Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μείωσε το βασικό της επιτόκιο κατά ένα τέταρτο της μονάδας στο 2,25%, καθώς οι απειλές για την ανάπτυξη υπερτερούν των ανησυχιών για τον πληθωρισμό.
Η ΕΚΤ μείωσε τα επιτόκια για έβδομη φορά μέσα σε ένα χρόνο την Μεγάλη Πέμπτη, όπως ανέμεναν οι αναλυτές.
Τα επιτόκια της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων, των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης και της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης θα μειωθούν σε 2,25%, 2,40% και 2,65% αντίστοιχα, με ισχύ από τις 23 Απριλίου 2025.
Το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης είναι το επιτόκιο που πληρώνουν οι τράπεζες όταν δανείζονται χρήματα από την ΕΚΤ για μία εβδομάδα, ενώ το επιτόκιο της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων είναι το επιτόκιο με το οποίο οι τράπεζες μπορούν να κάνουν καταθέσεις μίας ημέρας στην κεντρική τράπεζα.
Το επιτόκιο της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης, εν τω μεταξύ, είναι το επιτόκιο που πληρώνουν οι τράπεζες όταν δανείζονται από την ΕΚΤ για μια νύχτα.
«Η διαδικασία αποπληθωρισμού βρίσκεται σε καλό δρόμο. Ο πληθωρισμός συνέχισε να εξελίσσεται όπως ανέμεναν τα στελέχη, καθώς τόσο ο γενικός όσο και ο πυρήνας του πληθωρισμού μειώθηκαν τον Μάρτιο», ανέφερε η ΕΚΤ σε ανακοίνωσή της.
«Η οικονομία της ζώνης του ευρώ έχει αποκτήσει κάποια ανθεκτικότητα έναντι των παγκόσμιων σοκ, αλλά οι προοπτικές για την ανάπτυξη έχουν επιδεινωθεί λόγω των αυξανόμενων εμπορικών εντάσεων. Η αυξημένη αβεβαιότητα είναι πιθανό να μειώσει την εμπιστοσύνη μεταξύ των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων και η δυσμενής και ασταθής αντίδραση της αγοράς στις εμπορικές εντάσεις είναι πιθανό να έχει περιοριστικό αντίκτυπο στις συνθήκες χρηματοδότησης», συμπλήρωσαν κύκλοι της ΕΚΤ.
Η απόφαση της τράπεζας λαμβάνεται καθώς οι παγκόσμιες εμπορικές εντάσεις, οι οποίες προκαλούνται από τους δασμούς του προέδρου των ΗΠΑ κ. Ντόναλντ Τραμπ, αποτελούν κίνδυνο για την ανάπτυξη της ευρωζώνης – υπερτερούν των ανησυχιών για μια πληθωριστική έξαρση.
Νωρίτερα φέτος, η έγκριση από τη Γερμανία ενός ιστορικού πακέτου δαπανών ανέβασε τις προοπτικές της περιοχής. Αυτό επισκιάζεται τώρα από τις εμπορικές διαμάχες, διαψεύδοντας τις ελπίδες για ανάκαμψη της ευρωζώνης.
Ο κ. Τραμπ έχει επιβάλει επί του παρόντος εισφορά 10% στις εξαγωγές της ΕΕ προς τις ΗΠΑ και έχει απειλήσει με υψηλότερο συντελεστή 20%.
Η προοπτική ενός παγκόσμιου εμπορικού πολέμου – που έχει ρίξει τα χρηματιστήρια – όχι μόνο έχει εξασθενίσει το επενδυτικό κλίμα, αλλά ωθεί επίσης τους αγχωμένους καταναλωτές να κρατήσουν τις αποταμιεύσεις τους.
Εκτός από τη βασική εισφορά 10%, ο Τραμπ έχει επιβάλει δασμό 25% σε όλα τα προϊόντα αλουμινίου και χάλυβα που αποστέλλονται στις ΗΠΑ, καθώς και δασμό 25% στα αυτοκίνητα.
Ως απάντηση σε αυτούς τους γεωπολιτικούς κινδύνους, οι οικονομολόγοι της ING αναμένουν ότι η επέκταση στην ευρωζώνη θα παραμείνει στάσιμη το δεύτερο και το τρίτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, με αποτέλεσμα η ετήσια άνοδος του ΑΕΠ να είναι μόλις 0,5%. Αυτό σε σύγκριση με 0,9% πέρυσι.
Ένας λόγος γι’ αυτό είναι ότι η οικονομική αβεβαιότητα περιορίζει τις δαπάνες, αλλά υπάρχει επίσης η προοπτική εμπορικών αναπροσανατολισμών από άλλες χώρες.
Για παράδειγμα, η Κίνα αντιμετωπίζει τώρα εισφορές ύψους 145% στα προϊόντα της που αποστέλλονται στις ΗΠΑ, πράγμα που σημαίνει ότι πολλοί παραγωγοί θα αναζητήσουν εναλλακτικές αγορές.
Εάν η ευρωζώνη λάβει πληθώρα προϊόντων που ανακατευθύνονται, αυτό σημαίνει ότι η προσφορά θα αυξηθεί σε σχέση με τη ζήτηση, ωθώντας τις τιμές προς τα κάτω.
Επιπλέον, το ευρώ είναι ισχυρό αυτή τη στιγμή σε σχέση με το δολάριο, καθιστώντας τις εισαγωγές σχετικά φθηνότερες για τους Ευρωπαίους.
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, το νόμισμα έφτασε στο ισχυρότερο επίπεδο των τελευταίων τριών ετών, καθώς οι επενδυτές αμφισβήτησαν την ασφάλεια του δολαρίου.
Τα κράτη-μέλη της ΕΕ καλούνται να αναπροσαρμόσουν τις οικονομικές πολιτικές τους και να προχωρήσουν με σταθερότητα στο μέλλον.
Κων/νος Σ. Μαργαρίτης
Δημοσιογράφος
22.4.2025
