνοι που με αυταπάρνηση υπηρετούν την πατρίδα. Εσείς όμως υποτιμάτε τις ανάγκες των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και μάλιστα έχετε τροποποιήσει αρνητικά, εις βάρος των στελεχών, το νομικό και θεσμικό πλαίσιο της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖ – ΠΣ που τους έδινε πάρα πολλές δυνατότητες και εργαλεία και βελτίωνε την ποιότητα ζωής και την υπηρεσία τους. Και τα καταργήσατε. Τους αφαιρέσατε δυνατότητες. Συνάντησα και μίλησα με πολλά στελέχη αυτές τις ημέρες. Ξεχνάτε ότι είναι εργαζόμενοι και εργαζόμενες. Ότι έχουν πρόβλημα και στο πεδίο της στέγασης και στο πεδίο της υγείας. Γιατί και στη στέγη και στα στρατιωτικά νοσοκομεία η κυβέρνησή σας έχει τεράστιο πρόβλημα. Και το δικό τους εισόδημα εξανεμίζεται μέσα στον μήνα. Εξαγγείλατε πριν λίγες ημέρες δήθεν αυξήσεις. Έξι χρόνια τους ξεχάσατε και τώρα πάτε να καλύψετε τα ελλείμματά σας με εξαγγελίες. Είναι το γνωστό ξαναζεσταμένο φαγητό των παροχών στο μισθολόγιο.
Όμως αυτές είναι αυξήσεις που έχουν νομοθετηθεί από το 2023 σε πάρα πολύ μεγάλο ποσοστό και είναι και ελάχιστες. Προφανώς η ουσιαστική αύξηση των μισθών, να το ξεκαθαρίσουμε, δεν πρέπει να αφορά μόνο τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων. Όχι. Πρέπει να αφορά όλους τους εργαζόμενους στα θέματα ασφάλειας, όλους τους εργαζόμενους στον δημόσιο τομέα και όλους τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα. Έτσι κάνουμε παρεμβάσεις προς όφελος της εργασίας, χωρίς διακρίσεις. Εδώ λοιπόν υπάρχει ένα ερώτημα: Γιατί δεν παίρνετε θετική στάση στο διατυπωμένο με τροπολογία αίτημά μας για 13ο και 14ο μισθό, ώστε να υπάρχει πραγματική αύξηση των εισοδημάτων και δικαιοσύνη όσον αφορά τους εργαζόμενους σε όλο τον δημόσιο τομέα, συμπεριλαμβανομένης και της αμυντικής βιομηχανίας; Για ποιο λόγο;
Συνεχίζω στο θέμα των αμοιβών και του εισοδήματος, όπου εκτός από τον 13ο και 14ο μισθό για όλο τον δημόσιο τομέα, υπάρχει ένα ακόμα ερώτημα: Οι συλλογικές συμβάσεις των εργαζομένων, σε όλο τον ιδιωτικό τομέα, έτσι ώστε να υπάρχει πραγματικά εισόδημα και ευημερία. Γιατί είπα, και είναι ξεκάθαρο για εμάς στον ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία, ότι χωρίς ισχυρή κοινωνία, ισχυρό εισόδημα και ισχυρή οικονομία δεν μιλάμε για ασφάλεια στη χώρα. Είναι ένα και το αυτό.
Όμως υπάρχει και ένα άλλο μεγάλο θέμα. Μπορείτε να ρωτήσετε τον κύριο Δένδια και να μας απαντήσετε στη δευτερολογία σας. Τι γίνεται με τις αποχωρήσεις των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων; Διότι εμείς θέλουμε να έχουμε καλό εξοπλισμό, αλλά θέλουμε να υπάρχουν στελέχη να μπορούν να στελεχώνουν όλο αυτόν τον εξοπλισμό και τα μέσα που θέλουμε η χώρα μας να προμηθευτεί. Για ποιο λόγο το 2024 υπήρξε ρεκόρ αποχωρήσεων, για παράδειγμα στο Πολεμικό Ναυτικό; Για ποιο λόγο υπήρξαν αποχωρήσεις που ήταν το άθροισμα για μία χρονιά των προηγούμενων δύο; Για ποιο λόγο υπάρχει αυτή η μεγάλη έξοδος στελεχών από τις Ένοπλες Δυνάμεις κύριε Δένδια και κύριε Μητσοτάκη, για ποιο λόγο; Για ποιο λόγο υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στις σχολές, όπου έχουμε μείωση των εισακτέων στους πρωτοετείς που φτάνει στο 25%, 22% στην Ευελπίδων και 42% στη Ναυτικών Δοκίμων; Γιατί έχει πέσει δραματικά η κάλυψη των θέσεων εισακτέων; Με ποια στελέχη θα κατορθώσει το Πολεμικό Ναυτικό να στελεχώσει τα πλοία που έχουμε παραγγείλει και έχουμε συμφωνήσει και έχουμε ψηφίσει; Άμυνα χωρίς στελέχη δεν υπάρχει. Τα στελέχη είναι η ραχοκοκαλιά της χώρας και δεν είναι θέμα για χαμόγελα αυτό.
Κυρίες και κύριοι βουλευτές, για μας η προάσπιση της εδαφικής ακεραιότητας και της εθνικής ανεξαρτησίας είναι θεμέλιος λίθος για τη χώρα μας. Συνδέεται πρώτα απ’ όλα με την ειρήνη. Γι’ αυτήν δεν μιλήσατε σήμερα, κύριε Μητσοτάκη. Η μεγαλύτερη επένδυση στο μέλλον και στην ασφάλεια της χώρας είναι η ειρήνη και η σταθερότητα. Συνδέεται επίσης με την πρόοδο και την ασφάλεια των επόμενων γενεών. Γι’ αυτό εμείς στηρίζουμε την ουσιαστική ενίσχυση της αποτρεπτικής ικανότητας των Ενόπλων Δυνάμεων με υψηλό αίσθημα ευθύνης.
Και έρχομαι στο κρίσιμο ζήτημα του νέου στρατηγικού σχεδίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης το Rearm 2030, που ο κ. Μητσοτάκης διαφημίζει ως δική του προσωπική επιτυχία. Θέλω να ξεκαθαρίσω ότι δεν είναι επιτυχία να προχωράς σε μία κούρσα εξοπλισμών γιατί απέτυχες να υπερασπιστείς την ειρήνη και την ευημερία των λαών της Ευρώπης. Όχι κύριε Μητσοτάκη, αυτό δεν είναι επιτυχία, και αφορά και εσάς προσωπικά, και μάλιστα χωρίς στρατηγική για την ελληνική βιομηχανία. Κούρσα εξοπλισμών χωρίς την ελληνική αμυντική βιομηχανία. Είναι έλλειμμα κύριε Μητσοτάκη. Είναι μεγάλο έλλειμμα και είναι δικό σας έλλειμμα γιατί και εσείς συμμετείχατε σε αυτό τον σχεδιασμό και την αποτυχία της ηγεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και εδώ προκύπτει ένα ερώτημα κυρίες και κύριοι βουλευτές. Πώς μπορείς να εμπιστευθείς μία πολιτική ηγεσία που έχει κάνει τόσα λάθη και μας οδηγεί τελικά σε βεβιασμένες αποφάσεις, που επιτείνουν τα λάθη, πιστεύοντας ότι τώρα θα λύσει τα προβλήματα που η ίδια δημιούργησε; Γίνεται αυτό, κυρίες και κύριοι βουλευτές της συμπολίτευσης; Με υπέρογκο κόστος και για τους πολίτες και για τη χώρα;
Ποιο είναι το μεγάλο πρόβλημα της Ευρώπης, κύριε Μητσοτάκη; Είναι στρατιωτικό ή πολιτικό; Δεν είναι αλήθεια ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν επεδίωξε και δεν κατόρθωσε να έχει στρατηγική αυτονομία έναντι των ΗΠΑ; Σύρθηκε, και τα προηγούμενα χρόνια, δεν αναφέρομαι μόνο τώρα, πίσω από το άρμα των Ηνωμένων Πολιτειών χωρίς στρατηγική; Και τώρα, με την ηγεσία Τραμπ, οδηγείται σε νέα αδιέξοδα, κάνοντας σπασμωδικές επιλογές, πρόχειρες, που κοστίζουν ακριβά και θέτουν ερωτήματα και στην ειρήνη αλλά και στην ευημερία των πολιτών.
Κυρίες και κύριοι της Νέας Δημοκρατίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν ανέλαβε σοβαρό διαμεσολαβητικό ρόλο για την εκεχειρία και τον τερματισμό της παράνομης και καταδικαστέας ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Επικεντρώθηκε τώρα, εκ της αδυναμίας της, σε μια αντιρωσική υστερία, υποκλινόμενος στις επιλογές των ΗΠΑ, χωρίς να έχει ξεκαθαρίσει τις σχέσεις της με τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Και τώρα, κύριε Μητσοτάκη, θέλω μια απάντηση σε αυτό: Δέχεστε να συζητήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για πυρηνικούς εξοπλισμούς; Θέλω μια απάντηση κύριε Μητσοτάκη. Θέλω στην τοποθέτησή σας να πείτε ποια είναι η θέση της Ελλάδας για τον πυρηνικό εξοπλισμό της Ευρώπης. Γιατί οι πυρηνικοί εξοπλισμοί δεν βελτίωσαν ποτέ την πρόοδο και την ευημερία, δεν υπερασπίστηκαν ποτέ την ειρήνη και έφεραν την ανθρωπότητα κοντά στον πυρηνικό όλεθρο. Μια απάντηση γι’ αυτό τουλάχιστον την οφείλουμε. Δεν μπορείτε να μένετε αδιάφορος.
Η θέση μας είναι ξεκάθαρη: Η Ελλάδα πρέπει να πρωτοστατήσει στο εγχείρημα για την ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία και στη χειραφέτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το ΝΑΤΟ, με τη συγκρότηση κοινής εξωτερικής πολιτικής και κοινής πολιτικής άμυνας και ασφάλειας, με στόχους και με προτεραιότητες. Κύριε Μητσοτάκη, αυτή ήταν πάντα η θέση της Αριστεράς, και ψευδώς αναφερθήκατε στο δίλημμα «κανόνια ή βούτυρο», το οποίο διαβάζω ότι το χρησιμοποίησε μέχρι και ο Γκέμπελς.
Κύριε Μητσοτάκη, εμείς πιστεύουμε στην ενιαία πολιτική, εξωτερική πολιτική και ασφάλεια για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εσείς δεν το υλοποιήσατε εδώ και έξι χρόνια, και αυτό είναι συστατικό στοιχείο της δικής μας άποψης, με ουσιαστική προστασία των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κύριε Μητσοτάκη, από κάθε απειλή, συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας. Εμείς αυτό θέλουμε να διατυπωθεί στα κείμενα της Ευρώπης και θέλουμε εξωτερική πολιτική για ασφάλεια και ειρήνη που θα μειώνει και θα αποτρέπει τις εντάσεις. Να σας υπενθυμίσω, παραδείγματος χάρη, κύριε πρωθυπουργέ, τι έγινε όταν υπογράφαμε εμείς τη Συμφωνία των Πρεσπών; Όταν εμείς κάναμε μια συμφωνία για να υπάρχει συνεργασία, ασφάλεια και να μειωθούν οι εντάσεις στα Βαλκάνια, για να μην χρειάζεται να ενισχύουμε εξοπλισμούς, εσείς τι κάνατε; Παριστάνατε τον Μακεδονομάχο και μας αποκαλούσατε εθνική εξαίρεση. Αλλά εμείς επενδύαμε και στην ασφάλεια και στην ειρήνη με αυτή την πρωτοβουλία
Εμείς δεν είμαστε κατά των εξοπλισμών, αρκεί αυτοί να υπηρετούν την άμυνα της πατρίδας μας, στη βάση ενός σχεδιασμού, σε συνδυασμό με μια εθνική στρατηγική για την εξωτερική πολιτική, που πρέπει να είναι διεκδικητική και να είναι φιλειρηνική. Γιατί σήμερα συζητάμε για εξοπλισμούς και στην Ελλάδα και στην Ευρώπη; Γιατί έχετε αποτύχει στην εξωτερική πολιτική, κύριε Μητσοτάκη, και πληρώνουμε αυτό το κόστος. Εμείς δείξαμε έμπρακτα την περίοδο της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, την περίοδο της κυβέρνησης του Αλέξη Τσίπρα, το 2015 – 2019, πώς μπορεί η Ελλάδα να εφαρμόσει μια ενεργητική, πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική που να προωθεί τα εθνικά συμφέροντα και να δίνει και τις κατάλληλες απαντήσεις στην Τουρκία και στον κύριο Ερντογάν.
Στον αντίποδα, εσείς, τώρα, με αυτή τη θολή και επικίνδυνη ΙΧ, Ιδιωτικής Χρήσης, εξωτερική πολιτική, με την έλλειψη στρατηγικής, μετά και τη Διακήρυξη των Αθηνών, την οποία ο κ. Ερντογάν εργαλειοποίησε προς όφελος της Τουρκίας, εσείς τι κερδίσατε; Εμείς ως Ελλάδα τι έχουμε κερδίσει; Ποια στρατηγική έχουμε μετά την υπογραφή της διακήρυξης; Δεν έχουμε καμία στρατηγική κύριε Μητσοτάκη και γι’ αυτό βρισκόμαστε συνεχώς σε αδιέξοδο. Όλες αυτές οι αποτυχίες, είναι η δική σας επικίνδυνη παρακαταθήκη στην εξωτερική πολιτική. Μια εξωτερική πολιτική, χωρίς πυξίδα και χωρίς αφήγημα απέναντι στη «γαλάζια πατρίδα». Μια εξωτερική πολιτική χωρίς έρμα, σε ένα πράγματι δύσκολο διεθνές περιβάλλον και αβέβαιο, από μια κυβέρνηση που δεν αξιοποιεί ούτε τη θέση που έχουμε τώρα ως μη μόνιμο μέλος στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, που δεν αναλαμβάνετε μια σοβαρή ειρηνευτική πρωτοβουλία για την Ουκρανία και για το Παλαιστινιακό, για την Ευρώπη των δύο μέτρων και δύο σταθμών. Γιατί για εμάς είναι το ίδιο και η παράνομη κατοχή στην Κύπρο και η παράνομη κατοχή στην Ουκρανία. Αυτό είναι το λάθος το οποίο κάνετε. Αυτή είναι η ξεκάθαρη κριτική που κάνουμε εμείς. Και αυτό είναι κάτι το οποίο σας χρεώνουμε, κύριε Μητσοτάκη.
Το RearmEU, το Readiness, δημιουργεί ελλείμματα και στο εθνικό επίπεδο, γιατί δεν περιλαμβάνει στρατηγική για την ελληνική αμυντική βιομηχανία. Επειδή αφήνετε άλλα κράτη να ωφελούνται, και αναφέρομαι ειδικά στην Τουρκία, θέλω να είμαι ξεκάθαρος. Όλα αυτά τα χρόνια μετράτε λάθη στην εξωτερική πολιτική, αλλά ειδικά όσον αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις είναι πολύ κρίσιμα. Θα πω ορισμένα θέματα: θαλάσσια πάρκα, τα εξαγγείλατε, πού βρίσκονται; Θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός: Θα πληρώσουμε εκατομμύρια ευρώ πρόστιμο, κύριε Μητσοτάκη; Η προσφυγή στη Χάγη γιατί σταμάτησε; Εσείς το ανακοινώσατε, κύριε Μητσοτάκη, ενώ επιτρέψατε, όπως είπα, να καρπωθεί οφέλη η Τουρκία. Και τώρα, μία αναθεωρητική χώρα, που δεν σέβεται το διεθνές δίκαιο και αμφισβητεί δικά μας κυριαρχικά δικαιώματα, κάθεται στο τραπέζι της Ευρωπαϊκής Ένωσης και διεκδικεί, προγραμματίζει, να εισπράξει πόρους από τα λεφτά των Ευρωπαίων πολιτών. Κύριε Μητσοτάκη, σ’ αυτό πρέπει να απαντήσετε. Θα ενισχύσει τη γεωπολιτική της ισχύ; Γι’ αυτό το λέω ξεκάθαρα: Εδώ που φέρατε τα πράγματα, είστε επικίνδυνοι. Θέλετε να εμπιστευτούμε λοιπόν μια συζήτηση για νέους εξοπλισμούς με αυτά τα στοιχεία;
Πράγματι, είμαστε σε ένα πολύ δύσκολο νέο περιβάλλον, κύριε Μητσοτάκη, με τεκτονικές αλλαγές, το οποίο επιτείνει την ανησυχία και την αμφισβήτηση στην κυβέρνησή σας. Άλλαξαν τα δεδομένα από την παράνομη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, και με την εκλογή Τραμπ. Αλλά στην περίπτωση της Ουκρανίας η Ελλάδα, ως χώρα που στηρίζει το διεθνές δίκαιο, έπρεπε να σταθεί αλληλέγγυα στον ουκρανικό λαό, αλλά ταυτόχρονα να διαφυλάξει και τα δικά της συμφέροντα. Το κάνατε, κύριε Μητσοτάκη; Η κυβέρνηση προχώρησε σε επιζήμιες κινήσεις και πολλές φορές πολύ πιο έντονα και διαφορετικά από άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό τώρα έχει δημιουργήσει σοβαρά ερωτήματα. Πρώτα απ’ όλα έχει δημιουργήσει σοβαρά ερωτήματα, με σημαντικά στοιχεία, του αμυντικού εξοπλισμού της χώρας που χρήζουν συντήρησης, αναβάθμισης και διαχείρισης. Επίσης υπάρχει ένα ερώτημα, για την αποστολή βαρέως οπλισμού στην Ουκρανία, χωρίς καμία ενημέρωση, χωρίς σχεδιασμό, χωρίς αναπλήρωση των αποθεμάτων. Ρωτάμε: ποιο ήταν το κόστος των αποστολών αυτών στην Ουκρανία; Απομακρύνθηκε εξοπλισμός από τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και του Έβρου; Αναπληρώθηκε; Γιατί δεν επένδυσε η κυβέρνηση σε ειρηνευτικές διαδικασίες, στην αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας, υγειονομικού υλικού, νοσοκομείου;
Και τι κερδίσατε τελικά κύριε Μητσοτάκη, συρόμενος πίσω από τις πολιτικές των ΗΠΑ, οι οποίες τώρα αλλάζουν, στην περίπτωση της Ουκρανίας. Τελικά είμαστε εκτεθειμένοι, δυστυχώς, περισσότερο από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, και ψάχνετε για αλλαγή τακτικής. Το 2019 η δική μας κυβέρνηση σας παρέδωσε μια πατρίδα με ισχυρές συμμαχίες και ισχυρή γεωπολιτική ισχύ. Και τι κάνατε εσείς; Διαρκώς μας απομονώνετε. Πού ήταν η Ελλάδα στη Διάσκεψη στο Παρίσι για το μέλλον της Ουκρανίας; Που είναι η Ελλάδα στη συζήτηση για τους Meteor που θα προμηθευτεί η Τουρκία; Το Ηνωμένο Βασίλειο διοργάνωσε διάσκεψη χωρίς εμάς, αλλά συζητάει για τα Eurofighter με την Τουρκία. Θέλει να τα προμηθεύσει. Aπό πολλές σοβαρές διεθνείς συναντήσεις, για το μέλλον της Ευρώπης, λείπει η Ελλάδα, κύριε Μητσοτάκη.
Το μόνο που σας έχει μείνει, και αυτό πολύ κρίσιμο, είναι να τρέχετε πίσω από τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, τυχοδιωκτικά, μέσα στα αδιέξοδα που εσείς δημιουργήσατε, όλα τα αδιέξοδα των διεθνών σχέσεων, συν το θέμα του καλωδίου. Επισκεφθήκατε την Ιερουσαλήμ, αποθεώσατε τον κύριο Νετανιάχου, που έχει διεθνές ένταλμα σύλληψης, δεν είδατε τον Παλαιστίνιο πρόεδρο, και δεν τολμήσατε να πείτε μια κουβέντα για την εκεχειρία, για την ειρήνη, για την προστασία της ζωής στη Γάζα, τη γενοκτονία. Για πείτε όμως, εφόσον συζητήσατε για τον θόλο, που γνωρίζουμε ότι απαιτεί ισχυρό και ασφαλές δίκτυο επικοινωνιών και αδιάβλητο σύστημα στρατιωτικών πληροφοριών, πώς θα το εξασφαλίσετε αυτό στην Ελλάδα, κύριε Μητσοτάκη, που όταν ήσασταν εσείς κυβέρνηση, η ΕΥΠ παρακολουθούσε την ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων και τον Σύμβουλό σας Εθνικής Ασφάλειας;
Πώς γίνεται, κύριε Μητσοτάκη, να είστε τόσο ανεπαρκής και ταυτόχρονα τόσο επικίνδυνος;
Σκοπεύατε τότε, θυμίζω, να εξάγετε σε άλλες χώρες το Predator, με την άδεια του κ. Σμυρλή, του διευθυντή της Νέας Δημοκρατίας, που καθόταν εδώ σε αυτά τα έδρανα.. Και μιλάτε για σύστημα ασφάλειας και επιτήρηση ασφαλείας, κύριε Μητσοτάκη. Μια απάντηση να δώσετε παρακαλώ για τις υποκλοπές και την παρακολούθηση της ηγεσίας του στρατού. Τη χρειαζόμαστε. Πόσα λάθη, κύριε Μητσοτάκη μπορεί να αντέξει η Ελλάδα από τις δικές σας καταστροφικές επιλογές; Και τώρα έχουμε και το έλλειμμα της Ευρώπης να προστίθεται σε όλα αυτά, αυτής της ανεπαρκούς εξωτερικής πολιτικής, της λάθος στρατηγικής, χωρίς να αντιμετωπίζει στη ρίζα τους τα προβλήματα και τώρα να αλλάζει προσανατολισμό σαν ένα τρελό εκκρεμές. Δυστυχώς κύριε Μητσοτάκη, αυτή είναι η κληρονομιά σας. Η τυφλή και αδιαφανής εμπλοκή της χώρας, ουρά και των Βρυξελλών και των Ηνωμένων Πολιτειών και στο Ουκρανικό και χωρίς στρατηγική απέναντι στις τουρκικές προκλήσεις. Η συρρίκνωση του γεωπολιτικού αποτυπώματος στα Βαλκάνια. Γιατί; Γιατί ήσασταν φοβικοί και πατριδοκάπηλοι στο θέμα της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Η προτεραιότητα στη στρατιωτικοποίηση δεν λύνει το πρόβλημα της ασφάλειας. Έρχεται σε αντίθεση με άλλες ανάγκες των πολιτών, με το πρόβλημα της φτώχειας, της κοινωνικής συνοχής, της ανισότητας, της μη πρόσβασης στα δημόσια αγαθά. Η έμφαση στην ευρωπαϊκή άμυνα, που φαίνεται λογική μπροστά στα αδιέξοδα που η Ευρώπη δημιούργησε, αποκρύπτει μια βαθύτερη πραγματικότητα. Είναι μια κοντόφθαλμη στρατιωτικοποίηση που μπορεί και ανησυχούμε ότι αποτελεί εργαλείο γεωπολιτικής επιρροής για τις ισχυρότερες χώρες, αλλά και μέσο ώστε να βγάλουν υπερκέρδη μονοπώλια των μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών στο πεδίο των αμυντικών εξοπλισμών. Σε αυτό μας οδηγείτε. Δεν είμαστε κατά των εξοπλισμών. Το έχουμε αποδείξει και με την ψήφο μας. Εμείς το αποδείξαμε εδώ, με θαρραλέες επιλογές, αλλά εσείς δεν είστε συνεπείς και όλο και περισσότερο γίνεστε επικίνδυνοι.
Όμως είναι άλλο η προστασία της άμυνας της χώρας κι άλλο μια κούρσα εξοπλισμών. Είμαστε σαφώς απέναντι στο σχέδιο Φον ντερ Λάιεν γιατί κόβει πολύτιμους πόρους από τη συνοχή της χώρας, από τη συνοχή της Ευρώπης, από την περιφερειακή ανάπτυξη και ανοίγει τον δρόμο για νέο δανεισμό και επηρεάζει αρνητικά τις κοινωνικές και αναπτυξιακές δαπάνες. Και σοβαρό πρόβλημα έχουμε για τη διαφάνεια των εξοπλισμών, αλλά και για το σχέδιο της Λευκής Βίβλου, που βάζει χέρι στα Μετοχικά Ταμεία του Στρατού και των άλλων φορέων. Να το πούμε κι αυτό. Και έχουμε σοβαρό προβληματισμό για το ποια είναι η στρατηγική της Ευρώπης και ποια σύνορα θα υπερασπίζονται αυτοί οι εξοπλισμοί. Επιπλέον έχουμε σοβαρές ενστάσεις για τη συνεργασία και τη συμμετοχή της Τουρκίας. Σας τα έθεσα και θέλουμε απαντήσεις. Θέλουμε να μας πείτε αν θα συμμετέχει στην ευρωπαϊκή άμυνα και στο τραπέζι αυτό η Τουρκία. Είναι δυνατόν να διαλύετε την εγχώρια αμυντική βιομηχανία και να δέχεστε τη συμμετοχή της Τουρκίας;
Ως ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία πιστεύουμε ότι ήρθε η ώρα για μια πολυδιάστατη και φιλειρηνική εξωτερική πολιτική, με σκοπό την υπεράσπιση του εθνικού συμφέροντος και των πάγιων εθνικών θέσεων για την προάσπιση της ειρήνης. Από εκεί ξεκινάμε. Ήρθε η ώρα να βγάλουμε την Ελλάδα απ’ την απομόνωση απ’ την οποία την έχετε θέσει και να πρωτοστατήσουμε, σε συνεννόηση με τις υπόλοιπες προοδευτικές δυνάμεις, με έμφαση στην ειρήνη, τη διπλωματία και μια Ευρωπαϊκή Ένωση δημοκρατική, κοινωνική και οικολογική. Η άμυνα είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να την αφήνουμε σε μικροκομματικές σκοπιμότητες που εσείς θέτετε ως προτεραιότητα.
Χρειαζόμαστε σοβαρή αμυντική πολιτική, σοβαρή, πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική για την ασφάλεια και την εθνική κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας. Είναι ώρα για αλλαγή κυβέρνησης στην Ελλάδα, για να έχουμε την Ελλάδα που μας αξίζει. Τα αδιέξοδα που έχετε δημιουργήσει σίγουρα δεν αξίζουν στην πατρίδα μας. Για τους λόγους αυτούς, για την ασφάλεια και γεωπολιτική ισχύ της χώρας μας, πρέπει το συντομότερο, κύριε Μητσοτάκη, να φύγετε από την κυβέρνηση και ο ελληνικός λαός με εκλογές να αποφασίσει και για το μέλλον του και για την ασφάλεια της πατρίδας μας. Σας ευχαριστώ πολύ.
2.4.2025
